SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRMEMESİ SUÇU (TCK MD.280)

Türk Ceza Kanunu’nun 280. maddesinde düzenlenen sağlık mesleği mensubunun suçu bildirmemesi suçu, görevlerini yaptıkları sırada, işlenen suçla ilgili bir belirtiyle karşılaşan sağlık mesleği mensubunun suçu yetkili makamlara bildirmesini; böylece suçluların cezalandırılması ile elde edilecek yararlara ulaşılmasını amaçlayan bir düzenlemedir. Bu bildirim yükümlüğünün hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bildirim yükümlülüğü ile özel hayatın gizliliği hakkı ve onun koruma mekanizmalarından meslek sırrını koruma yükümlülüğü ile tanıklıktan çekinme kurumu arasındaki ilişki tutarlı şekilde ortaya koyulmuştur. Sağlık mesleği mensuplarına getirilen bu yükümlülüğün özellikle ölçülülük ilkesi bakımından incelenmesiyle düzenlemeye yönelik değişiklik önerileri için bir temel oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Suçu bildirmeme, sağlık mesleği mensubu, sır saklama yükümlülüğü

CRIME OF MEDICAL PERSONNEL’S FAILURE TO REPORT THE CRIME (TPC § 280)

Crime of medical personnel’s failure to report the crime is regulated under the Article 280 of the Turkish Penal Code. This provision mainly aims to reach the public interest arising from punishing criminals by ensuring any medical personnel to notify authorities, when they encounter an indication of a crime while providing health care service. In order to understand the legal nature of this obligation, it was coherently explained, that the connection between the obligation to notify and the right to privacy along with the professional secrecy and the exemption from testifying as its protection mechanisms. An evaluation of medical personnel’s obligation to notify, in terms of the principle of proportionality, was presented in order to provide a basis for proposing amendments to the current provision.

Keywords:

Failure to report, medical personnel, professional secrecy,

PDF

___

AMİKLİOĞLU Hüseyin, “Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü”, FÜHFD, C. 3, S.1, 2015, s.97-115.
ARSLAN HIZAL Sevinç, “Türk Ceza Kanununda Sağlık Personelinin İhbar Yükümlülüğü”, Ceza Hukuku Dergisi, C.5, S.13, Ağustos 2010, s.125-150.
ARTUK Mehmet Emin / GÖKCEN Ahmet / ALŞAHİN M. Emin / ÇAKIR Kerim, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 11. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2017.
CENTEL Nur / ZAFER Hamide / ÇAKMUT Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, 7. Bası, İstanbul, Beta Basım Yayın, 2011.
ÇAKMUT Özlem, “Sağlık Mesleği Mensubunun Suçu Bildirmemesi Suçu (TCK md.280)”, MÜHF-HAD, Doç. Dr. Mehmet Somer’in Anısına Armağan, s.1051-1060.
ERBAŞ Rahime, Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirme Yükümlülüğü, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2015.,
ERBAŞ Rahime, “Die ärztliche Schweigepflicht und die Anzeigepflicht von Straftaten im türkischen Recht”, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, C.5, S.1, 2017, s.99-123.
ERBAŞ Rahime / ATEŞ SARIDAĞ Büşra Hazel / YORULMAZ Coşkun, “15-18 Yaş Arası Gebeliklerde Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirme Yükümlülüğü”, TAAD, Y.11, S.41, Ocak 2020, s.95-111.
EREM Faruk, “Ceza Hukukunda Meslek Sırrı”, AÜHFD, C.1, S.1, 1943, s.35-72.
EREM Faruk, Devlet İdaresi ve Amme Nizamı Aleyhine Cürümler, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1959.
GİYİK Abdulbaki, “Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü ile Suçu Bildirme Yükümlülüğü ve Bu Yükümlülüklerin Çatışması”, EÜHFD, C.9, S:2, Aralık 2014, s.175-214.
HAFIZOĞULLARI Zeki / ACAR Bülent Hayri, “Suçu Bildirmeme Suçları”, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.2, S.1, Ocak 2016, s.179- 199.
HAKERİ Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 21. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2017.
HAKERİ Hakan, Tıp Hukuku, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 13. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2018.
HAKERİ Hakan, Ceza Hukukunda İhmal Kavramı ve İhmali Suçların Çeşitleri, Ankara Seçkin Yayıncılık, 2003.
IŞIK Göksu, “Hukuki Güvenlik İlkesi Bağlamında Suçu Bildirmeme Suçu”, Beyken Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.3, S.6, Aralık 2017, s.163- 187.
JOECKS Wolfang / MIEBACH, Klaus, Münchener Kommentar zum Strafrecht, 3. Band, 3. Auflage, C.H. Beck, 2017.
KARAHAN Burak, “Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi Suçu”, MÜHF-HAD, C.25, S. 2, Aralık 2019, s.948-978.
KARAKAŞ DOĞAN Fatma, “Cezanın Amacı ve Hapis Cezası”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2009.
KİTAPÇIOĞLU YÜKSEL Tülay, “Meslek ve Sürekli Uğraşları Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme Yükümlülüğü Altındaki Kişilerin Suçu Bildirme Yükümlülüğü”, Ceza Hukuku Dergisi, Y.13, S.38, Aralık 2018, s.193-215.
KOCA Mahmut / ÜZÜLMEZ İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 11. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2018.
KOCA Mahmut, “Çocuk İstismarında İhbar Yükümlülüğü”, İÜHFD, C.3, S.1, 2012, s.113-128.
KOCASAKAL Ümit, Suçu Bildirmeme Suçları, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2017.
KOLCU Selahattin, Suçu Bildirmeme Suçu, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2016.
MALKOÇ İsmail, Türk Ceza Kanunu – Madde 242-345, Ankara, Malkoç Yayınevi, 2013.
METİN Yüksel, “Temel Hakların Sınırlandırılması ve Ölçülülük: Ölçülülük İlkesi Evrensel Bir Anayasal İlke Midir?”, SDÜHFD, C.7, S.1, 2017, s.1-74.
OKAY TEKİNSOY Özge, İdare Hukukunda Kamu Düzeni Kavramı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2011.
Özbek Veli Özer / DOĞAN Koray / BACAKSIZ Pınar / TEPE İlker, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş̧ ve Gözden Geçirilmiş̧ 9. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2018.
ÖZBEK Veli Özer / DOĞAN Koray / BACAKSIZ Pınar, Ceza Muhakemesi Hukuku, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 12. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2019.
ÖZGENÇ İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 14.Bası, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2018.
ÖZGENÇ İzzet, “Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirme Yükümlülüğünün Kapsam ve Sınırları”, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Platformu, Çevrimiçi, https://www.sdplatform.com/Dergi/169/Saglik-meslegi- mensuplarinin-sucu-bildirme-yukumlulugunun-kapsam-ve- sinirlari.aspx, (Erişim Tarihi: 01.09.2020).
ÖZGÜÇ Levent Emre, “Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi Suçu (TCK md.280)”, İstanbul Hukuk Mecmuası, C.77, S.2, 2019, s.999-1040.
ÖZTÜRK Bahri / ERDEM Mustafa Ruhan, Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, TCK Değişikliklerine Göre Yenilenmiş 18. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2018.
ŞAHBAZ İbrahim, Türk Ceza Kanunu – 2. Cilt, Ankara, Yetkin Yayınları, 2016.
TOROSLU Haluk, “Ceza Müeyyidesi”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü̈, Yayınlanmamış̧ Yüksek Lisans Tezi, 2007.
TOROSLU Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, Ankara, Savaş Yayınevi, 24. Baskı, 2018.
TURAN Hüseyin / KODAL Osman, “Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Suçları Yönünden Kamu Görevlisi ile Sağlık Meslek Mensuplarının Suçu Bildirmemesine Yönelik Düzenlemenin Etkin Pişmanlık Kurumuna Etkisi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Y.7, S.13, Haziran 2019, s.501-522.
ÜNVER Yener / HAKERİ Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku – 3 Cilt, 15. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
ÜNVER Yener, Adliyeye Karşı Suçlar, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 3. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2012.
ÜNVER Yener, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2003.
ÜZÜLMEZ İlhan, “Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi Suçu (TCK md.280)” in: V. Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumu – Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları, Ankara, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 2008.
YAŞAR Osman / GÖKCAN Hasan Tahsin / ARTUÇ Mustafa, Türk Ceza Kanunu – 6. Cilt, Ankara, Adalet Yayınevi, 2010.
YENİSEY Feridun / NUHOĞLU Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, Güncellenmiş 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019, s.507.
YOKUŞ SEVÜK Handan, “Tıp Ceza Hukukunda Kişisel Verilerin Açıklanması” in: V. Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumu – Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları, Ankara, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 2008.
ZAFER Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK Md.1-75, 5. Bası, İstanbul, Beta Basım Yayın, 2015.
ZAFER Hamide, “Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi Suçu”, İÜHFM, C.71, S.1, 2013, s.1327-1352.
Türkiye Tabipler Birliği: Hekimlik Meslek Etiği Kuralları, Mayıs 2012, https://www.ttb.org.tr/kutuphane/h_etikkural.pdf