Ortaokul Matematik Ders Kitaplarında Yer Verilen Problem Kurma Etkinliklerinin İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı ortaokul matematik ders kitaplarında ne kadar ve ne türde problem kurma etkinliklerine yer verildiğini belirlemektir. Çalışmada 2016-2017 eğitim öğretim yılında Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından internet ortamında sunulan ortaokul matematik ders kitapları incelenmiştir. Araştırmada iki tanesi Bakanlık dört tanesi özel yayınevi basımı olmak üzere toplam altı matematik ders kitabı kullanılmıştır. Çalışmada incelenen kitaplar içerdikleri problem kurma etkinliklerinin miktar ve türleri bakımından incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda özel bir yayınevine ait sekizinci sınıf ders kitabı dışındaki tüm kitaplarda problem kurma etkinliklerine sınırlı sayıda ve çeşitlilikte yer verildiği görülmüştür. Ayrıca, incelenen kitaplardaki problem kurma etkinliklerinin alt öğrenme alanlarında dengeli bir dağılımının olmadığı; öğrenme alanlarının tamamını kapsayan ve tüm problem kurma türlerini içeren bir kitabın olmadığı bulunmuştur. Bu sonuçlardan hareketle, öğretim programının amacıyla uyumlu olabilmek maksadıyla, alt öğrenme alanlarını dengeli biçimde kapsayacak şekilde ortaokul matematik ders kitaplarında daha çok sayıda ve türde problem kurma etkinliğine yer verilmesi önerilmektedir. 

A Review of Problem Posing Activities in Secondary School Mathematics Textbooks

The purpose of this study is to determine how much and what type of problem posing activities are included in the secondary school mathematics textbooks. In the study, secondary school mathematics textbooks of 2016-2017 academic year presented in the internet environment by the Training and Education Board were analyzed. A total of six mathematics books were analyzed in the research; two of them published by National Education Ministry and four of them published by private publishers. The books were evaluated in terms of the extent and types of problem posing activities included. As the results of the research, it was seen that there were limited number and variety of problem posing activities in all the books except the 8th grade textbook published by a private publisher. Furthermore, in the books analyzed, it was found that there was no balanced distribution of problem posing activities in the sub-learning areas and that there was not a book including all types of problem posing activities that cover all of the learning areas. Based on these results, to be able to in accordance with the purpose of the curriculum, it is suggested that secondary school mathematics textbooks should include more and diverse  problem posing activities in the manner that will cover the learning areas in a balanced way. It was also found that there was no balanced distribution of problem posing activities in the lower learning areas, and no publishing house where all of the problem-setting types are used. In a similar vein, it was seen that there were no publishing houses that provided problem-setting activities for the entire learning area. In the study, textbooks were suggested to provide problem-setting activities more appropriately in accordance with the purpose of the curriculum, and to diversify problem-building activities. 

___

  • Akay, H. (2006). Problem kurma yaklaşımı ile yapılan matematik öğretiminin öğrencilerin akademik başarısı, problem çözme becerisi ve yaratıcılığı üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Akay, H., Soybaş, D. ve Argün, Z. (2006). Problem Kurma Deneyimleri ve Matematik Öğretiminde Açık-uçlu Soruların Kullanımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 129-146.
  • Albayrak, M., İpek, A. S., & Işık, C. (2006).Temel İşlem Becerilerinin Öğretiminde Problem Kurma-Çözme Çalışmaları/Problem Designing-Solving Studies In Teaching of Basic Operation Skills. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt-Sayı: 8-2 Yıl: 2006.
  • Ambrus, A. (1997). Problem posing in mathematics education. Ed: Kansanan, P. Discussions on Some Educational Issues VII. Research Reports, Helsinki, Finland, 5-19.
  • Arıkan, E. E. (2013). İlköğretim 2. Sınıf Öğrencilerinin Matematiksel Problem Kurma Becerilerinin İncelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 305- 325.
  • Aycan, Ş., Kaynar, Ü. H., Türkoğuz, S., & Arı, E. (2002). İlköğretimde Kullanılan Fen Bilgisi Ders Kitaplarının Bazı Kriterlere Göre İncelenmesi. (http://old.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/b_kitabi.htm adresinden 12 Aralık 2016 tarihinde alıntı yapılmıştır.)
  • Christou, C., Mousoulides, N., Pittalis, M., Pitta-Pantazi, D., & Sriraman, B. (2005). An EmpiricalTaxonomy of Problem PosingProcesses. ZDM, 37(3), 149-158.
  • Çelik, A., & Özdemir, E. Y. (2011). İlköğretim öğrencilerinin orantısal akıl yürütme becerileri ile problem kurma becerileri arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 1-11.
  • El Sayed, R. A. E. (2002). Effectiveness of Problem Posing Strategies on Prospective Mathematics Teachers' Problem Solving Performance. Journal of Science and Mathematics Education in Southeast Asia, 25(1), 56-69.
  • English, L. D. (1997). Promoting a Problem-PosingClassroom. Teaching Children Mathematics, 4(3), 172.