Zehra ASLAN AYDOĞDU, Elif ATEŞ, Turan SET

Annelerin 0–6 yaş çocuklar için ev kazalarına karşı aldıkları önlemlerin değerlendirilmesi

Amaç: Kazalar ve yaralanmalar, önlenebilir olması nedeniyle özellikle çocukluk çağında dikkat edilip, önlem alınması gereken önemli bir halk sağlığı sorunudur. Çalışmamızda 0–6 yaş grubu çocuğu olan annelerin sosyodemografik özellikleri ile ev kazalarına ilişkin aldıkları güvenlik önlemlerinin karşılaştırılarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamız Temmuz 2017 ile Aralık 2017 tarihleri arasında Trabzon ili Kalkınma Aile Sağlığı Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya 0–6 yaş grubu çocuğu olan 244 kadın gönüllü birey alınmıştır. Katılımcılara demografik bilgiler anketi ve 0–6 Yaş Çocuklarda Ev Kazalarına Yönelik Güvenlik Önlemlerini Tanılama Ölçeği yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 30,8±5,4 yıl idi. Çocukları ev kazası geçiren annelerin oranı %42,6 (n=104) olarak saptandı. Annelerin eğitim ve gelir durumları açısından aldıkları ölçek puanı arasında anlamlı bir fark saptandı (p=0,049, p=0,015). Çocuk sayısı ile ölçek puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon yoktu (r=-0,067, p=0,299). Ölçekten alınan toplam puan ile bakımdan sorumlu olunan çocuk sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı (p=0,027). Çıkarımlar: Çocukluk çağı ev kazaları önlenebilir olması nedeniyle önemlidir. Çalışmamız çocukluk çağı ev kazalarını önleme çalışmalarına dayanak oluşturabilecek risk etmenlerini ortaya koymaktadır. Kullanılan ölçekte katılımcının aldığı puan ev kazası riski açısından belirleyicidir. Hane içerisinde çocuk sayısının fazla olması ev kazası görülme riskini artırmaktadır.

Assessment of mothers’ measures against home accidents for 0–6-year-old children

Aim: Home accidents are one of the important public health problem, especially in childhood, because all can be avoided. We aimed to compare the sociodemographic characteristics of mothers with a child aged 0–6 years in terms of the safety measures they have taken against home accidents. Material and Methods: Our study was performed between July and December 2017 in the Trabzon, Kalkınma Family Health Center. Two hundred forty-four female volunteer mothers were included in the study. We evaluated the relationship between sociodemographic characteristics and scores from the ‘Scale for Identification by Mothers of the Safety Measures Taken by Mothers to Prevent Home Accidents in Children in the 0–6 Age Group.’ Results: The mean age of the participants was 30.8±5.4 years. The frequency of home accidents was 42.6% (n=104). We found significant differences between the scale scores in terms of educational status and income levels (p=0.049, p=0.015). There was no significant correlation between the number of children and scale score (r=-0.067, p=0.299). There was a statistically significant difference between the total score of the scale and the person responsible for the care of the child at home (p=0.027). Conclusion: The childhood home accidents are important since they are preventable. The present study reveals the risk factors that may form a basis for the studies on preventing the childhood home accidents. In the scale used here, the score of participant determines the risk of home accident. The increase in the number of children in the house increases the risk of home accident.

PDF

___

1. Güler Ç, Çobanoğlu Z. Kazalar ve Önlenmesi.1st edition. Ankara: Çevre Sayısı Temek Kaynak Dizisi; 1994. p. 13.
2. Sütoluk Z, Savaş N, Demirhindi H, Özdener N, Akbaba M. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi büyük acil servisine ev kazaları nedeniyle başvuranların etiyolojik ve demografik özellikleri. Toplum Hekimliği Bülteni 2007; 26: 29−34.
3. Büyük ET, Çavuşoğlu F, Teker E. Sıfır altı yaş arası çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanılanması. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2015; 5: 17−22.
4. Turan T, Altundağ Dündar S, Yorgancı M, Yıldırım Z. 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazalarının önlenmesi. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi 2010; 16: 552−7.
5. Morrison A, Stone DH, Doraiswamy N, Ramsay L. Injury surveillance in an accident and emergency department: a year in the life of CHIRPP. Arch Dis Child 1999; 80: 533−6.
6. Bahadır G.B, Oral A, Güven A. Çocukluk çağı travmaları ve önlenmesinde koruyucu hekimliğin rolü. TAF Prev Med Bull 2 0 1 1; 10: 243−50. [CrossRef]
7. Runyan CW, Casteel C, Perkis D, et al. Unintentional injuries in the home in the United States: Part I: Mortality. Am J Prev Med 2005; 28: 73−9. [CrossRef]
8. Hjern A, Ringbäck-Weitoft G, Andersson R. Socio-demographic risk factors for home-type injuries in Swedish infants and toddlers. Acta Paediatr 2001; 90: 61−8. [CrossRef]
9. Karatepe TU, Akış A. 0-6 yaş çocuklarda ev kazası geçirme sıklığı ve ilişkili faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2013; 39: 165−8.
10. Özmen D, Ergin D, Şen N, Çakmakçı-Çetinkaya A. 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanılanması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 2007; 9: 13−20.
11. Yılmaz-Kurt F, Aytekin A. 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazaları. HSP 2015; 2: 22−32. [CrossRef]
12. Morrongiello BA, Ondejko L, Littlejohn A. Understanding toddlers’ in-home injuries: I. Context, correlates, and determinants. J Pediatr Psychol 2004; 29: 415−31. [CrossRef]
13. Yıldız Çiçekler C, Konuk ER R, Alakoç Pirpir D, Büyükbayraktar Ç. 0-6 yaş grubunda çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012; 21: 157−74.
14. Çınar N. 0-6 Yaş grubu çocukların ev kazalarından korunmasında ailenin rolü. Klinik Çocuk Forumu 2004; 4: 62−6.
15. Şekerci E, Sevil İ. Hastanede yatan 0-6 yaş grubu çocukların annelerinin ev kazaları konusundaki bilgi ve uygulamalarının incelenmesi. HSP 2016; 3: 160−72. [CrossRef]
16. World Health Organization. World Report on Child Injury Prevention [electronic resource]. Available from: URL: http://www.who.int/violence_injury_prevention/child/ injury/world_report/en/. Access date 04.01.2017.
17. Gündüz G, Aytekin A. Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 2015; 5: 184−92.
18. Younesian S, Mahfoozpour S, Ghaffari Shad E, Kariman H, Hatamabadi HR. Unintentional home injury prevention in preschool children; a study of contributing factors. Emerg (Tehran) 2016; 4: 72−7.
19. Aydoğdu Hİ, Ketenci HÇ, Boz H, Kırcı GS, Özer E. Kardiyak penetrasyona sebep olan ev kazası sonucu ölüm olgusu. İzmir: 14 Adli Bilimler Kongresi; May 11-14, 2017.