Nazım Ercüment BEYHUN, Zahide KOŞAN, Hamit ACEMOĞLU, Asuman GÜRAKSIN, ELİF OKŞAN ÇALIKOĞLU, SERHAT VANÇELİK, TALAT EZMECİ

Determinants of tick bites in an endemic Crimean-Congo haemorrhagic fever region, Erzurum

AMAÇ: Bu saha çalışmasının amacı Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nin endemik olarak görüldüğü bir bölgede kene ısırıklarının sıklığının ve belirleyicilerinin ortaya konmasıdır. YÖNTEM: Otuz küme örneklem yöntemi uygulanmıştır. Araştırma verisi, 2007 Eylül ayında yapılandırılmış anketin yüzyüze görüşme tekniği ile uygulanması yoluyla elde edilmiştir. Kene ısırıklarının belirleyicilerinin tespiti için tek ve çok değişkenli risk analizleri kullanılmıştır. BULGULAR: Katılımcıların (n=395) ortalama yaşı 38,1±13,7’dir ve %64,1’i erkektir. Ahırın evin içinde veya yanında olması (O.R.[95%C.I.], 2,9 [1,2 – 7,0]), yere çıplak ayakla basma alışkanlığı (2,8 [1,1–7,1]), çitlik hayvanlarında kene görüldüğünde veterinerlik hizmetlerinden yardım istememek (2,7 [1,1–6,9]) ve çevresinde kene sayısının arttığına yönelik öznel algı (2,6 [1,1–6,4]) kene ısırıkları için risk faktörleri olarak belirlenmiştir. SONUÇ: Bu araştırma ile saptanan risk faktörleri keneyle mücadele konusunda verilen eğitim aktivitelerine dahil edilmeli ve kırsal bölgelerde yaşayanlar ile veterinerlik hizmetlerini sunanlar arasındaki işbirliği arttırılmalıdır.

[Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi için endemik olan Erzurum'da kene ısırıklarının belirleyicileri]

AIM: The aim of this field survey was to identify the frequency and the determinants of tick bites in an endemic Crimean-Congo haemorrhagic fever region. METHODS: The cluster sampling method (30 clusters) was used to reach subjects. A face to face filled questionnairre was used to collect data during September 2007. The determinants of tick bites in human was found with univariate risk analysis and binary logistic regression. RESULTS: Mean age of subjects (n=395) was 38.1 ± 13.7 years and 64.1% were male. Having a cattleguard or shed just next to house (O.R.[95%C.I.], 2.9 [1.2 – 7.0]), stepping on grass with naked foot (2.8 [1.1 – 7.1]), not calling local veterinary service when observing ticks on livestock (2.7 [1.1 –6.9]) and a subjective perception that the increased number of tick in the residence (2.6 [1.1–6.4]) were identified to increase the risk of tick bites in subjects. CONCLUSION: The risk factors identified should be integrated into educational activities and collabrations between local professional veterinary services and rural residents should be encouraged.

PDF

___

1 Ergonul O. Crimean-Congo haemorrhagic fever. Lancet Infect Dis. 2006; 6: 203-14.
2 Ministry of Health 2008: Turkey. http://www.kirim-kongo.saglik.gov.tr./G3.doc. [Access date: 30.04.2008].
3 Regional Health Directorate of Erzurum Province. Available at the Archives of Communicable Diseases Section (not available on line).
4 Charrel RN, Attoui H, Butenko A, et all. Tick-borne virus diseases of human interest in Europe. Clin Microbiol Infect. 2004; 10: 1040-1055.
5 Bakir M, Ugurlu M, Dokuzoguz B, Bodur H, Tasyaran M, Vahaboglu H. Crimean-Congo haemorrhagic fever outbreak in Middle Anatolia: a multicentre study of clinical features and outcome measures. J Med Microbiol. 2005; 54: 385-389.
6 Gozalan A, Esen B, Fitzner J, F. et all. Crimean-Congo haemorrhagic fever cases in Turkey. Scand J Infect Dis. 2007; 39: 332-336.
7 Karti SS, Odabasi Z, Korten V, et all. Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey. Emerg Infect Dis. 2004; 10: 1379-1384.
8 Governership of Erzurum Province. 2008: http://www.erzurum.gov.tr/_Erzurum/Web/Gozlem.aspx?sayfaNo=180. [Access date: 01.05.2008].
9 Kish L. Survey Sampling. New York. John Wiley and Sons Inc, 1965.
10 Swanepoel R, Shepherd A, Leman P, Shepherd S, Miller G. A common-source outbreak of Crimean-Congo haemorrhagic fever on a dairy farm. S Afr Med J. 1985; 68: 635-637.
11 Tonbak S, Aktas M, Altay K, et all. Crimean-Congo hemorrhagic fever virus: genetic analysis and tick survey in Turkey. J Clin Microbiol. 2006; 44: 4120-4124.
12 van Eeden PJ, J. Joubert B, van de Wal J, de Kock A, Groenewald J. A nosocomial outbreak of Crimean-Congo haemorrhagic fever at Tygerberg Hospital. Part I. Clinical features. S Afr Med J. 1985; 68: 711-717.
13 Ozkurt Z, Kiki I, Erol S, et all. Crimean-Congo hemorrhagic fever in Eastern Turkey: clinical features, risk factors and efficacy of ribavirin therapy. J Infect. 2006; 52, 207-15.
14 Heymann DL. Crimean-Congo Hemorrhagic Fever. Control of Communicable Diseases Manual. Washington. 2004.
15 WHO 2008: Crimean-Congo haemorrhagic fever. http://www.who.int/mediacenter/factsheets/fs2008/en [Access date:24.3.2008].
16 Athar MN, Khalid M, Ahmad A, et all. Crimean-Congo hemorrhagic fever outbreak in Rawalpindi, Pakistan, February 2002: contact tracing and risk assessment. Am J Trop Med Hyg. 2005; 72: 471-473.
17 Zeller HG, Cornet J, Camicas J. Experimental transmission of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus by west African wild ground-feeding birds to Hyalomma marginatum rufipes ticks. Am J Trop Med Hyg. 1994; 50: 676-681.
18 Oner AF, Bay A, Arslan S, et all. Avian influenza A (H5N1) infection in eastern Turkey in 2006. N Engl J Med 2006; 355: 2179-2185.