AYLİN DEMİRLİ YILDIZ

3923

Erken Dönem Uyum Bozucu Şemalar ve Yalnızlığın Üniversite Uyum Düzeyi ile İlişkisi

Yepyeni bir süreç olan üniversite öğrenimine başlamak, öğrenciden akademik, sosyal ve kişisel alanlardaki değişimlere uyum göstermesinin beklenmesi anlamına gelmektedir. Araştırma, erken dönem uyum bozucu şemalar ileyalnızlığın üniversite uyum düzeyini açıklamada oynadığı rolü açıklamayı amaçlamaktadır. Bu amaçla KurumlaBütünleşme Ölçeği, UCLA Yalnızlık Ölçeği ve Young Şema Ölçeği-Kısa Formu (YŞÖ) kullanılmıştır. Ayrıca katılımcı özelliklerinin belirlenmesi amacı ile demografik bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmada regresyon süreciningelişimini kontrol etme izni vermesi sebebiyle sıralı (hiyerarşik) regresyon tercih edilmiştir. İlk regresyon modelindekorelasyonda en yüksek ilişki gösteren yalnızlık denkleme tek başına sokulmuştur. İkinci modelde yalnızlığa yüksekkorelasyon gösteren kopukluk ve zedelenmiş otonomi şema alanları eklenmiştir. Son modelde ise zedelenmiş sınırlar, diğerleri yönelimlilik ve yüksek standartlar şema alanları denkleme dahil edilmiştir. Üç regresyon modelini karşılaştırdığımızda Model 1 ile Model 2 arasında önemli bir fark oluştuğu görülmüştür. Ancak, aynı farklılık Model 2ile Model 3 arasında görülmemiştir. Zedelenmiş otonomi şema alanı ise tüm değişkenlerin bir arada denkleme dâhiledildiği Model 3’te anlamlı bir ilişki göstermiştir, (β = -.19). Sonuç olarak, araştırma bulguları üniversite uyumununüçte birinden fazlasının erken çocukluk uyumsuz şema alanlarından kopukluk, zedelenmiş otonomi ve yalnızlık ileyordandığını göstermektedir. Zedelenmiş sınırlar, diğerleri yönelimlilik ve yüksek standartlar şema alanları ise üniversite uyumunu açıklamada anlamlı bir katkı sağlamamıştır.

Relationship of Early Maladaptive Schemas and Loneliness with University Orientation

University education means that starting to a whole new phase in which students are expected to be oriented to many academic, social and personal changes. The aim of this study is to understand the variance of university orientation explained by early maladaptive schemas and loneliness. Institutional Integration Scale, UCLA Loneliness Scale and Young Schema Questionnaire-Short Form were used. A demographic information form was also distributed to the participants. In the research, hierarchical regression analysis was preferred since it enables controlling the development of regression process. In the first phase of the regression model, only loneliness, which had the highest correlation, was put into the equation. In the second stage, disconnection schema domain and impaired autonomy schema domain, which were showing a high correlation, were added to the equation with loneliness. In the last stage, three models were tested in the equation, including impaired limits schema domain, others oriented schema domain and high standards schema domain. When three regression models were compared, a significant difference could be seen between Model 1 and Model 2. However, the same significance could not be seen between Model 2 and Model 3. Whereas, impaired autonomy schema domain was found significant in Model 3, in which all variables were included in the equation (β = -.19). As a result, findings of the study suggested that more than one third of the university orientation variance was explained by loneliness, and disconnection schema domain as well as impaired autonomy schema domain within early childhood maladaptive schemas. Impaired limits schema domain, others oriented schema domain and high standards schema domain did not provide a significant contribution in predicting university orientation.
PDF

___

  • Atlı Özbaş, A., Sayın, A. ve Coşar, B. (2012). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerde sınav öncesi anksiyete düzeyi ile erken dönem uyumsuz şema ilişkilerinin incelenmesi. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1, 81–89.
  • Baker, R. W., McNeil, O. V. ve Siryk, B. (1985). Expectations and reality in freshmen adjustment to college. Journal of Counseling Psychology, 32, 94–103.
  • Baker, R. W. ve Siryk, B. (1984). Measuring adjustment to college. Journal of Counseling Psychology, 31(2), 179–189.
  • Baker, R. W. ve Siryk, B. (1986). Exploratory intervention with a scale measuring adjustment to college. Journal of Counseling Psychology, 33,31–38.
  • Bean, J. P. (1980). Dropouts and turnover: The synthesis and test of a causal model of student attrition. Research in Higher Education, 12(2), 155–187.
  • Bean, J. P. (1983). The application of a model of turnover in work organizations to the student attrition process. The Review of Higher Education, 6(2), 129–148.
  • Bowbly, J. (1958). The nature of the child’s tie to his mother. International Journal of Psychoanalysis, 39, 350–373.
  • Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Vol. 2. Separation: Anxiety and anger. New York: Basic Books.
  • Camara, M. ve Calvete, E. (2012). Early maladaptive schemas as moderators of the impact of stressful events on anxiety and depression in university students. Journal of Psychopathological Behavior Assessment, 34, 58–68.
  • Ceyhan, A. A. (2006). An investigation of adjustment levels of Turkish university students with respect to perceived communication skill levels. Social Behavior and Personality, 34(4), 367–379.
  • Çeri, Ö. (2009). Vajinismus tanısı alan kadınlar ve eşlerinde temel bilişsel şemalar ile bağlanma stillerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Chang, E. C. (2013). Perfectionism and loneliness as predictors of depressive and anxious symptoms in Asian and European Americans: Do self-construal schemas also matter? Cognitive Therapy and Research, 37(6), 1179–1188.
  • Demir, A. (1989). UCLA Yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23), 14–18.
  • DiTommaso, E., Brannen-McNulty, C., Ross, L. ve Burgess, M. (2003). Attachments styles, social skills and loneliness in young adults. Personality and Individual Differences, 35, 303—312.
  • Eldoğan, D. ve Barışkın, E. (2015). Erken dönem uyumsuz şema alanları ve sosyal fobi belirtileri: Duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü var mı? Türk Psikoloji Dergisi, 30(75), 1–8.
  • Gök, A. C. (2012). Associated factors of psychological well-being: Early maladaptive schemas, schema coping processes, and parenting styles. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Gross, J. J. (2002). Emotion regulation: Affective, cognitive, and social consequences. Psychophysiology, 39(3), 281–291.
  • Gürgan, U. (2006). Yılmazlık Ölçeği (YÖ): Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32(2), 45–74.
  • Haris, A. E. ve Curtin, L. (2002). Parental perceptions, early maladaptive schemas, and depressive symptoms in young adults. Cognitive Therapy Research, 26, 405–416.
  • Irkörücü, A. (2012). An investigation of attitude towards help seeking of Middle East Technical Technical University students with respect to attachment style and early maladaptive schemas. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kapçı, E. G. ve Hamamcı, Z. (2010). Aile işlevi ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişki: Erken dönem uyum bozucu şemaların aracı rolü. Klinik Psikiyatri, 13, 127–36.
  • Karaosmanoglu, A., Soygüt, G., Tuncer, E., Derinöz, Z. ve Yeroham, R. (2005). Dance of the schemas: Relations between parenting, schema, overcompensation and avoidance. XXXV Congress of the EABCT, Thessaloniki,Greece.
  • Konukçu, H. B., Akkoyunlu, S. ve Türkçapar, M. H. (2013). Early maladaptive schemas in depressed women and its relationship with depression. Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research, 2(2), 98–105.
  • Lapsekili, N. ve Ak, M. (2012). Bipolar ve unipolar depresyonda erken dönem uyumsuz şemalar: Benzerlikler ve farklılıklar. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1, 145–151.
  • Larose, S. ve Boivin, M. (1998). Structural relations among attachment working models of parents, general and specific support expectations, and personal adjustment in late adolescence. Journal of Social and Personal Relationships, 14, 579–601.
  • McGinn, L. K., Cukor, D. ve Sanderson, W. C. (2005). The relationship between parenting style, cognitive stlyle, and anxiety and depression: Does increased early adversity influence symptom severity through the mediating role of cognitive style? Cognitive Therapy Research, 29, 219–242.
  • Moore, R. S., Moore, M., Grimes, P. W., Millea, M. J., Lehman, M., Pearson, A., . . . Thomas, M. K. (2007). Developing an intervention bridging program for at risk students before the traditional pre-freshmen summer program. College Student Journal, 41(1), 151–159.
  • Murris, P. (2006). Maladaptive schemas in non-clinical adolescents: relation to perceived parental rearing parental rearing behaviors, big five personality factors and psychological symptoms. Clinical Psychology Psychotherapy, 13, 405–413.
  • Pascarella, E. T. ve Terenzini, P. T. (1980). Predicting freshman persistence and voluntary dropout decisions from a theoretical model. Journal of Higher Education, 51(1), 60–75.
  • Pascarella, E. T. ve Terenzini, P. T. (2005). How college affects students: A third decade of research. (213– 271). San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
  • Pinto-Gouveia, J., Castilho, H., Galhardo, W. ve Cunha, R. (2006). Early schemas and social phobia. Cognitive Theory & Research, 30, 571–584.
  • Riso, L., du Toit, P. ve Blandino, J. (2003). Cognitive aspects of chronic depression. The Journal of Nervous and Mental Disease. 112(1), 72—80. doi: 10.1037/0021-843X.112.1.72
  • Russell, D., Peplau, L. A. ve Ferguson, M. L. (1978). Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment, 42(3), 290–294.
  • Salimoğlu, K. B. (2015). Lise öğrencilerinin uyum bozucu şemalarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi, Kırgızıstan ve Türkiye örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 131–154.
  • Sarıtaş-Atalar, D. ve Gençöz, T. (2015). Anne ret algısı ile psikolojik sorunlar arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, 26(1), 40–47.
  • Schmidt, N. B., Joiner, T. E. ve Young, J. E. (1995). The schema questionnaire: Investigation of psychometric properties and the hierarchical structure of a measure of maladaptive schemas. Cognitive Therapy and Research, 19, 295–321.
  • Seidman, A. (2005). College student retention: Formula for student success. USA: American Council on Education and Praeger Publishers.
  • Sheffield, A., Waller, G. ve Emanuelli, F. (2006). Is comorbidity in the eating disorders related to perceptions of parenting? Criterion validity of the revised Young Parenting Inventory. Eating Behaviors, 7, 37–45.
  • Soygüt, G. ve Çakır, Z. (2009). The mediating role of the interpersonal schemas between parenting styles and psychological symptoms: A schema focused view. Turkish Journal of Psychiatry, 20(2), 144–152.
  • Soygüt, G., Karaosmanoğlu, A. ve Çakır, Z. (2009). Erken dönem uyumsuz şemaların değerlendirilmesi: Young Şema Ölçeği Kısa Form-3’un psikometrik özelliklerine ilişkin bir inceleme. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(1), 75–84.
  • Spady, G. W. (1970). Dropouts from higher education: An interdisciplinary review and synthesis. Interchange, 1(1), 64–85.
  • Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı (Çev. Ed. M. Baloğlu). Ankara: Nobel Yayınevi
  • Terenzini, P. T., Lorang, W. G. ve Pascarella, E. T. (1981). Predicting freshman persistence and voluntary droupout decisions: A replication. Research in Higher Education, 15(2), 109–127.
  • Tinto, V. (1975). Dropout from higher education: A theoretical synthesis of recent research. Review of Educational Research, 45, 89–125.
  • Tinto, V. (1993). Leaving college: Rethinking the causes and cures of student attrition(2. Baskı). Chicago: The University of Chicago Press.
  • Tinto, V. (1997). Colleges as communities: Exploring the educational character of student persistence. Journal of Higher Education, 68(6), 599–623.
  • Tuna, M. C. (2003). Cross-cultural differences in coping strategies as predictors of university adjustment of Turkish and U.S. students. Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, , Ankara.
  • Ünal, B. (2012). Early maladaptıve schemas and wellbeıng: Importance of parenting styles and other psychological resources. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , Ankara..
  • Wang, C. D. ve Mallinckrodt, B. (2006). Acculturation, attachment, and psychosocial adjustment of Chinese/Taiwanese international students. Journal of Counseling Psychology, 53(4), 422–433.
  • Wellburn, K., Coristine, M. ve Dagg, P. (2002). The schema questionnaire-short form: Factor analysis and relationship between schemas and symptoms. Cognitive Therapy and Research, 26, 519–530.
  • Woosley, S. A. ve Miller, A. (2009). Integration and institutional commitment as predictors of college student transition: Are third week indicators significant? College Student Journal, 43(4), 1260–1271.
  • Wright, M. O. D., Crawford, E. ve Del Castillo, D. (2009). Childhood emotional maltreatment and later psychological distress among college students: The mediating role of maladaptive schemas. Child Abuse and Neglect, 33(1), 59–68.
  • Yalım, D. (2007). Üniversite birinci sınıf ögrencilerinin uyumu: Psikolojik sağlamlık, başa çıkma, iyimserlik ve cinsiyetin rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yıldırım, İ. ve Ergene, T. (2003). Lise son sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının yordayıcısı olarak sınav kaygısı, boyun eğici davranışlar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 224–234
  • Yiğit, İ. (2015). The mediating role of the early maladaptive schemes in the relationship between childhood abuse experiences and psychological well being. Turkish Journal of Psychology, 30(75), 47–59.
  • Young, J. (1990). Cognitive therapy for personality disorders: A schema –focused approach. Sarasota, FL: Professional Resource Press. Young, J. (1994). Young Parenting Inventory. Basılmamış Rapor.
  • Young, J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Florida: Professional Resource Press.
  • Young, J. E., Klosko, J. S. ve Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner’s guide. New York: The Guilford Press.
  • Young, J. ve Lindemann, M. (1992). An integrative schema-focused model for personality disorders. Journal of Cognitive Psychotherapy, 6, 11–23
  • Young, M. H. ve Miller, B. C. (1995). The effect of parental supportive behaviors on life satisfaction of adolescent offspring. Journal of Marriage and Family, 57(3), 813–822.
  • Zychowski, L. A. (2007). Academic and social predictors of college adjustment among first year students: Do high school friendships make a difference? Yayınlanmamış doktora tezi,. Indiana University, Pennysylvania.
Türk Psikoloji Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-4433
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1978
  • Yayıncı: Türk Psikologlar Derneği
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Mika ile Kendimi Korumayı Öğreniyorum: Cinsel İstismarı Önleme Programının Etkililiği

TÜRKAN YILMAZ IRMAK, Rukiye KIZILTEPE, Şeyda AKSEL, Duygu GÜNGÖR, Duygu ESLEK

Türkçe Kelimelerin Serbest Çağrışım Normları Üzerine Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması

Ümit AKIRMAK, Mehmet Altan ORHON

Ebeveynleşme ile Psikolojik Belirtiler Arasındaki İlişkide Cinsiyetin ve Ebeveynleşmeden Algılanan Yararın Rolü

Duygu KÖYDEN, SAİT ULUÇ

Erken Dönem Uyum Bozucu Şemalar ve Yalnızlığın Üniversite Uyum Düzeyi ile İlişkisi

AYLİN DEMİRLİ YILDIZ

Kültürlerarası Bağlamda Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyetin Başarı Motivasyonu Üzerindeki Etkisi

İrem UZ, Markus KEMMELMEİER, Cansu PAKSOY, Krum KRUMOV

Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları ve Sürekli Kaygı Arasındaki İlişkide Bilinçli Farkındalığın Rolü

Gizem CESUR, Neslihan SAYRAÇ, Ece KORKMAZ