FATMA UÇAR BOYRAZ, NURHAN ER

5322

Alzheimer ve Depresyon Tanılı Gruplar ile Normal Örneklemde, Kişisel ve Toplumsal Olaylara İlişkin Otobiyografik Bellek Özellikleri

Bu çalışmanın temel amacı, kişisel ve toplumsal olaylara ilişkin otobiyografik bellek özelliklerini farklı örneklemlerde incelemektir. Bu amaçla 60 Alzheimer, 39 depresyon tanılı katılımcıdan ve demografik özellikler açısından diğer gruplara benzeyen 45 kişilik gruptan veri toplanmıştır. Veri toplama işlemi, Otobiyografik Bellek Özellikleri Ölçeği (Er, Adalı, Olcay, Çavuşoğlu ve Şimşek, 2004) ve Otobiyografik Bellek Ölçeği / Flaş Anılar Alt Boyutu (Er ve Uçar, 2004) aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Uygulamalar bireysel olarak yapılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi sırasında, aktarılan anılar; akıcılık, teşviksiz aktarım, ayrıntılandırma düzeyi ve kendini anının merkezine koyabilme düzeyi olmak üzere dört temel boyutta puanlanmıştır. Ayrıca hem anı aktarımlarından hem de ölçeklere verilen yanıtlardan hareketle, otobiyografik bellek özellikleri değerlendirilmiştir. Benzer bir değerlendirme, "zihin bulanıklığı" açısından da yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar beklendiği gibi, Alzheimer hastalarının zihin bulanıklığı dışındaki boyutlarda diğer iki gruptan daha düşük puan aldığını; her grupta ve bütün boyutlarda kişisel olaya ilişkin otobiyografik anının, toplumsal olaya ilişkin otobiyografik anıdan daha iyi hatırlandığını göstermiştir. Bulgular, Alzheimer'daki unutma faktörünün, zihin bulaniklığıyla seyrettiğine ve bu grubun unutkanlıklarına yönelik düşük farkındalığa sahip olduğuna da işaret etmektedir. Depresyon grubunun anılarını, karşılaştırma grubunda bulunanlar kadar iyi hatırlamadıkları elde edilen bir diğer sonuçtur. Buna karşın genel olarak bulgular, otobiyografik bellek ile benlik arasında güçlü bir bağ olduğuna ve otobiyografik belleğin nörolojik temelli unutmada bile kişilerin benliklerini korumaya yönelik hizmet ettiğine destek sağlamıştır.

Autobiographical Memories for Personal and Public Events in Alzheimer's Disease, Depression, and Healthy Individuals

The main purpose of this study is examining autobiographical memory characteristics related to personal and public events with different samples. In order to fulfill this purpose, the data have gathered from patients suffering from 60 Alzheimer, 39 Depression and from 45 comparison group which resembles others according to demographical characteristics. Process of gathering data was done by using Autobiographical Memory Characteristics Scale (Er, Adalı, Olcay, Çavuşoğlu & Şimşek, 2004) and Flashbulb Memories subscale of Autobiographical Memory Questionnaire (Er & Uçar, 2004). One by one interview held with the participants. Participants were requested to tell an autobiographical event which has importance for their personal life and then an autobiographical event which is related to public event. In the course of evaluating the data, what participants told was graded according to four dimensions which are fluency, spontaneous progression, level of details and the subjects level of centralization of herself in the event. After the general evaluation which was done according to participants' narrations and responds to scales, their responds to scale items were graded. Besides that participants were evaluated in all dimensions according to confabulation. Findings show that Alzheimer patients got fewer grades than other groups according to all dimensions except confabulation. Another finding shows that personal autobiographical memories are remembered better than autobiographical memories which are related to public events. Besides, findings indicate that forgetting factor which characterizes Alzheimer with forgetfulness do not occurs as only forgetting, instead occurs after a kind of confabulation progress. Another finding indicates that Alzheimer patients do not have any awareness regarding their forgetfulness. Patients suffering depression cannot remember their memories as good as comparison group. As a conclusion, findings indicate that strong relationship between autobiographical memory and self in all groups.
PDF

___

  • Addis, D. R. ve Tippett, L. J. (2004). Memory of myself: Autobiographical memory and identity in Alzheimer's disease. Memory, 12 (I), 56-74.
  • Ashcraft, M. H. (2002). Interactions in long-term memory (chapter 8). Cognition (third edition). New Jersey: Prentice - Hall Inc.
  • Baddeley, A. (1988). Cognitive psychology and human memory. TINS, 11 (4), 176-181.
  • Baddeley, A. ve Wilson, B. (1986). Amnesia, autobiographical memory, and confabulation. D. C. Rubin (Ed.), Autobiographical memory içinde. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Balch, W. R., Myers, D. M. ve Papotto, C. (1999). Dimensions of mood in mood-dependent memory. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 25 (1), 70-83.
  • Balota, D. A. ve Marsh, E. J. (2004). Memory (Part V). Cognitive psychology. New York: Taylor & Francis Books.
  • Barba, G. D. (1993). Confabulation: knowledge and recollective experience. Cognitive Neuropsychology, 10(1), 1-20.
  • Berntsen, D. (2002). Tunnel memories for autobiographical events: central details are remembered more frequently from shocking than from happy experiences. Memory & Cognition, 30 (7), 1010-1020.
  • Bluck, S., Alea, N., Habermas, T. ve Rubin, D. C. (2005). A tale of three functions: the self-reported uses of autobiographical memory. Social Cognition, 23 (1), 91-117.
  • Brewin, C. R., Reynolds, M. ve Tata, P. (1999). Autobiographical memory processes and the course of depression. Journal of Abnormal Psychology, 108 (3), 511-517.
  • Brittlebank, A. D., Scott, J., Williams, J. M. G. ve Ferrier, I. N. (1993). Autobiographical memory in depression: State or trait marker? British Journal of Psychiatry, 162, 118-121.
  • Brown, R. ve Kulik, J. (1977). Flashbulb memory. Cognition, 5, 73-99.
  • Conway, M. A. (1996). Autobiographical memories and autobiographical knowledge. D. C. Rubin (Ed.), Remembering our Past: Studies in autobiographical memory içinde. Cambridge: Cambridge University Pres.
  • Conway, M. A., Anderson, S. J., Larsen, S. F., Donnelly, C. M., McDaniel, M. A., McClelland, A. G. R. ve Rawles, R. E. (1994). The formation of flashbulb memories. Memory and Cognition, 22, 326-343.
  • Conway, M. A., Bruce, D. ve Sehulster, J. R. (1998). New directions in autobiographical memory research. Applied Cognitive Psychology, 72,297-303.
  • Conway, M. A. ve Pleydell-Pearce, C. W. (2000). The construction of autobiographical memories in the selfmemory system. Psychological Review, 107, 261-288.
  • Conway, M. A. ve Rubin, D. C. (1993). The structure of autobiographical memory. A. E. Collins, S. E. Gathercole, M. A. Conway ve P. E. M. Morris, (Ed.), Theories of memory içinde. Hove: Lawrence Erlbaum.
  • Davidson, P. S. R. ve Glisky, E. L. (2002). Is flashbulb memory a special instance of source memory? Evidence from older adults. Memory, 10 (2), 99-111.
  • Dickson, J. M. ve Bates G. W. (2005). Influence of repression on autobiographical memories and expectations of the future. Australian Journal of Psychology, 57 (1), 20-27.
  • Er, N. (2003). A new flashbulb memory model applied to the Marmara earthquake. Applied Cognitive Psychology, 77,503-517.
  • Er, N., Adah, N., Olcay, S., Çavuşoğlu, S. ve Şimşek, A. (2004). Olumlu ve olumsuz yoğun duygu içeren anı ve imgelerin yaş dilimlerine göre özellikleri. XIII. Ulusal Psikoloji Kongresi "Toplumsal Barış: Dün, Bugün ve Yarın", 7-11 Eylül İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul.
  • Er, N. ve Uçar, F. (2004). Yoğun duygu yüklü yaşam olaylarında, kişisel anı aktarımları ve referans noktalan aracılığıyla otobiyografik bellek örüntülerinin incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 79(53), 1-18.
  • Esgate, A. ve Groome, D. (2005). Everyday memory (chapter 3). An introduction to applied cognitive psychology. New York: Psychology Press.
  • Fromholt, P. ve Larsen, S. F. (1991). Autobiographical memory in normal aging and primary degenerative dementia (dementia of Alzheimer type). Journal of Gerontology: Psychological Sciences, 46(3), 85-91.
  • Gibbs, B. R. ve Rude, S. S. (2004). Overgeneral autobiographical memory as depression vulnerability. Cognitive Therapy and Research, 28 (4), 511 -526.
  • Gillihan, S. J. ve Farah, M. J. (2005). Is self special? A critical review of evidence from experimental psychology and cognitive neuroscience. Psychological Bulettin, 131 (1), 76-97.
  • Greeneberg, D. L. ve Rubin, D. C. (2003). The neuropsychology of autobiographical memory. Cortex, 39, 687-728.
  • Greene, J. D. W., Hodges, J. R. ve Baddeley, A. D. (1995). Autobiographical memory and executive function in early dementia of alzheimer type. Neuropsychologia, 55(12), 1647-1670.
  • Gülgöz, S. ve Rubin, D. C. (2001). Kişisel anıların hatırlanması: Bir betimleme çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 16 (48), 37-51.
  • Gündoğar, D. ve Demirci, S. (2006). Konfabulasyon (Masallama): İlgi çeken ancak yeterince bilinmeyen bir belirti. Türk Psikiyatri Dergisi, 17 (2), 1-8.
  • Hall, T. A. (2006). The everyday memory survey: Development and psychometric analysis. United States: ProQuest Company.
  • Hehman, J. A., German, T. P. ve Klein, S. B. (2005). Impaired self-recognition from recent photographs in a case of late-stage Alzheimer's disease. Social Cognition, 23 (1), 118-123.
  • Holmes, A. ve Conway, M. A. (1999). Generation identity and the reminiscence bump: memory for public and private events. Journal of Adult Development, 6 (1), 21-34.
  • Howe, M. L., Courage, M. L. ve Edison, S. C. (2003). When autobiographical memory begins. Developmental Review, 25,471-494.
  • Howes, J. L. ve Katz, A. N. (1992). Remote memory: Recalling autobiographical and public events from across the lifespan. Canadian Journal of Psychology, 46, 92-116.
  • Johnson, M. K., Hayes, S. M., D'Esposito, M. ve Raye, C. L.(2000). Confabulation. F. Boiler, J. Grafman ve L. S. Cermak, (Ed.), Handbook of neuropsychology: Memory and its disorders (2nd. edition) içinde (390- 401): Amsterdam: Elsevier Science.
  • Karlsson, T, Backman, L., Herlitz, A., Nilsson, L. G., Winblad, B. ve Österlind, P. O. (1989). Memory improvement at different stages of alzheimer's disease. Neuropsychologia, 27, Til-142.
  • Kensinger, E. A., Anderson, A., Growdon, J. H. ve Corkin, S. (2004). Effects of Alzheimer disease on memory for verbal emotional information. Neuropsychologia, 42, 791-800.
  • Klein, S. B. ve German, T. P. (2004). Atheory of autobiographical memory: Necessary components and disorders resulting from their loss. Social Cognition, 22 (5), 460-490.
  • Meeter, M., Eijsackers, E. V. ve Mulder, J.;L. (2005). Retrograde amnesia for autobiographical memories and public events in mild and moderate alzheimer's disease. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology, 25,914-927.
  • Minnen, A., Wessel, I., Verhaak, C. ve Smeenk, J. (2005). The relationship between autobiographical memory specificity and depressed mood following a stressful live event: A prospective study. British Journal of Clinical Psychology, 44,405-415.
  • Moscovitch, M. (1997). Confabulation. D. L. Schachter (Ed.), Memory distortion içinde, USA: Harvard University Press.
  • Moskovitch, M. ve Mello, B. (1997). Strategic retrieval and the frontal lobes: Evidence from confabulation and amnesia. Neuropsychologia, 35, 1017-1034.
  • Moses, A., Culpin, V, Lowe, C. ve McWilliam, C. (2004). Overgenerality of autobiographical memory in Alzheimer's disease. British Journal of Clinical Psychology, 43, 377'-386.
  • Moulin, C. J. A-, Perfect, T. J. Conway^ M. A., North, A. S., Jones, R. W. ve James, N, (2002). Retrieval-induced forgetting in alzheimer's disease. Neuropsychologia, 40,862-867.
  • Neisser, U. (1991). Five kinds of self-knowledge. D. Kolak ye R. Martin, (Ed.), Self & identity, contemporary philosophical issues içinde. New York: Macmillian Publishing Company.
  • Parkin, A. J. (1997). The neuropsychology of false memory. Learning and Individual Differences, 9 (4), 341-357.
  • Perry, R. J., Watson, P. ve Hodges, J. R. (2000). The nature and staging of attention dysfunction in early (minimal and mild) alzheimer's disease: Relationship to episodic and semantic memory impairment. Neuropsychologia, 38, 252-271.
  • Petersen, M. (2004). Alzheimer hastalığı. (A. Bingöl, Çev., Ed.). Ankara: Güneş Kitabevi.
  • Pillemer, D. B. (1984). Flashbulb memories of the assassination attempt on President Reagan. Cognition, 16, 63-80.
  • Ridout, N., Astell, A. J., Reid, I. C, Glen, T. ve O'Carroll, F. (2003). Memory bias for emotional facial expression in major depression. Cognition and Emotion, 17 (1), 101-122.
  • Rubin, D. C. ve Schulkind, M. D. (1997). Distribution of important and word-cued autobiographical memories in 20-, 35-, and 70- year old adults. Psychology and Aging, 12 (3), 524-535.
  • Safer, M. A., Christianson, S. A., Autry, M. W. ve Österlund, K. (1998). Tunnel memory for traumatic events. Applied Cognitive Psychology, 12, 99-117.
  • Sala, S. D., Laiacona, M., Spinnler, H. ve Trivelli, C. (1993). Autobiographical recollection and frontal damage. Neuropsychologia, 31 (8), 823-839.
  • Santor, D. A. ve Zuroff, D. C. (1994). Depressive symptoms: Effects of negative affectivity and failing to accept the past. Journal of Personality Assessment, 63 (2), 294-312.
  • Savaşır, I. ve Batur, S. (1996). Depresyonun bilişsel - davranışçı tedavisi. I. Savaşır, G. Boyacıoğlu ve E. Kabakçı, (Ed.), Bilişsel - davranışçı terapiler içinde. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınlan.
  • Schacter, D. L. ve Addis, D. R. (2007). The cognitive neuroscience of constructive memory: Remembering the past and imagining the future. Philosophical Transactions of the Royal Society, 3,(51,773-786.
  • Schrauf, R. W. ve Rubin, D. C. (1998). Bilingual autobiographical memory in older adult immigrants: A test of cognitive explanations of the reminiscence bump and the linguistic encoding of memories. Journal of Memory and Language, 39,437-457.
  • Scinto, L..F. M. ve Daffher, K. R. (2000). Early diagnosis of alzheimer 's disease. (A. A. Arıkan, Çev.): New Jersey: Humana Pres.
  • Selekler, K. (2004). Alzheimer hastalığının öncesi: Hafif kognitif bozukluk. Hacettepe Tıp Dergisi, 35, 199-206.
  • Setliff, A. E. ve Marmurek, H. H. C. (2002). The mood regulatory function of autobiographical recall is moderated by self-esteem. Personality and Individual Differences, 32,761-771.
  • Talarico, J. M. ve Rubin, D. C. (2003). Confidence, not consistency, characterizes flashbulb memories. Psychological Science, 14 (5), 455-461.
  • Tallberg, I. M. ve Almkvist, O. (2001). Confabulation and memory in patients with alzheimer's disease. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology, 23 (2), 172-184.
  • Topçuoğlu, E. S. ve Selekler, K. (1998). Alzheimer hastalığı. Geriatri, 1 (2), 63-67.
  • Tosun, A. ve Dağ, İ. (2000). Depresif duygu durumu olan ve olmayan kişilerin, örtük bellek görevinde duygu durum tutarlı bellek yanlılığı açısından karşılaştırılması. Türk Psikoloji Dergisi, 15 (46), 29-39.
  • Vreeswijk, M. F. ve Wilde, E. J. (2004). Autobiographical memory specificity, psychopathology, depressed mood and the use of the autobiographical memory test: A meta-analysis. Behaviour Research and Therapy, 42, 731-743.
  • Williams, J. M. G. ve Broadbent, K. (1986). Autobiographical Memory in Suicide Attempters. Journal of Abnormal Psychology, 95 (2), 144-149.
  • Williams, J. M. G., Teasdale, J. D., Segal, Z. V. ve Soulsby, J. (2000). Mindfulness-based cognitive therapy reduces overgeneral autobiographical memory in formerly depressed patients. Journal of Abnormal Psychology, 109 (1), 150-155.
  • Wilson, A. E. ve Ross, M. (2003). The identity function of autobiographical memoy: Time is on our side. Memory, 11 (2), 137-149.
Türk Psikoloji Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-4433
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1978
  • Yayıncı: Türk Psikologlar Derneği
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar

E. Olcay İMAMOĞLU, Ayça EDWARDS GÜLER

Performans Yönetiminde Yazılı Geribildirim ve Yazılı Artı Sözlü Geribildirim Yöntemlerinin Karşılaştırılması

Çiğdem ERDEMLİ, H. Canan SÜMER, Reyhan BİLGİÇ

Yetişkenlerde Planlama Becerisi: Londra Kulsi $(LK^{DX})$ Testinin Standardizasyon ve Güvenilirlik Çalışması

DENİZ ATALAY ATA, SEVTAP CİNAN

Çocuklarda Akıcı Zekanın (Gf) Bilgi İşleme Hızı, Kısa Süreli Bellek ve Çalışma Belleği Kapasitesi ile İlişkisi

İ. Ercan ALP, Burcu ÖZDEMİR ÖĞÜT

Üniversite Öğrencilerinde Alkol Kullanma Nedenleri ile KAygı Duyarlılığı Arasındaki İlişki

S. Şafak ÇAKMAK, H. Belgin AYVAŞIK

Alzheimer ve Depresyon Tanılı Gruplar ile Normal Örneklemde, Kişisel ve Toplumsal Olaylara İlişkin Otobiyografik Bellek Özellikleri

FATMA UÇAR BOYRAZ, NURHAN ER