Serhat VANÇELİK, Sema Gürsel ÖNAL, Asuman GÜRAKSIN, Ercüment BEYHUN

Üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları ile ilişkili faktörler

Özet: Bu araştırma, Atatürk Üniversitesi öğrencilerinin beslenme bilgi düzeyini ve beslenme alışkanlıklarını saptamak ve bu durumu etkileyebilecek faktörleri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Mayıs-Haziran 2004 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini; Atatürk Üniversitesi merkez kampüsünde örgün eğitim gören 17.000 lisans öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmaya katılan öğrenci sayısı 1120 olmuş ve basit rastgele yöntemle her fakülteden hangi sınıfın örnekleme dahil edileceği belirlenmiştir. Belirlenen sınıftaki tüm öğrenciler araştırma kapsamına alınmıştır.Öğrencilerin ortalama yaşları 21.6 ± 1.9 yıl, ortalama beden kitle indeksi 21.9 ± 2.7 kg/m2’dir.Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin % 60.6’sı erkek, % 96.9’u bekardır. Sigara içimi, düzenli alkol içimi ve düzenli spor yapmanın beslenme alışkanlık puanını önemli derecede etkilediği saptanmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin % 87.4’ünün öğün atladığı ve en fazla atladıkları öğünün sabah kahvaltısı olduğu belirlenmiştir. Beslenme alışkanlık puan ortalamasının erkeklerde, beslenme bilgisi puan ortalamasının kızlarda istatistiksel olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır. Üniversiteden önce ilde yaşayan öğrencilerin beslenme bilgi puan ortalamasının daha yüksek ve aradaki farkın önemli olduğu saptanmıştır. Medeni durum, aile tipi ve kalınan yerin beslenme bilgi puan ortalamasını önemli düzeyde etkilemediği belirlenmiştir. Öğrencilerin beden kitle indeksi ile beslenme alışkanlık puanı ve aylık kişisel gelirleri arasında pozitif yönde korelasyon saptandı.

Anahtar Kelimeler:

Bilgi, Beslenme değerlendirmesi, Beslenme araştırmaları, Veri toplama, Öğrenciler

PDF

___

1. Baysal A. Beslenme. Ankara: Hatipoğlu Yayınları, Istanbul, 2004 : 4-6

2. Aytekin F, Bulduk S. Üniversite öğrencilerine verilen eğitim modellerinin öğrencilerde davranış değişikliğine etkilerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi 2000; 148: 1- 5.

3. Açık Y, Çelik G, Ozan AT, Oğuzöncül AF, Deveci SE, Gülbayrak C. Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Sağlık ve Toplum 2003; 13 (4): 74-80.

4. Oktar İ, Şanlıer N. İlköğretim okullarında uygulanan beslenme programları ve öğrencilerin beslenme davranışları ile ilgili öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi/ Mesleki Eğitim Dergisi 2003; 2: 1-8.

5. Tokgöz P, Ertem M, Çelik F, Gökçe Ş, Saka G, Hatunoğlu R. Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının saptanmasına ilişkin bir araştırma. Beslenme ve Diyet Dergisi 1995; 24 (2): 229-238.

6. Koçoğlu G, Sümer H, Özdemir L, Polat H. Spor bölümü öğrencilerinin beslenme durumları ve alışkanlıkları diğer öğrencilerden farklı mı? Sendrom 2001; 74-80.

7. Sağlam F, Yurttagül M. Yükseköğrenime devam eden kız öğrencilerin başarı ve beslenme durumları arasındaki ilişki. Beslenme ve Diyet Dergisi 1987; 16: 17-24.

8. Yağmur C. Çukurova üniversitesi öğrencilerinin beslenme durumu üzerine bir araştırma. Beslenme ve Diyet Dergisi 1995; 24 (2): 239-251.

9. Sakarya Ö, Ünver B. Ankara üniversitesi mediko-sosyal merkezine başvuran öğrencilerin beslenme durumları. Beslenme ve Diyet Dergisi 1985; 14: 51-62.

10. Arslan P, Karaağaoğlu N, Duyar İ, Güleç E. Yükseköğrenim gençlerinin beslenme alışkanlıklarının puanlandırma yöntemi ile değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi 1994; 22 (2): 195-208.

11. Şimşek H. Ortaokul öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Ankara 1991.

12. Kutluay Merdol T. “Sigara ve Beslenme Etkileşimi”, http://www.un.org.tr/who/ nutrition/ sigarabeslenme.html, 24-12- 2005.

13. Özpınar Karayormuk N. Afyon Kocatepe üniversitesi meslek yüksekokulu öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Ankara, 2002.

14. Sağlam F. Hızlı-hazır yemek sistemi üzerine bir çalışma. Beslenme ve Diyet Dergisi 1991; 20: 199-208.

15. Tai MM, Castillo PP, Sunyer FX. Meal size and frequency. Effect on the thermic effect of food. Am J Clin Nutr 1992;54:783.

16. Saygun P. Farklı sosyo-kültürel çevrelerdeki lise son sınıf öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıklarının ölçülmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara 1987.

17. Işıksoluğu MK. Yükseköğrenim yapan kız öğrencilerin beslenme durumu ve buna beslenme eğitiminin etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi 1986; 15: 55-70.

18. Nnanyelugo DO, Okeke EC. Food habits and nutrient intakes of Nigerian University students in traditional halls of residence. J Am Coll Nutr. 1987;6 (5):369-374.

19. Birer S, Ersoy G. Metropoliten bir kentte spor yapan ve yapmayan üniversiteli kız öğrencilerin beslenme bilgi ve alışkanlıkları. Beslenme ve Diyet Dergisi 1987; 16: 153- 170.

20. Uyar Arıcı A. Konya il merkezi kamu kuruluşlarında çalışan kadınların beslenme alışkanlıkları ve bilgi düzeyleri üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ev Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi Ankara, 1997.

21. Flegal KM, Harlan WR, Landis JR. Secular trends in body mass index and scinfold thickness with socioeconomic factors in young adult women. Am J Clin Nutr. 1988; 48: 535-39

22. Kahn HS, Williamson DF, Stevens JA. Race and weight change in US women: The roles of socioeconomic and marrital status. Am J Publish Health 1991;8 (3):219-323.

23. Wadden TA, Stunkard AJ. Social and psychological consequences of obesity. Ann. Intern Med. 1995;103:1062- 1067.