Erken doğan çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve ilişkili doğum öncesi risk etkenleri

Amaç: Bu çalışmada erken doğum öyküsü olan beş yaşındaki çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile ilişkili doğum öncesi risk etkenlerinin ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bir yıl içinde, 30-36 hafta arasında doğarak Yenidoğan Yoğun Bakım Biriminde yatarak izlenmiş olan çocuklar çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Doğuştan anomali öyküsü, kronik hastalık, zeka geriliği tanısı olan çocuklar çalışmaya alınmamıştır. Çalışmaya alınma ölçütlerini sağlayan toplam 106 çocuk beş yaşında değerlendirilmiştir. Her bir çocuk için doğum öncesi risk etkenleri formu doldurulmuştur. Psikiyatrik hastalık tanısını belirlemek için çocuk ve gençler için duygulanım bozukluğu ve şizofreni ölçeği şimdi ve yaşam boyu biçimi kullanılmıştır. Çalışma için Hacettepe Üniversitesi Etik Kurulu'nda 08/3-4 no lu etik kurul onayı ve ailelerden yapılacak tüm değerlendirmeler için yazılı onam alınmıştır. Bulgular: Değerlendirilen çocukların %20,8 ine dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı konduğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı konan çocukların daha küçük doğum haftaları ve doğum ağırlıklarına sahip oldukları, bu çocuklarda daha sık sıkıntılı solunum sendromu, sürfaktan ve mekanik ventilasyon tedavisi öyküsü bulunduğu, yenidoğan döneminde daha uzun süre hastanede yattıkları ve yüksek sosyoekonomik düzeye sahip aileden gelmenin daha az dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı konmasıyla ilişkili olduğu belirlenmiştir. İlişkili tüm etkenler içinde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısını en iyi yordayan değişkenin gebelik haftası olduğu belirlenmiştir. Çıkarımlar: Erken doğan çocukların boylamsal izlemlerinde, doğum öncesi riskler bağlamında erken tanı ve girişim açısından dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu başta olmak üzere olası psikopatolojilerin de göz önünde bulundurulması önem taşımaktadır.

Attention deficit hyperactivity disorder and associated perinatal risk factors in preterm children

Aim: The aim of this study is to examine Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) and its association with perinatal risk factors in preterm children at the age of 5. Material and Method: The cohort was derived from children born between 30-36 weeks of gestation and hospitalized in the Neonatal Intensive Care Unit. Children who have survived beyond age 5, without a history of congenital anomaly, neurological or chronic disease and mental motor retardation. 106 children who met the inclusion criteria were evaluated when they were five years old. The Perinatal Risk Factors Form was completed for each child. All children and their parents were interviewed using the schedule for affective disorders and schizophrenia for school aged children- present and lifetime version for psychiatric diagnosis. Approval from the ethics committee (HEK 08/3-4) and written assent from all parents were obtained. Results: 20.8% of the children were diagnosed as ADHD. Diagnosis of ADHD was more common in children who had smaller gestational age and lower birth weight, who developed respiratory distress syndrome, received surfactant therapy and mechanical ventilation treatment and had longer hospitalization period. ADHD was less prevalent among children from high socioeconomic status families. Among the perinatal factors assessed, gestational age was found to be the main predictor for ADHD. Conclusions: In the long term follow up of premature children, with regard to perinatal risk factors, psychopathologies and especially ADHD should be taken into account for early recognition and intervention

PDF

___

1.Stoll BJ, Kiegman RM. The high-risk infant. In: Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, (eds). Nelson textbook of pediatrics. 16th ed. Philadephia: WB Saunders Company, 2000: 477-85.
2.Aylward GP Neurodevelopmental outcomes of infants born prematurely. J Dev Behav Pediatr 2005; 26: 427-40.
3.Bhutta AT, Cleves MA, Casey PH, Cradock MM, Anand KJ. Cognitive and behavioral outcomes of school-aged children who were born preterm: a meta-analysis. JAMA 2002; 288: 728-37.
4.Kaufman J, Birmaher B, Brent D, et al. Schedule for affective disorders and schizophrenia for school-age children-present and lifetime version (K-SADS-PL): initial reliability and validity d. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997; 36: 980-8.
5.Gökler B, Ünal F Pehlivantürk B, Kültür EÇ, Akdemir D, Taner Y. Okul çağı çocukları için duygulanım bozuklukları ve şizofreni görüşme çizelgesi-şimdi ve yaşam boyu şekli-Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenirliği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2004; 11: 109-16.
6.Birmaher B, Ehmann M, Axelson DA, et al. Schedule for affective disorders and schizophrenia for school-age children (K-SADS- PL) for the assessment of preschool children--a preliminary psychometric study. J Psychiatr Res 2009; 43: 680-6.
7.Kültür SE. Alkol bağımlılığı olan babaların çocuklarında psikopatoloji. H.Ü. Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Yayınlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi, Ankara 2002.
8.Jain L. School outcome in late preterm infants: a cause for concern. J Pediatr 2008; 153: 5-6.
9.Saigal S, Doyle LW. An overview of mortality and sequelae of preterm birth from infancy to adulthood. Lancet 2008; 19; 371: 261-9.
10.Indredavik MS, Vik T, Heyerdahl S, Kulseng S, Fayers P Brubakk AM. Psychiatric symptoms and disorders in adolescents with low birth weight. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2004; 89: 445-50.
11.Elgen I, Sommerfelt K, Markestad T. Population based, controlled study of behavioural problems and psychiatric disorders in low birthweight children at 11 years of age. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2002; 87: 128-32.
12.Lavigne JV, Gibbons RD, Christoffel KK, et al. Prevalence rates and correlates of psychiatric disorders among preschool children. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996; 35: 204-14.
13.Angold A, Egger HL. Preschool psychopathology: lessons for the lifespan. J Child Psychol Psychiatry 2007; 48: 961-6.
14.Keenan K, Wakschlag LS. More than the terrible twos: the nature and severity of behavior problems in clinic-referred preschool children. J Abnorm Child Psychol 2000; 28: 33-46.
15.Böhm B, Smedler AC, Forssberg H. Impulse control, working memory and other executive functions in preterm children when starting school. Acta Paediatr 2004; 93: 1363-71.
16.Wilens TE, Biederman J, Brown S, Monuteaux M, Prince J, Spencer TJ. Patterns of psychopathology and dysfunction in clinically referred preschoolers. J Dev Behav Pediatr 2002; 23(Suppl 1): 31-6.
17.Saigal S, Pinelli J, Hoult L, Kim MM, Boyle M. Psychopathology and social competencies of adolescents who were extremely low birth weight. Pediatrics 2003; 111: 969-75.
18.Kilbride HW, Thorstad K, Daily DK. Preschool outcome of less than 801-gram preterm infants compared with full-term siblings. Pediatrics 2004; 113: 742-7.
19.Lou HC. Etiology and pathogenesis of attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD): significance of prematurity and perinatal hypoxic-haemodynamic encephalopathy. Acta Paediatr 1996; 85: 1266-71.
20.Lou HC, Rosa P Pryds O, et al. ADHD: ADHD: increased dopamine receptor availability linked to attention deficit and low neonatal cerebral blood flow. Dev Med Child Neurol 2004; 46: 179-83.
21.Glenthøj BY, Hemmingsen R. Transmitter dysfunction during the process of schizophrenia. Acta Psychiatr Scand Suppl 1999; 395: 105-12.
22.Costello EJ, Worthman C, Erkanli A, Angold A. Prediction from low birth weight to female adolescent depression: a test of competing hypotheses. Arch Gen Psychiatry 2007; 64: 338-44.
23.Barker DJ. The developmental origins of adult disease. Eur J Epidemiol 2003; 18: 733-6.