Mustafa Kamil TUNA, ÜMİT AYDOĞAN, OKTAY SARI, Selim KILIÇ, MEHMET AYHAN CÖNGÖLOĞLU, Abdullah Avni ATAY, Ahmet Emin KÜREKÇİ, Vedat KÖSEOĞLU, KENAN SAĞLAM

GATF Pediatrik hematoloji ve Onkoloji kliniklerinde herhangi bir malignite veya kronik hastalık nedeniyle takip edilen çocukların ebeveynlerindeki depresyon, anksiyete, umutsuzluk durumlarının belirlenmesi

AMAÇ: Çocukluk çağında görülen kronik sistemik hastalıkların, hem çocuk hem de ebeveynler açısından oldukça yıpratıcı ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen sonuçları olmaktadır. Çalışmamızda, bu tür hastalıklara sahip çocukların ebeveynlerindeki depresyon, anksiyete ve umutsuzluk durumlarını araştırdık. YÖNTEM: Araştırma, GATA Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Hematoloji ve Onkoloji kliniğinde malignite veya kronik hastalık tanısı alan çocukların ebeveynlerinde yapıldı. Katılımcılara, Beck Depresyon Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği ve Beck Umutsuzluk Ölçeği uygulandı. BULGULAR: Çalışma grubunu, malignite veya kronik hastalık nedeniyle Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi kliniklerinde takip edilen çocukların ebeveynleri oluşturmaktaydı. 01 Temmuz 2009 ve 01 Haziran 2010 tarihleri arasında, 60 anne ile 51 baba ve kontrol grubu olarak 64 anne ile 45 baba çalışmaya dâhil edildi. Hasta grubu ebeveynlerinin yaş ortalaması 35,7±5,1, kontrol grubunun ise 33,3±5,6 yıldı. Hasta grubunda depresyon skoru yönünden istatistiksel olarak anlamlı bir yükseklik vardı (p=0.035). Grupların umutsuzluk ve anksiyete skorları yönünden karşılaştırmasında fark bulunmadı (sırasıyla p=0.064, p=0.695). Hastaların anne ve babaları arasında depresyon, umutsuzluk ve anksiyete skorları yönünden fark yoktu (sırasıyla p=0.217, p=0.447, p=0.102). SONUÇ: Malign veya kronik hastalığı olan çocukların ebeveynleri, anne-baba ayırımı olmaksızın depresyon gelişimi için riskli gruptadır. Hem sosyal hem de psikilojik açıdan desteklenmelerine ihtiyaç vardır.

[Determinaton of Depression, Anxiety and hopelessness situations at parents whose children are followed in Gulhane Military medical faculty, pediatric hematology and Oncology clinics due to any malignancy or chronic disease]

AIM: Chronic systemic diseases in childhood have negatively affecting the quality of life and debilitating effects for both children and parents. In our study, we investigated depression, anxiety and hopelessness situations at parents of children with these diseases. METHOD: The study was done at parents of children diagnosed with malignancy or chronic disease in GATA Department of Pediatrics Heath and Disease, Pediatric Hematology and Oncology Clinics. Beck Depression Scale, Beck Anxiety Scale and Beck Hopelessness Scale were applied to the participants. RESULTS: Parents of children, who are followed due to malignancy or chronic disease in department of pediatrics heath and disease, pediatric hematology and oncology clinics, constituted the study group. 60 mothers and 51 fathers as study group and 64 mothers and 45 fathers as control group were enrolled in the study between 1st July 2009 and 1st June 2010. The mean age of the parents in study group was 35.7±5.1 and 33,3 5,6 age in control group. The depression score was significantly higher statistically in study group (p=0.035). No difference was fond for the anxiety and hopelessness scores between the groups (p=0.064 and p=0.695 respectively). There was no difference for depression, hopelessness and anxiety scores between mothers and fathers of the children (p=0.217, p=0.447, p=0.102, respectively). CONCLUSION: Without gender discrimination the parents of children with malignancy and chronic disease are in the risk group for depression. It is necessary to support the parents both socially and psychologically.

PDF

___

1. Pejovic-Milovancevic M, Popovic-Deusic S, Aleksic O, Garibovic E. Personality characteristics of parents in hospitalized children. European Child and Psychiatry. 2003; 2(12): 125.
2. Van Dongen-Melman V. Developing psychosocial aftercare for children surviving cancer and their families. Acta Oncol. 2000; 39: 23-31.
3. Sloper P. Experiences and support needs of siblings of children with cancer. Health and Social Care in the Community. 2002; 8(5): 298- 306.
4. Gülçiçek S. Tanı ve tedaviye yardımcı ağrılı uygulamalarda anne varlığının çocuğun ağrı ve anksiyetesi üzerine etkisi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı. Doktora Tezi. İstanbul. 2000.
5. Akşit S, Cimete G. Çocuğun yoğun bakım ünitesine kabulünde annelere uygulanan hemşirelik bakımının annelerin anksiyete düzeyine etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2001; 5(2): 25- 36.
6. Gönener DH, Güner İ, Güneş F. Çocukları ameliyat olacak ebeveynlerin ameliyat öncesi ve sonrası endişelerinin belirlenmesi. Hemşirelik Forumu. Mayıs-Haziran-Temmuz-Ağustos. 2006. s. 100-105.
7. Öztürk MO, Uluşahin A. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları. Ankara. Yenilenmiş 11.baskı. 2008; 1: 342-355.
8. Işık E. Depresyon ve Bipolar Bozukluklar. Ankara. Görsel Sanatlar Matbaacılık, 2003; 5-11: 20-32.
9. Hisli N. Beck Depresyon Envanterinin Üniversite Öğrencileri İçin Geçerliliği. Güvenirliliği. Psikoloji Dergisi. 1989; 7: 3-13.
10. Ulusoy M, Şahin N, Erkmen H. Turkish Version of The Beck Anxiety Inventory: Psychometric Properties. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly. 1998; 12(2): 163-172.
11. Savaşır I, Şahin NH. Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler. Ankara. Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 1997.
12. Seber G. Beck umutsuzluk ölçeğinin geçerliliği ve güvenilirliği üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış doçentlik tezi Anadolu Üniversitesi Tıp fakültesi Psikiyatri Bölümü Eskişehir, 1991.
13. McCubbin M, Balling K, Possin P, Frierdich S, Bryne B. Family resiliency in childhood cancer. Family Relations. 2002; 51: 103-111.
14. Woodgate RL. Life is never the same: childhood cancer narratives. European Journal of Cancer Care. 2006; 15: 8-18.
15. Mrazek D. Psychiatric aspects of somatic disease and disorders. Child and Adolescent Psychiatry. UK. Fourth edition. Blacwell Publishing Company, 2002. p. 810-823.
16. Wong M, Chan S. The coping experience of Chinese parents of children diagnosed with cancer. Journal of Clinical Nursing. 2005; 14: 648-649.
17. DeMaso DR, Campis LK. The impact of maternal perceptions and medical severity on the adjustment of children with congenital heart disease. Journal of Pediatric Psychology. 1991; 16(2): 137-149.
18. Norberg AL, Lindblad F, Boman K. Support- seeking. perceived support. and anxiety in mothers and fathers after children’s cancer treatment. Psycho- Oncology. 2006; 15: 335- 343.
19. DuHamel KN, William HR, Vickberg MJ. Behavioral interventions in the diagnosis. treatment and rehabilitation of children with cancer. Acta Oncol. 1999; 38: 719-734.
20. Heneghan AM, Silver EJ, Westbrook L, et al. Depressive symptoms in mothers with young children: Who is at risk?. Pediatrics. 1998; 102: 1394-400.
21. Özşenol F, Işıkhan V, Ünal B, et al. Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2003; 45(2): 156-164.
22. Ashkani H, Dehbozorgi R, Tahamtan A. Depression among parents of children with chronic and disabling disease. Iran Journal Med Sci. 2004; 29(2): 90-93.
23. Lawoko S, Soares JJF. Distress and hopelessness among parents of children with congenital heart disease. parents of children with other disease. and parents of healthy children. Journal of Psychosomatic Research. 2002; 52: 193-208.
24. Alparslan Ö. Kronik hematolojik-onkolojik hastalığı olan çocukların kardeşleri ve annelerine verilen hemşirelik desteğinin kaygı düzeylerine etkisi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı. Doktora Tezi. İstanbul. 2003.
25. Özkan S. Zihinsel Engelli ve Normal Çocuğa Sahip Ailelerin Algıladıkları Sosyal Destek ve Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Yüksek Lisans Tez. Ankara. 2002.
26. Atasoy N, Bayar Ü, Sade H, et al. Doğum sonrası dönemde depresif Belirti düzeyini etkileyen klinik ve sosyodemografik risk etmenleri. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst. 2004; 14: 252-257.
27. Mastroyannopoulou K, Stallard P, Lewis M, et al. The impact of childhood non-malignant life- threatening illness on parents: Gender differences and predictors of parental adjustment. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 1997; 38(7): 823-829.
28. Allen SM, Ciambrone D, Welch LC. Stage of life course and social support as a mediator of mood state among persons with disability. Journal of Aging and Health. 2000; 13(3): 318-342.
29. Kennedy C, Kools S, Kong SKF, Chen JL, Franck L, Wong TKS. Behavioural. emotional and family functioning of hospitalized children in China and Hong Kong. International Council of Nurses. International Nursing Review. 2004; 51: 34-46.
30. Güdek K. Çocuklarda görülen kanserlerin tedavisinde. aile ve akraba desteklerinin öneminin tıbbi sosyal çalışma yönünden araştırılması. İstanbul Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. 1999.