Okuma Alışkanlığı Kapsamında 3’ü 1 Arada Enfes Karışım (Oyun- Oyuncak-Kitap) Sunan Kurumlar: Türkiye’de Oyuncak Kütüphaneleri

Oyuncak kütüphanesi, oyun-oyuncak-kitap kavramlarını aynı çatı altında bir araya getiren bir oluşumdur. Adı geçen üç kavram ise, başta çocuklar olmak üzere yetişkinlerin de ilgi ve dikkatini çeken, kendilerinde kitap ve kütüphaneye karşı farkındalık oluşturacak stratejik bir araç olarak düşünülmektedir. Çocukları ve ebeveynleri oyun ve oyuncak aracılığı ile kütüphane kullanımına özendirme ve kitap okuma etkinliğini yaşam boyu sürekli kılma amacı ile ortaya çıkan oyuncak kütüphanelerinin Türkiye geçmişi 2004, konu kapsamında özellikle değinilen Ankara Oyuncak Kütüphanesi'nin (AOK) geçmişi ise 2012 yılına dayanmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye genelindeki oyuncak kütüphanelerinin ve özelde AOK'nin kuruluşu ve tanıtımlarına değinilmektedir. Aynı zamanda bu kurumlar aracılığı ile çocukların kitap okumaya yönlendirilmesi, okuma alışkanlığının kazanılması ve geliştirilmesinin önemine değinilmektedir. Türkiye'de 2012 sonrası etkin bir şekilde çalışmalarını sürdüren ve gönüllü çalışan grubu, amaçları, faaliyetleri ile Türkiye'de bu alanda öne çıkan AOK'ye, oyun, oyuncak ve kitap üçlemesini bünyesinde barındıran renkli ve hareketli bir oluşum olması ve süreklilik ilkesinden ayrılmayan tutumu nedeniyle özellikle dikkat çekilmektedir. Bu ve benzeri oluşumların Türkiye genelinde tanınırlığının artırılması, faaliyetlerinin daha geniş bir coğrafyada yaygınlaştırılması gerektiği düşünülmekte olup Türkiye'deki oyuncak kütüphaneleri ve AOK ile ilgili bu yazının kaleme alınması önemli bir sorumluluğun yerine getirilmesi olarak algılanmaktadır

Institutions Offering 3 in 1 Exquisite Mixture of Reading Habits (Game-Toy-Book) Toy Libraries in Turkey

A toy library is a place that brings together the concepts of game-toy-book under the same roof. These three concepts are thought to be a strategic tool that attracts the interest and attention of adults, especially children, and will create awareness of books and libraries in themselves. The history of toy libraries emerged with the aim of encouraging children and parents to use the library through games and toys and the ability to read books continuously throughout life. The history of toy libraries goes back to 2004 in Turkey, among those, Ankara Toy Library (AOK) was opened in 2012. In this study, the establishment and promotion of toy libraries in Turkey and in particular the AOK are mentioned. At the same time, the importance of encouraging children to read books and acquiring and developing reading habits through these institutions is mentioned. The AOK being prominent in this area, with its volunteer groups, aims and activities, is a colorful and animated formation, that incorporates the trilogy of games, toys and books and continues to work effectively in Turkey since 2012.. It is thought that it is necessary to increase the recognition of these and similar formations throughout Turkey and to spread the activities in a wider geographical area and this is perceived as fulfilling an important responsibility for toy libraries and AOK in Turkey

PDF

___

Akman, İ. ve Akman, N. (2017). Çocuk ve gençlerde okuma alışkanlığı sorunu: Okul kütüphanelerinin işlevselliğine bir bakış. Türk Kütüphaneciliği, 31, 281-285. Erişim adresi: http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/2799/2745
Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21, 3-28. Erişim adresi: http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/8/7
Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. G. Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29. 73-92. Erişim adresi: http://gefad.gazi.edu.tr/article/view/5000078559/5000072780
Batman Oyuncak Kütüphanesi. (t.y.) Erişim adresi: http://www.batmanproje.gov.tr/oyuncak-ev-veoyuncak-kuetuephanes.html
Bergama Oyuncak Kütüphanesi. (2010, 5 Haziran). Erişim adresi: http://ebulten.library.atilim.edu.tr/sayilar/2010-06/soylesi2.html
Bursa Ali Paşa Oyuncak Kütüphanesi. (t.y.). Erişim adresi: http://kutuphaneler.bursa.bel.tr/kutuphanelerimiz/alipasa-oyuncak-kutuphanesi
Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okum alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23, 489-509. Erişim adresi: http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/turkkutuphaneciligi23%283%29489-509.pdf
Düzce Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Nisan). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede-oyuncakkutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Edirne Oyuncak Kütüphanesi. (2016, 7 Eylül). Erişim adresi: http://www.edirnetv.com/haber/1034/enezde-ab-projesi.html
Erzurum Oyuncak Kütüphanesi. (2011, 3 Temmuz). Erişim adresi: http://www.haberx.com/Default.aspx?p=17&n=10717513&fn=1
Eskişehir Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 10 Ağustos). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2012/08/10/oyuncak-kutuphanesi-eskisehir/#more-6121
Geldi, aldı, götürdü…. Oynadı, oynadı, getirdi. (t.y.). Erişim adresi: http://www.ua.gov.tr/docs/default-source/c5b0d688-8365-40af-9980- 624217b01c7a?635313595569793442
Gömeç Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 6 Kasım). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2012/11/06/oyuncak-kutuphanesi-acildi-balikesir/#more-7465
IFLA/UNESCO okul kütüphanesi rehberi. (2013). M. Gürbüz (Çev.). Erişim adresi: https://www.ifla.org/files/assets/school-libraries-resource-centers/publications/school-libraryguidelines/school-library-guidelines-tr.pdf
Iğdır Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 30 Mayıs). Erişim adresi: http://www.haberturk.com/yasam/haber/746653-kanka-oyuncakhanesi-projesi-hayata-gecti
Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı. (2017, 18 Mayıs). Erişim adresi: http://siviltoplum.la/genel/kedv_oyuncak_kutuphaneleri_kuruyor/
Kamaraj, I. (2000). Okul öncesi eğitimde oyuncak kütüphanesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12. 177-182. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/1995
Karşıyaka Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyedeoyuncak-kutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Küçükçekmece Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyedeoyuncak-kutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Küçükçekmece Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 15 Haziran). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2012/06/15/ikinci-oyuncak-kutuphanesi-acildi/#more-5310
Malatya Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 19 Haziran). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2012/06/19/malatyada-oyuncak-kutuphanesine-yogunilgi/#more-5462
Mardin Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede-oyuncakkutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Mayfield, I. M. (1993). Toy libraries: Promoting play, toys, and family support internationally. Early Child Development and Care, 87, 1-13. Erişim adresi: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/0300443930870101
Merzifon Oyuncak Kütüphanesi. (2014, 17 Mart). Erişim adresi: http://www.haberler.com/miniklereoyuncak-kutuphanesi-5796692-haberi/
Mete, G. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir araştırma (Malatya ili örneği). Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-66. Erişim adresi: http://oaji.net/articles/2014/1069-1406113246.pdf
Narlıdere Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede-oyuncakkutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Ordu Oyuncak Kütüphanesi. (2011, 14 Haziran). Erişim adresi: https://www.haberler.com/biroyuncak-kutuphanesi-de-ordu-da-acildi-2797655-haberi/
Oyuncak kütüphanesi 2018 yılı gönüllü başvuru formu. (t.y.). Erişim adresi: https://docs.google.com/forms/d/1cO7FqF4Jx0ua8jQL_2K1EndG4zvMMxPwSI54lYGX2rA/vi ewform?edit_requested=true
Oyuncak kütüphanesi ahşap oyuncak atölyesi. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=ahsap_oyuncak_atolyesi
Oyuncak kütüphanesi kimdir?. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=oyuncak-kutuphanesi-kimdir
Oyuncak kütüphanesi oyun ve oyuncak festivali. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=oyun_ve_oyuncak_festivali
Oyuncak kütüphanesi tarihçe. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=tarihce
Sultangazi Oyuncak Kütüphanesi. (2015, 15 Ocak). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2015/01/15/ana-siniflarina-oyuncak-kutuphanesi/#more-15926
Şırnak Oyuncak Kütüphanesi. (2014, 24 Nisan). Erişim adresi: https://cicicee.com/sirnak-oyuncakkutuphanesi/
Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda kitap okum alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum, 11(6). 30- 39. Erişim adresi: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/spcd/article/view/5000107880/5000100590
Uşak Oyuncak Kütüphanesi. (2014, 6 Haziran). Erişim adresi: http://usakbilsem.meb.k12.tr/tema/icerikler/oyuncak-kutuphanesi-acilisimiz-trthaberde_1290983.html
Yeni Mahalle Oyuncak Kütüphanesi. (t.y.). Erişim adresi: http://slideplayer.biz.tr/slide/10264105/
Yıldız, A. K. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığı kazanmasında rol model olarak aile. Mavi Atlas, (7), 95-112. Erişim adresi: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/gumusmaviatlas/article/view/5000205940/5000175354
Yılmaz, B. (2000). Çok kültürlü toplumlarda etnik azınlık çocuklarının okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları. Türk Kütüphaneciliği, 14, 451-465. Erişim adresi: http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/turkkutuphaneciligi14%284%29451-465.pdf
Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5, 115-136. Erişim adresi: http://eprints.rclis.org/7362/1/115-136.pdf