Gelişim ve Din Psikolojisi Açısından Ergenlik Dönemi ve Temel Problemleri

Bu çalışma ergenlik dönemini, gelişim ve din piskolojisi açısından ele almaktadır. Çalışmada ergenlik evresi; bedensel, cinsel, duygusal, toplumsal, bilişsel, ahlaki ve dini gelişim boyutlarıyla değerlendirilmektedir. Ergenlerin gelişim dönemleri açısından yaşadığı problemler literatür taraması yöntemi ile ortaya konularak, onlara destek olabilecek ebeveynlerine, öğretmenlerine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Ergenlik; farklı gelişim ve değişimleri içinde barındıran çocukluktan yetişkinliğe geçiş evresidir. Gelişim ve değişimin yoğun olduğu bu dönem, yapısı itibari ile de bir bunalım ve kriz dönemi olarak nitelendirilebilir. Bu süreçlerin zaman zaman bireyin yaşantısında bazı sorunlara yol açtığı gözlemlenmektedir. Bu evrede yaşadığı sorunlarla ilgili olarak “yalnızlık” ve “yabancılaşma” duygusu hissedebilir. Günümüz ergeni biyolojik, psikolojik, sosyal problemlerin yanı sıra sanal dünyada var olmanın getirdiği sorunlarla da yüzleşmektedir. Ergenlik duygusal çalkantıların, zihinsel karmaşaların yoğun yaşandığı bir evredir. Kimlik inşasında olan ergen kendi olma mücadelesi verirken “ben kimim” sorusunun yanıtını aramaktadır. Kimlik arayışında ergen; zıt rol beklentileri, çoklu tercihlerle karşı karşıya kalmaktadır. Birey olma çabası içinde ailesinden ayrışmaya çalışan ergen, zaman zaman ailesi ile sorunlar yaşamaktadır. Günümüz ergenleri hız ve haz çağında her şeyin tüketildiği, tüketilerek var olunabileceği imajının çizildiği sanal ve gerçeğin iç içe geçtiği bir dünyada yaşamaktadır. Bilgiye ulaşmanın bir tuş kadar yakın olduğu günümüzde ergen hayat felsefesini oluştururken bilgiye ulaşma değil, seçme ve doğruyu içselleştirme sorunu yaşmaktadır. Ergenlerin yaşam hedeflerinin sadece akademik başarısı ile değerlendirilmesi, sınavlarla yarışan ergeni psikolojik olarak yıpratmaktadır. Ebeveynin, ergeni istemediği alanlara yönlendirmesi, ergenden yapabileceğinin üstünde görev ve başarılar beklemesi, onu duygusal olarak ihmal etmesi, eleştirmesi, başkalarıyla kıyaslaması ebeveyn-genç ilişkisini olumsuz yönde etkilemektedir. Ergenlikte yaşanan problemler, çocukluk dönemindeki problemlerin devamı olabilir. Her ergenin arkasında çocuklukta oluşmuş bir miras vardır ki bu aynı zamanda “gelecek” demektir. Bu çalışmada yapılan literatür taramasında ergenlerin yaşadıkları temel sorunların; kimlik bunalımı, cinsel çatışmalara bağlı suçluluk ve günahkarlık duygusu, başarı güdüsü ve engellenmesi, bağımsızlık yönelimi ve anne baba çatışması, sanal bağımlıklar konusunda yaşadıkları sorunlar olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Din Psikolojisi, Gelişim dönemleri, Ergenlik dönemi, Ergenlik sorunları, Kimlik krizi, Sanal bağımlılık

Adolescence and Its Basic Problems in Terms of Developmental Psychology and Psychology of Religion

This study deals with adolescence in terms of development and religious psychology. In the study adolescence period was dealt with; in terms of physical, sexual, emotional, social, cognitive, moral and religious development. It aims to contribute to the work parents and teachers do, who support adolescents, by revealing the problems experienced by adolescents with the method of literature review concerning their developmental period. Puberty; it is the transition phase from childhood to adulthood, which includes different developments and changes. This period, in which development and change is intense, can be characterized as a period of depression and crisis due to its structure. While the adolescent tries to adapt to his changing physical structure, he/she also has to adapt to his/her social environment. In this phase, he/she may feel “loneliness" and "alienation" regarding the problems he/she has experienced. Today's adolescents are faced with biological, psychological and social problems as well as the problems of stepping into in the virtual world. Adolescence is a phase in which emotional turmoil and mental turmoil are experienced intensely. While the adolescent who is to construct identity struggles to be himself/herself, he/she seeks the answer to the question “who am I?”. Adolescent in search of identity; face conflicting role expectations and multiple preferences. While trying to separate from his/her family in an effort to become an individual, the adolescent sometimes has problems with his/her family. Today's adolescents live in a world where everything is consumed in the age of speed and pleasure, where people only exist consuming, where virtuality and reality are intertwined. Today, in a period when access to information is as easy as pushing a button, adolescents experience the problem of choosing and internalizing the truth, not accessing information, while forming their philosophy of life. Evaluating the life goals of adolescents only with their academic success, wears out the adolescent psychologically who take exams nonstop one after another. Parents' directing the adolescent to areas that he/she doesn’t fancy, expecting more tasks and achievements from the adolescent, neglecting him/her emotionally, criticizing him/her, and comparing him/her with others affect their relationships negatively. Problems experienced in adolescence may be the continuation of problems in childhood. Behind every adolescent, there is a legacy formed in childhood, which also means "the future". In the literature review conducted in this study, it has been determined that the main problems experienced by adolescents are identity crisis, feelings of guilt and sinfulness due to sexual conflicts, success motivation and inhibition, orientation for independence and conflict with parents, virtual addictions.

Keywords:

Psychology of religion, Developmental periods, Adolescence, Adolescence problems, Identity crisis, Virtual addiction,

PDF

___

Adler, A. (1997). Yaşamın anlam ve amacı. İstanbul: Say Yayınları.
Altınköprü, T. (1997). Genç kız psikolojisi ve cinselliği. İstanbul: Hayat Yayınları.
Arıcı, A. (2006). Ergenlerde dini başa çıkma yöntemi olarak dua. (içinde). Gençlik din ve değerler psikolojisi. (ss. 529-558). ed. H. Hökelekli. İstanbul: DEM Yayınları.
Armaner, N. (1980). Din psikolojisine giriş. Trabzon: Ayyıldız Matbaa.
Atabek, E. (1999). Kuşatılmış gençlik. İstanbul: Altın Kitaplar.
Atabek, E. (2002). Erken büyüyen çocuklar. İstanbul: Altın Kitapları.
Atkinson, R. L. & Atkinson, R. C. (1995). Psikolojiye giriş (çev. K. Atakay, M. Atakay, & A. Yavuz). İstanbul: Sosyal Yayınları.
Ay, M. (2003). Kuran’da gençler ve gençlik değerleri. (içinde) Gençlik dönemi ve eğitimi. İstanbul: Ensar Yayınları.
Aydın, A. (2000). Gelişim ve öğrenme psikolojisi . İstanbul: Alfa Yayınları.
Bahadır, A. (2002a). Ergenlik döneminde dini şüphe ve tereddütler. (içinde) Gençlik Din ve Değerler. (ss. 255-306). ed. H. Hökelekli. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Bahadır, A. (2002b). İnsanın anlam arayışı ve din. İstanbul: İnsan Yayınları.
Baltaş, A. & Baltaş, Z. (2002). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Başaran, E. (1996). Eğitim psikolojisi. İstanbul: Gül Yayınları.
Budak, S. (2000). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
Bühler, S. (1987). Ergenlik dönemine toplu bakış. ed. B. Onur. (çev. S. Zeytinoğlu). Ankara: Hacettepe Taş Yayınları.
Cevizci, A. (2000). Felsefe terimleri sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Cole, L., & Morgan, J. (9175). Çocukluk ve gençlik psikolojisi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Cüceloğlu, D. (1998). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Cüceloğlu, D. (2001). Savaşçı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Dalat, Z. (1955). Çocuk ve genç ruhu. İzmir: Yeni Matbaa.
Derin, S., & Bilge, F. (2016). Ergenlerde internet bağımlılığı ve öznel iyi oluş düzeyi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 6 (46).
Dursun, A., & Çapan Eraslan, B. (2018). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ve psikolojik ihtiyaçlar. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2).
Ekşi, A. (1990). Çocuk, anne – babalar. Ankara: Bilgi Yayınları.
Erikson, E. H. (1984). İnsanın sekiz çağı. (çev. B. Üstün & V. Şar). Ankara: Birey ve Toplum Yayınları.
Gander, J. M., & Gardiner, W. H. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi. ed. B. Onur. (çev. A. Dönmez, N. Çelen, & B. Onur). İstanbul: İmge Yayınları.
Gençtan, E. (1993). Çağdaş yaşam ve normal dışı davranışlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Gerard, S. (2000). Ergenlik çağının tehlikeleri. Ankara: Çocuk ve Aile Kitapları.
Grant, W. (1999). 13 – 19 yaşları arasındaki gençler. Ankara: HYB Yayıncılık.
Gündüz, T. (2003). İslam, gençlik ve din eğitimi. Ankara: Düşünce Yayınları.
Hökelekli, H. (1998). Din psikolojisi. Ankara: Türk Diyanet Vakfı Yayınları.
Hökelekli, H. (2002). Gençlik ve din. (içinde). Gençlik din ve değerler psikolojisi. (ss. 11-30). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Hökelekli, H. (2003). Değerlendirme. (içinde) Gençlik dönemi ve eğitimi II. İstanbul: İSAV Yayınları.
Irmak Yalçın, A., & Erdoğan, S. (2016). Ergen ve genç erişkinlerde dijital oyun bağımlılığı: Güncel bir bakış. Türk Psikiyatri Dergisi, 27.
Jersild, A. (1987). Gençlik psikolojisi (çev. İ. N. Özgür). İstanbul: Takıoğlu Matbacılık.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Kültürel psikoloji ve kültür bağlamında insan ve aile. İstanbul: Evrim Yayınları.
Keskin, B. (2001). Endüstri meslek liselerinde sınav kaygısıyla baş etmelerini sağlamak üzere yapılan bir çalışma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kılavuz, M. A. (2002). Ergenlerde özdeşleşme ve din eğitimi. (içinde). Gençlik din ve değerler psikolojisi. (ed. H. Hökelekli). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Koç, M. (2004). Gelişim psikolojisi açısından ergenlik dönemi ve genel özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(15).
Koç, M. (2005). Din psikolojisi açısından ergenlik döneminde dua ve ibadet psikolojisinin gelişimi. EKEV Akademi Dergisi, 9(25).
Koplewicz, H. S. (2004). Nesi var bu çocuğun? (çev. S. Gül). İstanbul: Varlık Yayınları.
Köknel, Ö. (2001). Kimliğini arayan gençliğimiz. İstanbul: Altın Kitapları Yayınları.
Köse, A. (1997). Neden İslam’ı seçiyorlar. İstanbul: İSAM Yayınları.
Kroger, J. (1996). İdentitiy in adolescence the balnce between self and other. Canada: Routledge.
Kula, N. (2001). Kimlik ve din. İstanbul: Ayışığı Kitapları.
Kula, N. (2002). Gençlik döneminde kimlik ve din. (içinde).Gençlik din ve değerler psikolojisi. (ss. 31-70). ed. H. Hökelekli. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Kulaksızoğlu, A. (2002). Ergenlik psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Kuzgun, Y. (1991). Anne baba tutumlarının kendini gerçekleştirme düzeyine etkisi. (içinde). Aile yazıları. Ankara: Başbakanlık Araştırma Kurumu Yayınları.
Muss, R. E. (1987). Ergenlik psikolojisinde akımlar. ed.B. Onur. (çev. M. Çileli). Ankara: Hacettepe Taş Yayınları.
Orvin, G. (1997). Ergenlik çağındaki çocuğunuzu anlamanın yolları. Ankara: HYB Yayıncılık.
Öcal, M. (1991). Din eğitimi ve öğretiminde metotlar. Ankara: TDV Yayınları.
Peker, H. (2008). Din psikolojisi. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Perşembe, E. (1999). Genç – aile ilişkilerinde uyum sağlanmasında dinin fonksiyonel rolü üzerine. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11.
Şemin, R. (1973). Gençlerimizin psiko – pedagojik problemleri. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası.
Şener, S. (1991). Türkiye’de gençlik olayı. İstanbul: Timaş Yayınları.
Temel, F., & Aksoy, A. (2001). Ergen ve gelişimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Tezcan, M. (1997). Türk kişiliği ve kişilik ilişkileri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Ünlüoğlu, G. (1987). Ergenliğin psikopatolojisi. (içinde). Ergenlik psikolojisi. ed. B.Onur. Ankara: Hacettepe Taş Yayınları.
Vergote, A. (1981). Ergenlikte din. (çev. E. Fırat). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 24.
Yavuzer, H. (2003). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yörükoğlu, A. (2000). Gençlik çağı ve ruh sağlığı ve ruhsal sorunları . İstanbul: Özgür Yayınları.