Konya il merkezindeki sağlık ocaklarının verimliliğinin değerlendirilmesi

AMAÇ : Sağlık Hizmetlerinde çıktıları ölçmek zordur. Birinci basamak sağlık kuruluşlarında verimlilik ve performans ölçümünde kullanılacak standart bir yöntem ve araç yoktur. Birinci basamak sağlık kuruluşlarının performans değerlendirmesi kaynakların etkili kullanımı konusunda yol gösterici olabilir. YÖNTEM: Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma ile Konya il merkezinde faal olarak çalışan 33 sağlık ocağının verimliliklerinin değerendirilmesi amaçlanmıştır. Performans değerlendirmesinde girdi yönelimli Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi kullanılmıştır. Teknik verimlilik puanı "1" olan sağlık ocakları verimli olarak kabul edilmiştir. BULGULAR: Çalışmada uygulanan modele göre sağlık ocaklarının 13 (%39)'ü teknik olarak tam verimli çıkmıştır. 5 sağlık ocağının teknik verimlilik puanı 0,900 ile 0,999 arasında çıkmıştır. Girdi fazlalığı olan sağlık ocağı sayısı çıktı eksiği olan sağlık ocağı sayısından fazladır. SONUÇ: Sağlık ocakları arasında verimlilik farkı çıktılardan ziyade girdilerdeki farktan kaynaklanmaktadır. Sağlık hizmeti yöneticileri benzer yöntemlerle aynı veya farklı değişkenleri kullanarak sağlık kuruluşlarının performanslarını değerlendirebilir ve sağlık kuruluşlarında verimliverimsiz ayrımı yaparak, verimsizlik nedenlerini ortaya koyabilir. Bu yöntem hizmetlerin planlanmasında yöneticilere yol gösterici olabilir

Evaluation of efficiency of primary health cares in Konya city centre

AIM: It is often difficult to measure health-related outcomes. There is no standard method or tool to evaluate the performance and efficiency of health care services. A reliable, quantitative method of evaluating the performance of primary health care service is important to ensure the most efficient usage of finite resources. METHODS: We aimed to appraise the productivity of 33 health centers in the city of Konya using a quantitative analysis. A performance evaluation method employing input-oriented Data Envelopment Analysis (DEA) was used. A technical productivity score of 1.0 was used to score the most productive, efficient health care. RESULTS: Using the model developed in this study, 13 health centers (39%) were assessed technically as being fully efficient. Five health centers had a technical efficiency score of between 0.900 and 0.999. The number of health centers with an input excess was found to be higher than the number of centers that had an output deficiency. CONCLUSION: The difference in productivity between health centers was found to be due to the difference in input rather than output. Health service managers can use this method to assess the performance of different health centers using their own fixed variables. Furthermore they can distinguish analytically the most productive and unproductive health centers and at the same time identify the causes of inefficiency. This method can used by health care professionals to better manage their facilities and organisations.

___

1-Sağlıkta dönüşüm programı, Sağlıkbakanlığı yayını, Ankara, 2003: 5.
2-Türkiye sağlıkta dönüşüm programı (değerlendirme raporu 2003-2010), Sağlık bakanlığı yayını, Ankara 2011: 57.
3-Üçkuyu Y. Toplumsal Yapı ve Sağlık Sistemleri. Toplum Hekim 2006; 21(5-6): 325.
4-Hayran O, Sur H. Sağlık hizmetleri el kitabı, Birinci baskı İstanbul, Yüce yayınevi, 1998:217-20.
5-Charnes A, Cooper WW, Rhodes E. Measuring the efficiency of decision making units,European Journal of Operational Research, 1978: (2-6), 429-44.
6-Özcan A, Ersoy K. Efficiency of health care in the republic of Turkey, The institute of management science symp. 32, Alaska, USA ( Bildiri), 1994.
7-Yavuz İ, Sağlık sektöründe etkinlik ölçümü veri zarflama analizine dayalı bir uygulama, MPM yayınları No:654, Ankara, 2001: 9.
8-Şahin İ, Sağlık bakanlığı hastanelerinin illere göre karşılaştırmalı verimlilik analizi: veri zarflama analizine dayalı bir uygulama,(Sağlık kurumları yönetim programı doktora tezi), Hacettepe üniversitesi sağlık bilimleri enstitüsü, 1998:49.
9-Tankersley WB, Tankersley JE. The hypothetical efficient organization: exploring the diagnostic value of DEA, CoastalBusiness Review, 1997,(6): 57-64.
10-Boussofiane A, Dyson RG, Thanassoulis E. Applied data envelopment analysis, European Journal of Operational Research, 1991, (52-1): 1-15.
11-Hollingsworth B, Non-parametric and parametric applications measuring efficiency in health care, Health Care Management Science, 2003 (6): 203-18.
12-Üner S. Sağlık ocakları performans değerlendirme modeli çalışması, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Yönetimi Programı,( Doktora Tezi), Ankara, 2006.
13-Zavras AI, Tsakos G, Economou C, Kyriopoulos J. Using DEAto evaluate efficiency and formulate policy within a Greek national primary health care network, Journal of Medical Systems 2002: 26 (4): 285-92.
14-Renner A, Kirigia JM, Zere EA, Barry SP, Kirigia DG, Kamara C, Muthuri LHK. Technical efficiency of peripheral health units in pujehun district of Sierra Leone: a DEA application, BMC Health Services Research, 2005, (5),: 77.15-
15-Kirigia, JM, Sambo LG, Scheel H. Technical efficiency of public clinics in kwazulu-natal province of South Africa, East Africa Medical Journal, 2001,78(3): 1.