Yeme Tutum Bozukluğunun Kişilerarası Şemalar, Bağlanma, Kişilerarası İlişki Tarzları ve Öfke ile İlişkisi

Bu araştırmada, lise ve üniversite öğrencileri ve yeme bozukluğu tanısı almış olan hastalarda kişilerarası şemalar, bağlanma stilleri, kişilerarası ilişki tarzları ve öfke arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini, yeme bozukluğu tanısı almış olan hastalar (59) ile üniversite (477) ve lise (521) öğrencileri (14-27 yaş arası) oluşturmaktadır. Lise ve üniversite öğrencileri Yeme Tutum Testinden aldıkları puanlara göre YTT düşük ve YTT yüksek olmak üzere iki grupta sınıflandırılmıştır. Araştırmada yeme tutumu, Yeme Tutum Testi ile; bağlanma boyutları, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri ile; kişilerarası şemalar, Kişilerarası Şemalar Ölçeği ile; kişilerarası ilişki tarzları, Kişilerarası İlişkiler Ölçeği ile ve öfke yaşantıları da Çok Boyutlu Öfke Ölçeği ile değerlendirilmiştir. Yapılan analizlerin sonucunda, hasta grubunun YTT yüksek gruba oranla daha fazla işlevsel olmayan kişilerarası şema gösterdikleri ve daha fazla öfke toplam puanına sahip oldukları bulunmuştur. Yeme bozukluğu alt tipleri karşılaştırıldığında, gruplar arasında anlamlılık düzeyinde farkların olduğu görülmektedir. Tüm sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde, bulgular işlevsel olmayan kişilerarası şemalar ve öfkenin patolojik yeme örüntüsü ile ilişkili olabileceği şeklinde yorumlanmıştır.

The Relationships Among Eating Attitude Disorder, Interpersonal Schemas, Attachment, Interpersonal Communication Styles, and Anger

In this study, the relationship between interpersonal schemas, attachment styles, interpersonal communication styles and anger were investigated with a group of high school (521) and university (477) students and those with eating disorders (59). Age of sample ranged between 14 and 27. High school and university students were classified as “those without eating attitude problems” and “those with eating attitude problems” according to scores obtained from Eating Attitude Test. Eating attitudes, attachment styles, interpersonal schemas, interpersonal communication styles and anger were evaluated by “The Eating Attitude Test”, “Experiences in Close Relationships Inventory”, “Interpersonal Schemas Questionnaire”, “Interpersonal Communication Styles Scale”, and “Multidimensional Anger Questionnaire”, respectively. Statistical analyses revealed that the patients group showed more dysfunctional interpersonal schemas and had higher total anger scores than the YTT high group. In comparison of eating disorder subtypes, statistically significant differences were observed between the groups. When all the findings were evaluated it was concluded that the dysfunctional interpersonal schemas and anger are in correlation with pathologic eating patterns.

PDF

___

Agras, W., Rossiter, E. M. ve Arnow, B. (1992). Pharmacologic and cognitive-behavioral treatment for bulimia nervosa: A controlled comparision. American Journal of Psychiatry, 149, 82-90.
Armstrong, J. G. ve Roth, D. M. (1989). Attachment and separation difficulties in eating disorders: A preliminary investigation. International Journal of Eating Disordorders, 8 (2), 141-155.
Balkaya, F. ve Şahin, N.H. (2003). Çok Boyutlu Öfke Ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi, 14 (3), 192-202.
Balkaya, F. (2005). Bilgi işleme süreçleri açısından bağlanma kuramının yeniden ele alınması. Türk Psikoloji Yazıları, 8 (Özel Ek Sayı), 17-39.
Bartholomew, K. (1990). Avoidance of intimacy: An attachment perspective. Journal of Social Personality Relationships, 7, 147-178.
Bartholomew, K. ve Moretti, M. (2002). The dynamics of measuring attachment. Attachment & Human Development, 4, 162-165.
Batıgün, A. D. ve Utku, Ç. (2006). Bir grup gençte yeme tutumu ve öfke arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 21 (57), 65-78.
Batur, S. (2004). Yeme tutum bozukluğu gösterenlerde ve göstermeyenlerde temel bilişsel şemalar. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Batur, S., Demir, H., Ulu, R, Güneş, H., Irmak, E. ve Aşkın, A. (2005). Yeme tutumu ve cinsiyet ile bağlanma biçimleri arasındaki ilişki. Türk Psikoloji Yazıları, 8 (15), 21-31.
Bergh, S. ve Erling, A. (2005). Adolescent identity formation: A Swedish study of identity status using the EOM-EIS-II. Adolescence, 40, 377-396.
Boyacıoğlu, G. (1994). Üniversite öğrencilerinde kişierarası şemalar ve depresif belirtiler arasındaki ilişkiler. (Doktora Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nörolojik Bilimler ve Psikiyatri Enstitüsü.
Boyacıoğlu, G. ve Savaşır, I. (1995). Kişilerarası Şemalar Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 10 (35), 40-58.
Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Attachment. New York:Basic Books.
Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Seperation: Anxiety and anger. New York:Basic Books.
Carter, P. I. ve Moss, R. A. (1984). Screening for anorexia and bulimia nervosa in a college population: Problems and limitations. Addictive Behaviors, 9 (4), 417-419.
Casper, R. C. , Hedeker, D. ve McClough, J. F. (1992). Personality dimensions in eating disorders and their relevance for subtyping. Journal of American Academy Child Adolescent Psychiatry, 31 (5), 830-840.
Cole-Detke, H. ve Kobak, R. (1996). Attachment processes in eating disorders and depression. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64, 282-290.
Engel, K. ve Meier, I. (1988). Clinical process studies on anxiety and aggresiveness affects in the outpatient therapy of anorexia nervosa. Psychotherapy and Psychosomatics, 50,125-133.
Fahy, T. ve Eisler, I. (1993). Impulsivity and eating disorders. British Journal of Psychiatry, 162, 193 -197.
Fairburn, G. C, Jones, R., Peveler, R., Carr, R., Solomon, R., O'Conner, M., Burton, J. Ve Hope, R. (1991). Three psychological treatments for bulimia nervosa: A comparative trial. Archieves of General Psychiatry, 48, 463-469.
Fassino S., Daga, G. A., Piero, A., Leombruni, P. ve Rovera, G. G. (2001). Anger and personality in eating disorders. Journal of Psychosomatic Research, 51 (6), 757-764.
Fassino S., Leombruni, P., Piero A., Abbate-Daga G. ve Rovera G. G. (2003). Mood, eating attitudes and anger in obese women with and without binge eating disorder. Journal of Psychosomatic Research, 54 (6), 559-566.
Fava, M., Rappe, S. M., West, J. ve Herzog, D. B. (1995). Anger attacks in eating disorders. Psychiatry Research, 56 (3), 205-212.
Favaro, A. ve Santonastaso, P. (1999). Different types of self-injurious behavior in bulimia nervosa. Comphrehensive Psychiatry, 40, 57-60.
Garner, D., Rockert, W., Davis, R., Garner, M., Olmsted, M. ve Eagle, M. (1993). Comparison of cognitive-behavioral and supportive-expressive therapy for bulimia nervosa. American Journal of Psychiatry, 150(1), 37-45.
Geller, J., Cockell, S. J., Hewitt, P. L., Goldner, E. M. ve Flett, G. L. (2000). Inhibited expression of negative emotions and interpersonal orientation in anorexia nervosa. The International Journal of Eating Disorders, 28 (1), 8-19.
Hazan, C. ve Shaver, P. R. (1994). Attachment as an orgazational framework for research on close relationships. Psychological Inguiry, 1, 1-22.
Heesacker, R. S. ve Neimeyer, G. J. (1990). Assessing object relations and social cognitive correlates of eating disorder. Journal of Counseling Psychology, 37 (4), 419-426.
Herzog, D. B., Keller, M. B., Lavori, P. W. ve Ott, I. L. (1985). Social impairment in bulimia. International Journal of Eating Disorders, 4 (6), 741-747.
Hill, C. ve Safran, J. (1994). Assessing interpersonal schemas: Anticipated responses of significant others. Journal of Social and Clinical Psychology, 13, 366-379.
Horesh, N., Zalsman, G. ve Apter, A. (2000). Internalized anger, self-control, and mastery experience in inpatient anorexic adolescents. Journal of Psychosomatic Research, 49 (4), 247-253.
Humphrey, L. L. (1987). Comparision of bulimic-anorexic and nondistressed families using strustural analysis of social behavior. Journal of American Academia Child and Adolescent Psychiatry, 26 (2), 248-255.
Kenny, M. E. ve Hurt, K. (1992). Relationship between parental attachment and eating disorders in an inpatient and a college sample. Journal of Counseling Psychology, 39 (4), 521-526.
Keskingöz, B. (2002). Üniversite öğrencileri ile anoreksiya nervoza tanısı alan ve almayan bireylerde bağlanma biçimleri, kişilerarası şemalar ve yeme örüntüleri arasındaki ilişkiler. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: H. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Knox, J. (1999). The relevance of attachment theory to a contemporary Jungian view of internal world: Internal working models, implicit memory and internal objects. Journal of Analytical Psychology, 44, 511-530.
Milligan, R. J. ve Waller, G. (2000). Anger and bulimic psychopathology among nonclinical women. International Journal Eating Disorders, 28, 446-450.
Murray, C, Waller, G. ve Legg, C. (2000). Family dysfunction and bulimic psychopathology: The mediating role of schame. International Journal Eating Disorders, 28, 84-89.
Norman, D. K. ve Herzog, B. (1984). Persistent social maladjustment in bulimia: A 1-Year follow-up. American Journal of Psychiatry, 141 (3), 444-446.
Palmer, R., Oppenheimer, R. ve Marshal, P. (1988). Eating disordered patients remember their parents: A study using the Parental-Bonding Instrument. International Journal of Eating Disorders, 7, 101-06.
Rowa, K., Kerig, P. K. ve Geller, J. (2001). The family and anorexia nervosa: Examining parent-child boundary problems. European Eating Disorders, 9, 97-114.
Safran, J. D. (1990). Towards a refinement of cognitive therapy in light of interpersonal theory: I. Theory. Clinical Psychology Review, 10, 87-105.
Safran, J. S. (1993). Breaches in the therapeutic alliance: An arena for negotiating authentic relatedness. Psychotherapy, 30(1), 11-24.
Savaşır, I. ve Erol, N. (1989). Yeme Tutum Testi: Anoreksiye nervoza belirtiler endeksi. Türk Psikoloji Dergisi, 7 (23), 19-25.
Shaver, P. R. ve Mikulincer, M, (2002). Attachment-related psychodynamics. Attachment and Human Development, 4, 133-161.
Shore, A. N. (2001). Effects of a secure attachment relationship on right brain development, affect regulation, and infant mental health. Infant Mental Health Journal, 22 (1-2), 7-66.
Soygüt, G. (2003). Bilişsel tedavide kişilerarası süreçler: kişilerarası şemalar, terapötik ittifak ve terapötik ittifakta bozulma. I. Savaşır, G. Soygüt, ve E. Kabakçı, (Ed.), Bilişsel-davranışçı terapiler içinde. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Streigel-Moore, R., Silberstein, L. R. ve Rodin, J. (1993). The social self in bulimia nervosa: Public self-consciousness, social anxiety and percieved fraudulence. Journal of Abnormal Psychology, 102 (2), 297-303.
Sümer, N. (2006). Yetişkin bağlanma ölçeklerinin kategoriler ve boyutlar düzeyinde karşılaştırılması. Türk Psikoloji Dergisi, 21 (57).
Sümer, N. ve Güngör, D. (1999). Yetişkin bağlanma stilleri ölçeklerinin Türk örneklemi üzerinde psikometrik değerlendirmesi ve kültürlerarası bir karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (43), 71-106.
Şahin, N. H., Durak, A. ve Yasak, Y. (1994). Kişilerarası ilişkiler ölçeği: Psikometrik özellikleri. VIII. Ulusal Psikoloji Kongresi, 21-23 Eylül, İzmir.
Thelen, M. H., Farmer, J., Mann, L. M. ve Pruitt, J. (1990). Bulimia and interpersonal relationships: A longitudinal study. Journal of Counseling Psychology, 37, 85-90.
Thompson, K. M., Wonderlich, S. A., Crosby, R. D. ve Mitchell, J. E. (1999). The neglected link between eating disturbances and agressive behavior in girls. Journal of Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 38 (10), 1277-1284.
Tiller, J., Schmidt, U., Ali, S. ve Treasure, J. (1995). Patterns of puntiveness in women with eating disorders. International Journal of Eating Disorders, 17, 365-371.
Uzun, Ö., Güleç, N., Özşahin, A., Doruk, A., Özdemir, B. ve Çalışkan, U. (2006). Screening disordered eating attitudes and eating disorders in a sample of Turkish female college students. Comprehensive Psychiatry, 47(2), 123-126.
Waller, G., Babbs, M., Milligan, R., Meyer, C, Ohanian, V. ve Leung, N. (2003). Anger and core beliefs in the eating disorders. International Journal of Eating Disorders, 34, 118-124.
Ward, A., Ramsay, R. ve Treasure, J. (2000). Attachment research in eating research. British Journal of Medical Psychology, 75,35-51.
Williams, G. J., Chamove, A. S. Ve Millar, H. R. (1990). Eating disorders, perceived control, assertiveness and hostility. British Journal of Clinical Psychology, 29, 327-335.
Williamson, D. A., Muller, S. L., Reas, D. L. ve Thaw, J. M. (1999). Cognitive bias in eating disorders: Implications for theory and treatment. Behavior Modification, 23 (4), 556-577.
Yager. J., Landsverk, J., Edelstein, C. K. ve Hyler, S. E. (1989). Screening for Axis II personality disorders in women with bulimic eating disorders. Psychosomatics, 30 (3), 255-262.
Youssef, G., Planherel, B., Laget, J., Corcos, M., Flament, M. F. ve Halfon, O. (2004). Personality trait risk factors for attempted suicide among young women with eating disorders. European Psychiatry, 19(3), 131-139.