Elif Süreyya GENÇ

Türkiye'de modernleşme ve bürokrasi

Türk modernleşmesi ve Batılılaşmasının önemli bir yönünü teşkil eden devletin idari yapısının yeniden biçimlenmesi ve bürokratik örgütlenme biçimi üzerinde geçmişten bugüne değin yapılan çalışmalar Türk bürokrasi geleneğini Batı bürokrasi geleneği ve toplumsal örgütlenme biçimi ile karşılaştırma temelli olmuştur. Batılılaşma çabasının bir yönü olarak, Osmanlı-Türk kurumlarının Batılı muadillerinden modern toplumun gerekleri açısından daha yetersiz oldukları öne sürülmüştür. Bürokrasi üzerine yapılan çalışmaların çok çeşitli alanlarda gerçekleştirilmiş olmalarına karşın bürokrasi konusunu bütün yönleri ile kapsayan ve temel oluşturucu bir yaklaşımın ortaya çıkmamış olması dikkat çekicidir. Amacımız bürokrasi üzerine yapılan çalışmaların kısa bir değerlendirilmesi ve farklı bir boyutta tartışmaktır.

Modernization and bureaucracy in Turkey

From past to the present studies on reformation of administrative structure of the state and the form of bureaucratic organization which make up one of the main aspects of Turkish modernization and westernization, have mainly focused on comparing Turkish bureaucractic tradition to Western bureaucratic tradition and social organization forms. As a dimension of westernization it has been suggested that the Otoman-Turkish institutions were inferior in satisfying needs of a modern society, unlike the Western equivalent. It is noteworthy that although the studies carried on bureaucracy deal with the many diffrent aspects of bureaucracy, there has not been a point of view which will encompass and form a basis for all the aspects of bureaucracy. The aim of the article is to present a short review of studies on bureaucracy and to evaluate in a different point of view.

PDF

___

Abadan (Unat), Nermin, Bürokrasi,. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Ankara, 1959.
Divitçioğlu, Sencer, Asya Üretim Tarzı ve Osmanlı Toplumu, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayını, İstanbul, 1967.
Eğribel, Ertan, Hukuk Sosyolojisi Ders Notları, Yayınlanmamış.
Gibbons, Herbert Adams, The Foundation of the Ottoman Empire: A History of The Os-manlis up to the Death of Bayezid I (1300-1403), Frank Cass & Co. Ltd., London, 1968.
Gökalp, Ziya, Türkçülüğün Esasları, İnkılap, İstanbul, 2010.
Heper, Metin, Bürokratik Yönetim Geleneği, ODTÜ Yayını, Ankara, 1974.
Heper, Metin, Modernleşme ve Bürokrasi, Türkiye Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, Ankara, 1973.
Karpat, Kemal H., Turkey's Politics: Transition to Multi-Party Politics, Princeton Üniversitesi Yayını, New Jersey, 1959.
Kıray, Mübeccel, Ereğli: Ağır Sanayiden Önce Bir Sahil Kasabası, DPT Yayını, Ank., 1964.
Kongar, Emre, Toplumsal Değişme: Kuramlar, İlkeler, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1972.
Küçükömer, İdris, Düzenin Yabancılaşması: Batılaşma, Ant Yayınları, İstanbul, 1969.
Mardin, Şerif, The Genesis of Young Ottoman Thought: A Study in the Modernization of Turkish Political Ideas, Princeton Üniversitesi Yayını, New Jersey, 1962.
Ortaylı, İlber, Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devletinde Kadı, Turhan Ki-tabevi, Ankara, 1994.
Ortaylı, İlber, Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Cedit Neşriyat, Ankara, 2007.
Sabahaddin, Türkiye Nasıl Kurtanlabilir?, çeviren: İnan Keser, Liberte Yayınları, Ankara, 2002.
Sezer, Baykan, Asya Tarihinde Su Boyu Ovaları ve Bozkır Uygarlıkları, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, İstanbul, 1979.
Sezer, Baykan, Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, İstanbul, 1981.
Timur, Taner, Türk Devrimi: Tarihi Anlamı ve Felsefi Temeli, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Ankara, 1968.
Weber, Max, Bürokrasi ve Otorite, Adres Yayınevi, Ankara, 2005.
Wittek, Paul, The Rise of the Ottoman Empire, The Royal Asiatic Society of Britain and Ireland, London, 1966.