TSK personelinde kardiyovasküler risk değerlendirmesi
AMAÇ: Bu çalışmada TSK personelinin kardiyovasküler risk profilini çıkarmak ve yüksek riskli bireylerin değerlendirme sonuçlarını sunmak amaçlanmıştır. YÖNTEM: 2006-2007 yıllarında bir garnizondaki 1311 TSK personelinde anket ile sigara kullanımı, hipertansiyon, diyabet, hiperlipidemi, aile hikayesi, fiziksel aktivite, kardiyovasküler hastalık tanısı veya yakınması olup olmadığı sorgulandı. Risk faktörü sayısı ≥2 veya risk faktörü olmasa da aktif kardiyak yakınması olan toplam 249 kişiden 176’sına (%71) fiziki muayene, EKG, ekokardiyografi ve biyokimyasal testler (lipid profili, açlık kan şekeri), yüksek riskli olanlara (n=14) eforlu EKG testi uygulandı. İstatistiki analizler Ki-Kare testi, Fisher’s exact test veya Student-t test ile SPSS 11.0 kullanılarak yapıldı. BULGULAR: 1311 bireyin (yaş 32,6 ± 6,7 yıl, %98,7 erkek) %24,3’ünde risk faktörü yoktu. Sigara %43,0, hipertansiyon %5,2, diyabet %2,7, hiperkolesterolemi %17,5, aile hikayesi %28,8, kilo fazlalığı (VKİ>25) %20,8, hareketsiz yaşam %18,0 oranlarında bulundu. Yaşla birlikte kilo fazlalığı, hareketsiz yaşam, tipik göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı gibi yakınmalarda anlamlı bir artış izlendi (p
Cardiovascular risk assesment at the personnel of Turkish armed forces
AIM: In this study we aimed to evaluate the cardiovascular risk profile of Turkish Armed Forces (TSK) personnel and also to determine the ones at high risk. METHOD: Totally, 1311 individuals were participated in a questionnaire. Smoking, hypertension, diabetes, hyperlipidemia, family history, physical activity, previous cardiovascular disease or symptoms were interrogated. Of the 249 individuals with ≥2 risk factors or even not exist risk factors but having active cardiac complaint; 176 volunteers (%71) were performed physical examination, ECG, echocardiography, and biochemical tests (fasting glucose, lipid profiles etc) and the ones with high risk (n=14) were performed exercise stress test. Statistical analysis was performed by Chi-Square test, Fisher’s exact test and Student t test using SPSS 11.0 for Windows. RESULTS: Of 1311 subjects (age 32.6 ± 6.7, %98.7 male), 24.3 % had no risk factors. Rate of Smoking, hypertension, hyperlipidemia, family history, overweight (BMI>25 kg/m2), and inactivity were 43.0%, 5.2%, 2.7%, 17.5%, 28.8%, 20.8% and 20%, respectively. Rate of overweight, inactivitiy, and typical chest discomfort were significantly increased with age (p<0.001). Smoking was similar in all age groups. While the the ten year-Framingham risk score was %1.6 before 40 years old, it was significantly increased then. Of 176 subjects, when rated general poll population, cardiovascular diseases rate was 2.7% (coronary 0.6%, valvular 1.1%, rhytm-conductance 0.8%, and other -congenital, peripheral vascular etc. 0.2%) compared to whole group. 22 patient had left ventricular hypertrophy due to valvular diseases or hypertension. Newly diagnosed 15 patients were started on medication, and three subjects referred advanced medical center. CONLUSION: Risk stratification and modification gain importance for an earlier diagnosis and treatment of cardiovascular diseases worldwide. Similar society based projects could also reduce the morbidity and mortality of cardiovascular disease in our country.
___
- 1. Mitka, M. Heart disease a global health threat. JAMA. 2004; 291: 2533.
- 2. Sofi F, Cesari F, Abbate R, Gensini GF, Casini A. Adherence to Mediterranean diet and health status: meta-analysis. BMJ. 2008; 337: a1331.
- 3. Snehalatha C, Mary S, Joshi VV, Ramachandran A. Beneficial effects of strategies for primary prevention of diabetes on cardiovascular risk factors: results of the Indian Diabetes Prevention Programme. Diab Vasc Dis Res. 2008; 5(1): 25-9.
- 4. Onat A. Türk Halkında koroner kalp hastalığı sıklığının nedenleri ve bu bilginin risk değerlendirmesi ile korunma açılarından büyük önemi. Türk Kardiyol Dern Arş. 2001; 29(10): 602-609.
- 5. Nissinen A, Berrios X, Puska P. Community based noncommunicable disease interventions: lessons from developed countries for developing ones. Bulletin of the World Health Organizations. 2001; 79(10): 963-970.
- 6. Bobak M, Hense HW, Kark J, Kuch B, Vojtisek P, Sinnreich R at al. An ecological study of determinants of coronary heart disease rates: a comparison of Czech, Bavarian and Israeli men. Int J Epidemiol. 1999; 28(3): 437-44.
- 7. Onat A, Keleş İ, Çetinkaya A, Başar Ö, Yıldırım B, Erer B ve ark. On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. Türk Kardiyol Dern Arş. 2001; 29: 8-19.
- 8. Deveci SE, Açık Y, Güler H, Gülbayrak C. Elazığ Emniyet Müdürlüğü Kurum Hekimliğine Başvuran Emniyet Teşkilati Çalışanı ve Eşlerinde Koroner Arter Hastalıkları Risk Faktörleri Araştırması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2006; 5(4): 235-44.
- 9. Altiparmak S, Karadeniz G, Altiparmak O, Ataseven M, Şahin R. Yaşlılarda hipertansiyon prevalansı: Manisa örneği. Türk Geriatri Dergisi. 2006; 9(4): 197-201.
- 10. Maral I, Aksakal N, Baykan Z, Özkan S, Yildirim A, Aycan S, Aygün R, Bumin MA. Ankara'nın Gölbaşı ilçesi kırsal alanında on beş yaş ve üzeri kişilerde diabetes mellitus prevalansı ve risk faktörleri. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi. 2001; 21(5): 363-368. 11. ESH/ESC Hypertension Practice Guidelines Committee. Practice guidelines for primary care physicians: 2003 ESH/ESC hypertension guidelines. J Hypertens. 2003; 21: 1779–1786.
- 12. American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care. 2006; 29(Suppl 1): 43-8.
- 13. Third Report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III) final report. Circulation. 2002 Dec 17;106(25):3143-421.
- 14. Zannad F. Cardiovascular high-risk patients-treat to protect, but whom? Medscape J Med. 2008; 10(Supp): S2.
- 15. Onat A, Hergenç G, Uyarer H, Can G, Özhan H. Prevalence, incidence, predictors and outcome of type 2 diabetes in Turkey. Anadolu Kardiyoloji Dergisi. 2006; 6(4): 314-321.
- 16. Onat A, Uyarel H, Karabulut A, Albayrak S, Doğan Y, Can G, Hergenç G, Sansoy V. Halkımızda abdominal obezitede risk faktörü Kümelenmeleri ve demografik dağılımı. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2005; 33(4): 195-203.
- 17. Perreault L, Ma Y, Dagogo-Jack S, Horton E, Marrero D, Crandall J, Barrett-Connor E. Sex differences in diabetes risk and the effect of intensive lifestyle modification in the Diabetes Prevention Program. Diabetes Care. 2008; 31(7): 1416-21.
- 18. Sobal J, Rauschenbach B, Frongillo EA. Marital status changes and body weight changes: a US longitudinal analysis. Soc Sci Med. 2003; 56(7): 1543-55.
- 19. Boraita Pérez A. Exercise as the cornerstone of cardiovascular prevention. Rev Esp Cardiol. 2008; 61(5): 514-28. 20. Thompson PD, Franklin BA, Balady GJ, Blair SN, Corrado D et al; Exercise and acute cardiovascular events placing the risks into perspective: a scientific statement from the American Heart Association Council on Nutrition, Physical Activity, and Metabolism and the Council on Clinical Cardiology. Circulation. 2007; 115(17): 2358-68.
- 21. Emsal T, Işık A. Kalecik Merkez Sağlık Ocağı bölgesinde 40 yaş ve üzeri nüfusta hipertansiyon prevalansı. İbni Sina Tıp Dergisi. 2003; 8(1): 29-38.