İzmir Kiraz’da Suludere Köyü’nde Beylikler Devrinden Bilinmeyen Bir Cami ve Hamam Kalıntısı

Makalede İzmir’in Kiraz İlçesi sınırları içerisinde Denizli-Ödemiş karayolunu Suludere köyüne bağlayan yolun sonunda yer alan cami ile camiye 100 metre uzaklıkta yer alan kavşakta konumlandırılmış hamam yapısı mimari özellikleri ile tanıtılacak ve tarihlendirilecektir. Bu iki yapı dışında hemen hamamın güneyinde bugünkü çocuk parkının bulunduğu alanda bir medresenin varlığı da köy halkı tarafından ifade edilmekteyse de günümüze bu medreseyle ilgili herhangi bir kalıntı ulaşamamıştır. Aydınoğlu beyliğinin sınırları içinde yer alan cami ve harap durumdaki hamam bugüne kadar yapılmış yayınlarda tanıtılmamıştır.Kare planlı, tek kubbeli bir harim ile üç birimli bir son cemaat yerine sahip cami kuzey yönde yapılan eklemelerle günümüze ulaşmıştır. Ortası kubbeli enine sıcaklıklı çifte halvetli plan şemasına sahip hamam bugün kullanılamaz durumdadır. İnşa kitabesi bulunmayan cami ve hamamın kaynaklarda ne zaman ve kim tarafından inşa edildiğine dair herhangi bir bilgiye rastlanamamıştır. Gerek plan şeması, gerekse malzeme ve duvar örgü teknikleri ile Beylikler devri mimari özellikleri gösteren cami ve hamam 15. yüzyıl içinde tarihlendirilir. Anahtar Kelime: Kiraz, Suludere, Beylikler Devri Mimarisi, Cami, Hamam

Anahtar Kelimeler:

Kiraz, Suludere, Beylikler Devri Mimarisi, cami, hamam

PDF

___

Acar, Türkan. “Urla Kamanlı Hamamı” Sanat Tarihi Dergisi, XXI /2 İzmir (2012):1-23Acun, Hakkı. Manisa’da Türk Devri Yapıları Ankara (1999)Akın, Himmet. Aydın Oğulları Tarihi Hakkında Bir Araştırma Ankara (1968)Bayrakal, Sedat. Urla ve Köylerindeki Türk Dönemi Sosyal Anıtları İzmir (2009)Çakmak, Canan. Tire Hamamları, Ankara (2002)Çakmak, Şakir, ve Ersoy, Kuyulu İnci. “ Manisa Saray Hamamı.” Sanat Tarihi Dergisi, XXI /1, İzmir (2012):39-48 Daş, Ertan. “Sığacık’ta Türk Mimarisi (Seferihisar/İzmir)”. Sanat Tarihi Dergisi, XVI/1 İzmir (2007): 25-48Dilaver, Sadi. “Anadolu’daki Tek Kubbeli Selçuklu Mescitlerinin Mimarlık Tarihi Yönünden Önemi”. Sanat Tarihi Yıllığı IV 1970-1971, İstanbul (1971):17-28.Ersan, Mehmet, Şeker Mehmet, ve Kanat Cüneyt. Uluslararası Batı Anadolu Beylikleri Tarih Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu-1 Aydınoğulları Tarihi Ankara (2013) Ersan, Mehmet. “Aydınoğulları Ailesine Ait Vakıfların XV-XVI. Yüzyıllardaki Durumu” Acta Viennensia OttomanikaAkten des CIEPO-Symposiums (Comité International des Études Pré-Ottomanes) vom21.bis 25.September 1998in Vien, Viyana (1998): 85-91Eyice, Semavi. “İznik’te “Büyük Hamam” ve Osmanlı Devri Hamamları Hakkında Bir Deneme.” Tarih Dergisi, C.11, S. 15 (1960): 99-120 Kalfazade, Selda. “Aydınoğlu Cami Mimarisine Genel Bir Bakış” Uluslararası Batı Anadolu Beylikleri Tarih Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu-1 Aydınoğulları Tarihi Ankara (2013):?? Karaman, Sami. Afyonkarahisar Hamamları Konya (2013) (Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi) Katoğlu, Murat. “13. Yüzyıl Konyasında Bir Cami Grubunun Plan Tipi ve “Son Cemaat Yeri.”” Türk Etnografya Dergisi 9 Ankara (1967): 81-100Kayhan, Hüseyin. “Aydın Oğlu Hızır Bey” Turkish Studies 4/8 (2009): 1674-1690.Kolay, İlknur Aktuğ. Batı Anadolu 14. Yüzyıl Beylikler Mimarisinde Yapım Teknikleri, Ankara (1999)Kuyulu, İnci. “Manisa Alaca (Hamza Bey) Hamam” Arkeoloji ve Sanat Tarihi Dergisi,İzmir (1992): 63-72Öney, Gönül. Beylikler Devri Sanatı XIV. – XV. Yüzyıl (1300-1453), Ankara,1989.Telci, Cahid. “Aydınoğlu İsa Bey: Bir Bâni, Üç Câmi.” Tarih İncelemeleri Dergisi XXV-1 (2010): 337-350Telci, Cahid. “XVI. Yüzyıl Başlarına Âit Birgi Kazâsı Evkâf Defteri” Tarih İncelemeleri Dergisi XVI (1999): 203-260Uysal, Ali Osman. “Anadolu Selçuklularından Erken Osmanlı Dönemine Minare Biçimindeki Gelişmeleri.” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, XXXIII/ 1-2, Ankara, 1990, 505-533. Ürer, Harun. İzmir Hamamları. Ankara (2002)