Erikson’un Psikososyal Gelişim Dönemleri Ölçeklerinin Türk Kültürüne Uygunluğunun Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Ön Bulgular

Bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır: (a)literatürde Erikson’ın Psikososyal Gelişim Dönemlerini sınamak amacıyla sıkça kullanılan iki ölçeğin (Erikson Psikososyal Gelişim Dönemleri Ölçeği-EPSI ve Değiştirilmiş Erikson Psikososyal Gelişim Dönemleri Ölçeği-MEPSI) psikometrik özelliklerini karşılaştırmalı olarak inceleyerek Türk kültürü için geçerlik ve güvenirlik düzeylerini belirlemek ve (b) Erikson’ın psikososyal gelişim dönemlerinin üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik algılarını yordama gücünü belirlemektir. Toplam 636 üniversite öğrencisi ve 74 öğrenci olmayan orta yaş ve üzeri yetişkinden alınan verilerle yapılan analizler hem güvenirlik hem geçerlik düzeyi açısından MEPSI’nin EPSI’ne göre psikometrik özelliklerinin daha güçlü olduğunu ortaya koymuştur. İç tutarlılık katsayıları .72 ile 82. arasında değişen MEPSI’nin ölçüt geçerliliğinin de yeterli olduğu görülmüştür. Yine kuramın ön gördüğü şekilde, başarılı kimlik statüsünün en iyi yordayıcısı kimlik arayışının yaşandığı gelişimin 5. dönemi, yakınlık doyumunun en iyi yordayıcısı yakınlığa karşılık yalıtılmışlık krizinin yaşandığı gelişimin 6. dönemi olarak bulunmuştur. Son olarak, üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik algılarının psikososyal gelişim dönemleriyle ilişkili olduğu görülmüştür. Öğrencilerin öz yeterlilik algılarını en iyi yordayan psikososyal gelişim dönemleri toplam varyansın %34’ünü açıklayan başarıya karşılık aşağılık duygusunun oluştuğu gelişimin 4. evresi ve girişime karşılık suçluluk duygularının yaşandığı 3. evredir.

Anahtar Kelimeler:

psikososyal gelişim, öz yeterlilik, gelişim dönemleri, ego kimlik statüsü, Erikson

Comparisive Adaptation of Erikson Psychosocial Stage Inventories to Turkish Culture: Primary Results

The purpose of this study was two-folded. The first aim of the study was to compare the statistical properties of two widely used questionnaires to test Erikson’s Psychosocial Stages of Development, namely EPSI and MEPSI, in order to determine their reliability and validity for Turkish university students. The second purpose of the study was to determine the value of Erikson’s Psychological Stages to predict university students’ self efficacy beliefs. According to the data collected from 636 university students and 74 adults, MEPSI demonstrated stronger properties with reliability values ranging from.72 to .82. Its criterion validity was evident since sub stages had significant correlations with corresponding variables all in the expected directions. Also, as Erikson postulated, predictive values of each psychosocial stage changed for life satisfaction, identity achievement and satisfaction for close relationships. Finally, self efficacy belief was related to psychosocial development in that both industry and initiative stages explained %34 of the total variance in explaining self efficacy beliefs.

Keywords:

-,

PDF

___

An, J. S. & Cooney, T. M. (2006). Psychological well-being in mid to late life: The role of generativity development and parent-child relationships across the lifespan. International Journal of Behavioral Development, 30, 410-421.
Arehart, D. M., & Smith, P. H. (1990). Identity in adolescence: Influences of dysfunction and psychosocial task issues. Journal of Youth and Adolescence, 19, 63-72.
Arslan, E. & Arı, R. (2008). Erikson’un Psikososyal Gelişim Dönemleri Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 3-60
Beck, A. T., Weissman, A., Lester, D., & Trexler, L. (1974). The measurement of pessimism: The Hopelessness Scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42, 861-865.
Bennion, L. D. & Adams, G. R. (1986). A revision of the extended version of the objective measure for ego identity status: An identity instrument for use with late adolescents. Journal of Adolescent Research, 1, 183-197.
Berzonsky, M. D. (2003). Identity style and well-being: Does commitment matter? Identity: AnInternational Journal of Theory and Research, 3(2), 131–142.
Berzonsky, M. D., & Kuk. L. S. (2000). Identity status, identity processing style, and the transition to university. Journal of Adolescent Research, 15 (1), 81- 98.
Bruno, S., Lutwak, N., & Agin, M. A. (2009). Conceptualizations of guilt and the corresponding relationships to emotional ambivalence, self- disclosure, loneliness and alienation. Personality and Individual Differences, 47, 487–491.
Büyüköztürk. Ş., Akgün. Ö. E., Özkahveci. Ö., & Demirel, F. (2004). Güdülenme ve öğrenme stratejileri ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4 (2), 207- 239.
Büyükşahin, A. (2005) Çok Boyutlu İlişki Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 16(2), 97-105. alanyazına Erikson’ın