Nurhan Aytuğ KANBER, Reha DEMİREL, Gülengül N. KÖKEN

Gebelere verilen beslenme eğitiminin anemi üzerine etkisinin belirlenmesi

AMAÇ: Gebelik döneminde görülen anemi hem anne sağlığını hem de bebeğin sağlığını etkilemektedir. Gebelikte verilen beslenme eğitimi anemi gelişimini önleyebilir. Araştırmamız, demir eksikliği anemisinin önlenmesinde beslenme eğitiminin etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. YÖNTEM: Araştırmamıza 30’u eğitim ve 30’u da kontrol grubu olmak üzere toplam 60 gebe alındı. Gebelerimizin hepsine gebeliklerinin 3. ve 9. aylarında sosyo-demografik özellikler ve gebelikte beslenmeyle ilgili bilgi düzeylerini içeren anket formu uygulandı ve hemoglobin değerleri kaydedildi. Eğitim grubu gebelerimize gebeliklerinin 3. aylarında beslenme eğitimi verildi ve bu gebelere gebeliklerinin 9. ayına kadar ayda bir kez telefon ile beslenmelerinde dikkat etmeleri gereken konular hatırlatıldı. Verilerin analizinde Ki-kare, Mann-Whitney U ve Wilcoxon testleri kullanıldı. BULGULAR: Gebeliğin 3. ayında eğitim grubu’nun hemoglobin değeri ortalama 12,5±1 g/dL, kontrol grubu’nun 12,6±1,0 g/dL idi (p=0.893). Eğitim grubu’ndaki gebelerin beslenme ile ilgili bilgi düzeylerinde artış olurken (p

[Determination the effect of nutritıional training for the prevention of anemia on pregnant women]

AIM: Anemia seen during the period of gestation affects the health of bath the mother and fetus health. Nutrition education which given in pregnancy may prevent the development of anemia. Our research was carried out to determine the effect of nutritional training for the prevention of iron defiency anemia. METHOD: The training and the control group each having 30 people in our research received a total of 60 pregnant women. All of the pregnant women was administered questionnaire during the 3rd and 9th month of pregnancy to ascertain the participants' sociodemographik features and level of knowledge and hemoglobin values were recorded. A nutritional training were given to the pregnant women in the Training group when they are in the 3rd months of their pregnancy and this pregnant women were reminded that they should pay attention to nutrition subjects them once a month by telephone until 9th months of pregnancy. To analyze the data chi-square, Mann- Whitney U and Wilcoxon tests were used. RESULTS: During the 3rd month of gestation, the mean values for Hb was 12.5±1.6gr/dL in Training group and 12.6±1.0gr/dL in Control Group (p=0.893). While it was seen an increase in the level of nutritional knowledge for the women in the Training group (p<0.001), there was not any significant difference in the other group (Control Group) with a p value of (p=0.850). When the decrease in the Hb is considered during the 9th month of pregnancy, 0.6±1 g/dL reduction was observed in group Training group and 0.8±1.5 g/dL in Control Group group on average. However, there was not any significant difference in terms of decrease in Hb level in group Training group versus group Training group (p=0.387). CONCLUSION: It was observed that the training given to the pregnant women had a positive effect on their level of knowledge, whereas it was not sufficient to prevent Anemia in our research.

PDF

___

1 Atasü T, Türkmenoğlu İ. Anemi. Pratik Doğum Bilgisi. İstanbul. Alfa Basın Yayın Dağıtım, 1994.
2 Öbek A, Bayındır Ü, Demiroğlu C. Anemiler. İç Hastalıkları. 3. Baskı. Ankara. 1990.
3 Polat SA, Ozan T, Açık Y, Güngör Y. Abdullahpaşa eğitim ve araştırma sağlık ocağı bölgesinde yasayan gebelerde anemi prevalansı ve gebelerin anemi konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi. 2001; 18(4): 249-257.
4 Bakırcı G, Parlak S, Boran N. Gebelik ve anemi. Sağlık ve Toplum. 1998; 8(1): 11-13.
5 Akgün S, Pekcan H, Babaoğlu M, Esen O, Khalil K. Ankara’nın iki gecekondu bölgesinde gebelerde anemi görülme sıklığı. Beslenme ve Diyet Dergisi. 1995; 24(2): 201-214.
6 Kişioğlu AN, Uskun E, Kırbıyık S, et all. Bir dağlık bölge sakinlerinde anemi çalışması. Sted. 2004; 13(7): 252-255.
7 Gülertan SY. Demir eksikliği anemisi olan kadın hastalarda oral demir tedavisinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Haseki Eğitim Araştırma Hastanesi, 2008.
8 Wenk RE, Blitzer M. Laboratory aspects of gestation management. Clinical Diagnosis and Management By Laboratory Methods. Philadelphia: W.B. Saundres Company. 2001; 12: 447-448.
9 Bozkurt Aİ, Meram İ, Ahi S, Özçırpıcı B, Özgür S. Gaziantep ilindeki gebelerin hematolojik parametrelerinin incelenmesi. Dicle Tıp Dergisi. 2002; 29(1): 1-11.
10 Cunnigham FG, Gant NF, Leveno KS. Hemotological disardesanemies. Williams obstetries hot edition 47. The Mc Grow-Hill Gmponies. USA, 2001.
11 Şanlı C, Koçak Ü, Albayrak M, Oktay A, Aliefeoğlu D, Hızel S. Kırıkkale üniversitesi tıp fakültesi’ne başvuran çocuklarda demir eksikliği anemisi sıklığı ve beslenme ile ilişkisi. Çocuk Dergisi. 2005; 5(3): 184-189.
12 Kılıç A, Gökçay G. Çocuklarda demir eksikliği anemisine yaklaşım. Sted. 1999; 8(11): 405-409.
13 Samur G. Mineraller. Vitaminler mineraller ve sağlığımız. Ankara. Klasmat matbaacılık, 2008, s. 6-27.
14 Toprak İ, Şentürk S, Yüksel B. Toplumun beslenmede bilinçlendirilmesi. Saha personeli için toplum bilinçlendirme eğitim materyali. TC. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Ankara. 2002, s. 61-68.
15 Baysal A. Beslenme. 8. Baskı. Ankara. Hatipoğlu Basım ve Yayın Sanayi, 1999.
16 İrge E, Timur S, Zincir H, Oltuluoğlu H, Dursun S. Gebelikte beslenmenin değerlendirilmesi. Sted. 2005; 14: 157-160.
17 Bilgel N. Gebe ve emzikli beslenmesi. 1. Ulusal Ana-Çocuk Sağlığı Kongresi. Ankara. 2001, s. 113-117.
18 Merdol TK. Yeterli ve dengeli beslenme. Türkiyeye Özgü Beslenme Rehberi. Ankara. 2004, s. 9-27.
19 Aykut M, Öztürk Y. Kayseri grup başkanlığına bağlı gezi sağlık ocağı bölgesinde 15-49 yaş grubu kadınların anemi prevalansı. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 1988; 45(2): 23.
20 Hamzaçebi H, Tuncer A, Burgut HR. Doğankent S.E.A. Karataş Merkez Sağlık Ocağı bölgesindeki gebelerde anemi prevalansı. ÇÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 1991; 16(2): 321-326.
21 Metintaş S, Kalyoncu C, Etiz S. Kırsal alan gebelerinde anemi görülme sıklığı. Anadolu Tıp Dergisi, 1992; 14(2): 71-78.
22 Bothwell TH. Iron requirements in pregnancy and strategies to meet them. Am J Clin Nutr. 2000; 72: 257-264.
23 Kaya D. Bir sağlık ocağı bölgesinde gebelerde anemi görülme sıklığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mersin. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2006.
24 Alp H, Altınkaynak S, Yaman S. Sosyo-ekonomik ve sosyokültürel durumun anne ve yenidoğan bebeğin demir parametrelerine etkisi. İstanbul Çocuk Kliniği Dergisi. 1994; 29: 37-41.
25 Toksöz P, İçlin E, Özcan M. Diyarbakır bağlar sağlık ocağı bölgesinde gebe kadınlarda anemi prevalansı. Beslenme ve Diyet Dergisi. 1990; 19(1): 61-69.
26 İripoyen M, Davidson LL, Carriero D, Seaman L. Randomized, placebo kontrolled trial of iron supplementation in infants with low hemoglobin levels feed iron portified formula. Pediatrics. 1991; 88: 320-325.
27 Aykut M, Öztürk Y, Günay O. Gebelerin beslenme eğitiminin doğum ağırlığına etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 1990; 19(2): 157-171.
28 Baysal A, Karaağaoglu N, Taşcı N, Aksoy C. Gebe ve emzikli kadınların beslenme alışkanlıkları ve bunun anne sağlığı ve çocuk ölümü ile ilişkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 1985; 14: 7-25.
29 Oruç O. Adana ili yenibaraj sağlık ocağı bölgesinde gebelerde anemi prevalansı çalışması. Doktora Tezi. Adana. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, 1996.
30 Göynümer G, Sarıgülsav N, Sümbül M. Gebelikte demir kullanımı ve hematolojik yansımaları. Perinatoloji Dergisi. 2004; 12(4): 168-172.
31 Gürel H, Gürel SA, Kamacı M, Şimşek Y. Gebe popülasyonumuzda anemi sıklığı ve etkili faktörler. Medical Klinik Bilimler ve Doktor. 1998; 4(1): 158-159.