Okuma Alışkanlığı Kapsamında 3’ü 1 Arada Enfes Karışım Oyun-Oyuncak-Kitap Sunan Kurumlar: Türkiye’de Oyuncak Kütüphaneleri

Oyuncak kütüphanesi, oyun-oyuncak-kitap kavramlarını aynı çatı altında bir araya getiren bir oluşumdur. Adı geçen üç kavram ise, başta çocuklar olmak üzere yetişkinlerin de ilgi ve dikkatini çeken, kendilerinde kitap ve kütüphaneye karşı farkındalık oluşturacak stratejik bir araç olarak düşünülmektedir. Çocukları ve ebeveynleri oyun ve oyuncak aracılığı ile kütüphane kullanımına özendirme ve kitap okuma etkinliğini yaşam boyu sürekli kılma amacı ile ortaya çıkan oyuncak kütüphanelerinin Türkiye geçmişi 2004, konu kapsamında özellikle değinilen Ankara Oyuncak Kütüphanesi’nin AOK geçmişi ise 2012 yılına dayanmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye genelindeki oyuncak kütüphanelerinin ve özelde AOK’nin kuruluşu ve tanıtımlarına değinilmektedir. Aynı zamanda bu kurumlar aracılığı ile çocukların kitap okumaya yönlendirilmesi, okuma alışkanlığının kazanılması ve geliştirilmesinin önemine değinilmektedir. Türkiye’de 2012 sonrası etkin bir şekilde çalışmalarını sürdüren ve gönüllü çalışan grubu, amaçları, faaliyetleri ile Türkiye’de bu alanda öne çıkan AOK’ye, oyun, oyuncak ve kitap üçlemesini bünyesinde barındıran renkli ve hareketli bir oluşum olması ve süreklilik ilkesinden ayrılmayan tutumu nedeniyle özellikle dikkat çekilmektedir. Bu ve benzeri oluşumların Türkiye genelinde tanınırlığının artırılması, faaliyetlerinin daha geniş bir coğrafyada yaygınlaştırılması gerektiği düşünülmekte olup Türkiye’deki oyuncak kütüphaneleri ve AOK ile ilgili bu yazının kaleme alınması önemli bir sorumluluğun yerine getirilmesi olarak algılanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Okuma alışkanlığı, kütüphane kullanma alışkanlığı, oyuncak kütüphanesi, Ankara Oyuncak Kütüphanesi.

Institutions Offering 3 in 1 Exquisite Mixture of Reading Habits Game-Toy-Book Toy Libraries in Turkey

A toy library isaplacethat brings together the conceptsofgame-toy-book under the same roof. Thesethreeconcepts arethought to be a strategictoolthatattractstheinterestand attentionofadults, especiallychildren, and will createawareness ofbooks and librariesin themselves. Thehistory oftoy libraries emergedwiththeaim ofencouragingchildrenand parentsto use thelibrarythroughgamesand toysand the abilityto readbooks continuouslythroughout life. The history of toylibraries goes backto 2004inTurkey,amongthose, Ankara ToyLibrary AOK was opened in 2012. Inthisstudy,theestablishmentand promotion of toylibraries inTurkey and in particularthe AOKare mentioned.At the same time,the importance of encouraging children toreadbooks and acquiringanddevelopingreading habits through these institutionsis mentioned. TheAOKbeing prominent in this area,with its volunteer groups,aims andactivities,is a colorful andanimatedformation,thatincorporates the trilogyofgames, toys andbooks andcontinues to work effectively in Turkey since 2012.. Itis thought thatit is necessary toincrease the recognition of these andsimilarformations throughoutTurkey and tospreadtheactivities in awidergeographicalarea and thisisperceivedas fulfilling an importantresponsibilityfor toylibrariesand AOK in Turkey

Keywords:

Reading habit, libraryusehabit, toylibrary, Ankara ToyLibrary,

PDF

___

Akman,İ.ve Akman, N. (2017). Çocuk ve gençlerde okuma alışkanlığı sorunu: Okul kütüphanelerinin işlevselliğinebir bakış. Türk Kütüphaneciliği, 31, 281-285. Erişim adresi: http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/2799/2745
Aksaçlıoğlu, A.G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerineetkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21, 3-28. Erişim adresi: http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/8/7
Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. G. Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29. 73-92. Erişim adresi: http://gefad.gazi.edu.tr/article/view/5000078559/5000072780
Batman Oyuncak Kütüphanesi. (t.y.) Erişim adresi: http://www.batmanproje.gov.tr/oyuncak-ev-ve- oyuncak-kuetuephanes.html
Bergama Oyuncak Kütüphanesi. (2010, 5 Haziran). Erişim adresi: http://e- bulten.library.atilim.edu.tr/sayilar/2010-06/soylesi2.html
Bursa Ali Paşa Oyuncak Kütüphanesi. (t.y.). Erişim adresi: http://kutuphaneler.bursa.bel.tr/kutuphanelerimiz/alipasa-oyuncak-kutuphanesi
Çakmak,T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okum alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23, 489-509. Erişim adresi: http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/turkkutuphaneciligi23%283%29489-509.pdf
Düzce Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Nisan). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede-oyuncak- kutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
EdirneOyuncak Kütüphanesi. (2016, 7 Eylül). Erişim adresi: http://www.edirnetv.com/haber/1034/enezde-ab-projesi.html
Erzurum Oyuncak Kütüphanesi. (2011, 3 Temmuz). Erişim adresi: http://www.haberx.com/Default.aspx?p=17&n=10717513&fn=1
Eskişehir Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 10 Ağustos). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2012/08/10/oyuncak-kutuphanesi-eskisehir/#more-6121
Geldi, aldı, götürdü.... Oynadı, oynadı, getirdi. (t.y.). Erişim adresi: http://www.ua.gov.tr/docs/default-source/c5b0d688-8365-40af-9980- 624217b01c7a?635313595569793442
Gömeç Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 6 Kasım). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.Com/bby/2012/11/06/oyuncak-kutuphanesi-acildi-balikesir/#more-7465
IFLA/UNESCOokul kütüphanesi rehberi. (2013). M. Gürbüz (Çev.). Erişim adresi: https://www.ifla.org/files/assets/school-libraries-resource-centers/publications/school-library- guidelines/school-library-guidelines-tr.pdf
Iğdır Oyuncak Kütüphanesi. (2012, 30 Mayıs). Erişim adresi: http://www.haberturk.com/yasam/haber/746653-kanka-oyuncakhanesi-projesi-hayata-gecti
KadınEmeğini Değerlendirme Vakfı. (2017, 18 Mayıs). Erişim adresi: http://siviltoplum.la/genel/kedv_oyuncak_kutuphaneleri_kuruyor/
Kamaraj, I. (2000). Okul öncesi eğitimde oyuncak kütüphanesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12. 177-182. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/1995
Karşıyaka Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede- oyuncak-kutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Küçükçekmece OyuncakKütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede- oyuncak-kutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Küçükçekmece OyuncakKütüphanesi. (2012, 15 Haziran). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2012/06/15/ikinci-oyuncak-kutuphanesi-acildi/#more-5310
MalatyaOyuncak Kütüphanesi. (2012, 19 Haziran). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2012/06/19/malatyada-oyuncak-kutuphanesine-yogun- ilgi/#more-5462
Mardin Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede-oyuncak- kutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Mayfield, I.M. (1993). Toy libraries: Promoting play, toys, and family support internationally. Early Child Development and Care, 87, 1-13. Erişim adresi: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/0300443930870101
Merzifon Oyuncak Kütüphanesi. (2014, 17 Mart). Erişim adresi: http://www.haberler.com/miniklere- oyuncak-kutuphanesi-5796692-haberi/
Mete,G. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir araştırma (Malatya ili örneği). Dil veEdebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-66. Erişim adresi: http://oaji.net/articles/2014/1069-1406113246.pdf
Narlıdere Oyuncak Kütüphanesi. (2009, 7 Eylül). Erişim adresi: http://cicicee.com/turkiyede-oyuncak- kutuphanelerinin-sayisi-artiyor/
Ordu Oyuncak Kütüphanesi. (2011, 14 Haziran). Erişim adresi: https://www.haberler.com/bir- oyuncak-kutuphanesi-de-ordu-da-acildi-2797655-haberi/
Oyuncak kütüphanesi 2018 yılı gönüllü başvuru formu. (t.y.). Erişim adresi: https://docs.google.com/forms/d/1cO7FqF4Jx0ua8jQL_2K1EndG4zvMMxPwSI54lYGX2rA/vi ewform?edit_requested=true
Oyuncakkütüphanesiahşap oyuncak atölyesi. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=ahsap_oyuncak_atolyesi
Oyuncakkütüphanesi kimdir?. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=oyuncak-kutuphanesi-kimdir
Oyuncakkütüphanesi oyun ve oyuncak festivali. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=oyun_ve_oyuncak_festivali
Oyuncakkütüphanesi tarihçe. (t.y.). Erişim adresi: http://www.oyuncakkutuphanesi.net/terms.php?do=tarihce
Sultangazi Oyuncak Kütüphanesi. (2015, 15 Ocak). Erişim adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2015/01/15/ana-siniflarina-oyuncak-kutuphanesi/#more-15926
Şırnak OyuncakKütüphanesi. (2014, 24 Nisan). Erişim adresi: https://cicicee.com/sirnak-oyuncak- kutuphanesi/
Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda kitap okum alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum, 11(6). 30 39. Erişim adresi: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/spcd/article/view/5000107880/5000100590
Uşak Oyuncak Kütüphanesi. (2014, 6 Haziran). Erişim adresi: http://usakbilsem.meb.k12.tr/tema/icerikler/oyuncak-kutuphanesi-acilisimiz-trt- haberde_1290983.html
Yeni Mahalle Oyuncak Kütüphanesi. (t.y.). Erişim adresi: http://slideplayer.biz.tr/slide/10264105/
Yıldız, A. K. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığı kazanmasında rol model olarak aile. Mavi Atlas, (7), 95-112. Erişim adresi: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/gumusmaviatlas/article/view/5000205940/5000175354
Yılmaz, B. (2000). Çok kültürlü toplumlarda etnik azınlık çocuklarının okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları. Türk Kütüphaneciliği, 14, 451-465. Erişim adresi: http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/turkkutuphaneciligi14%284%29451-465.pdf
Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı.Bilgi Dünyası, 5, 115-136. Erişim adresi: http://eprints.rclis.org/7362/1/115-136.pdf