Hipertansiyonda Farkındalık ve Hemşirenin Rolü

Hipertansiyon kardiyovasküler kökenli hastalıkların ve dünyada meydana gelen ölümlerin en önemlilerinden biri olduğu için halk sağlığı yönünden önceliği olan bir hastalıktır. Hipertansiyonun oluşumunda sigara alkol kullanımı, hareketsiz yaşam, obezite gibi bireysel yaşam faktörleri ciddi rol oynamaktadır. Sağlıklı yaşam biçimi alışkanlığı kazandırılmasında eğitim, danışmanlık, rehberlik gibi rolleri ile önemli bir görev üstlenen hemşireler bireylerin sağlığının korunması geliştirilmesi ve sürdürülmesinde sağlık hizmetlerinin değerli bir üyesidir. Özellikle birinci basamak hizmetlerle hipertansiyon farkındalığının oluşturulmasında ve bireylerin sağlıklı yaşama alışkanlığı geliştirmesinde önemli işlevler üstlenebilirler.

[Hypertension Awareness and Role of the Nurse]

Hypertension is a priority disease for public health since its being one of the significant cause of cardiovascular conditions and one of the important reasons of mortality. In the existence of hypertension, individual life factors such as cigarette smoking, alcohol consumption, sedantery life style and obesity play a serious role. Nurses -who are on duty of encouragement to people for accomplishment of healthy life style act in association with education, consultation, guidance- are valuable member of health service in order to protect and develop and maintain the health of individuals. They may also have the role especially on the awareness of hypertension and development of healthy life style for individuals.

PDF

___

1. Casey G, Hypertension Nurses quide to management, Nursing Standart Essentials Guide, 2004; 18(31): 15-18.
2. Çakmak HA, Arslan E, Erdine S, Hipertansiyonda karşılanmamış gereksinimler. Türk Kardiyoloji Derneği Arş 2009;37(7): 1-4.
3. Global Status Report on Noncommunicable Diseases 2010. World Health Organization, April 2011. www.who.int/nmh/.../ncd_report2010 (Erişim tarihi:19.09.12)
4. Hacıhasanoğlu R, Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler.TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009; 8(2): 167-172.
5. Kayıhan G, Ersöz G, Hipertansiyon ve egzersiz. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2009; 7(3): 93-101.
6. Yurdakul S, Aytekin S, Kadınlarda hipertansiyon. Türk Kardiyoloji Derneği Arş. 2010;38(1) :25-31.
7. Acehan O, Hipertansiyon kontrolünde hastalık algısı ve grup görüşmelerinin etkisi. Çukurova Üniversitesi tıp fakültesi aile hekimliği anabilim dalı, Uzmanlık Tezi, Adana, 2010; 1-36.
8. Büyükbeşe MA, Çetinkaya A, Kantarçeken B ve ark. Blood presure assessment of people attending diabetes public awareness meeting, 10th Scıentific Meeting Of The Easd "Hypertension in Diabetes" Hıd Study Group, 31 Mart- 2 Nisan 2005, Sözlü Sunum.
9. Living well with chronic illness: A call for public health action. Committee on Living Well with Chronic Disease: Public Health Action to Reduce Disability and Improve Functioning and Quality of Life; Institute of Medicine, The National Academies Press, Washington, D.C., www.iom.edu/.../Living-Well-with-ChronicIllness2012. (Erişim tarihi: 19.09.12)
10. Wheelock C, Savageau JA, Silk H, Lee S. Improving the health of diabetic patients through resident- initiated group visits.Fam Med. 2009; 41(2):116-119.
11. T.C.Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Başkent Üniversitesi. Ulusal Hastalık Yükü Ve Maliyet-Etkililik Projesi Hastalık Yükü Final Rapor. 2004: 463-467.
12. Göçgeldi E, Babayiğit MA, Hassoy H, Açıkel CH, Taşçı İ, Ceylan S, Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2008; 50: 172-179.
13. Türkiye Sağlık Araştırması 2010, www.tuik.gov.tr, (Erişim Tarihi; 14.08.2012)
14. Hipertansiyon, T.C. Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberi. 2003; 37-44.
15. Çöl M, Özdemir O, Ocaktan ME, Park Sağlık Ocağı bölgesindeki 35 yaş üstü hipertansiflerde tedavi-kontrol durumları ve davranışsal faktörler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2006; 59: 144-150.
16. Abacı A, Oğuz A, Kozan Ö, Toprak N, Şenocak H, Değer N, Şahin M, Sur H, Fici F, Erol C: Treatment and control of hypertension in Turkish population: a survey on high blood pressure in primary care (the TURKSAHA study), J Hum Hypertens 2006; 20:355-361
17. Hacıhasanoğlu R, Hipertansiyon yönetiminde hemşirenin sorumlulukları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2009; 4(12) :154-164.
18. Kalan M.K, Hipertansiyon hastalarında antihipertansif ilaç değişimleri, bu değişimlerin nedenleri ve ilaç değişimleri ile hedef tedavi değerlerine ulaşma oranlarının incelenmesi. Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Uzmanlık Tezi. 2007;8-9.
19. Altun B, Arıcı M, Nergizoğlu G, Derici U, Karatan O, Turgan C, ve ark. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey (the PatenT study) in 2003. J Hypertension. 2005; 23(10):1817-1823.
20. Arıcıl M, Altun B, Erdem Y. ve ark. ve Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği. Türk Hipertansiyon Prevalans Çalışması, www.turkhipertansiyon.org. Erişim Tarihi: 5.09.2012
21. Ural E, Onat A, Sansoy V ve ark. TEKHARF Çalışması Marmara Bölgesi Kohortunun 7 Yıllık Takibinde Ölüm ve Yeni Koroner Olayların Oranı. Türk Kardiyoloji Derneği Arş. 1998; 26: 105- 110.
22. Onat A, Dursunoğlu D, Kahraman G ve Ark. Türk erişkinlerinde ölüm ve koroner olaylar: Tek harf çalışma kohortunun 5 yıllık takibi, Türk Kardiyoloji Derneği Arş. 1996; 24: 8- 15.
23. Kalp yetersizliği, akut koroner sendromlar, Hipertansiyon hemşirelik bakım kılavuzu, Türk Kardiyoloji Derneği, 2.baskı, 2007; 59- 65.
24. Abacı A, Kardiyovasküler risk faktörlerinin ülkemizdeki durumu. Türk Kardiyoloji Derneği Arş. 2011; 39( 4):1-5.
25. TURDEP-II Çalışma Grubu, TURDEP-II sonuçlarının özeti. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, 2011. www.diyabetkongresi2012.org/TURDEP (Erişim Tarihi 5.09.2012)
26. Zungur M, Yıldız A, Hipertansif hastaya yaklaşım. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2004; 13 (8): 297-303.
27. Özpancar N, Fesci H,Hipertansiyon ve yaşam kalitesi, Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 2008; www.universite-toplum.org/text.php (Erişim Tarihi 5.09.2012)
28. Onat A, Ural D, Keleş İ, Büyükbeşe MA ve Ark. Marmara Bölgesi halkında kanda kolesterol iyi seyrederken, kan basıncı yükselme eğiliminde. Türk Kardiyoloji Derneği Arş. 1998; 26:18- 24.
29. Kıray Vural B, Sağlık riskinin belirlenmesi ve hemşirelik için önemi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1998; 2 (2): 39- 43.
30. Güven, A., Köksal, N., Büyükbeşe, M.A., Çetinkaya, A., Sökmen, G., Aksu, E., Çağlayan, C.E. (2003). Effects of Using a Different Kind of Smokeless Tobacco on Cardiac Parameters: "Maras powder". Anadolu Kardiyoloji Dergisi, 3:230-235.
31. Irmak Z, Düzöz GT ve Bozyer İ, Bir eğitim programının hipertansiyonlu hastaların yaşam tarzı ve ilaç tedavisi uyumuna etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007; 14(2): 39-47.
32. DeMartinis, JE. Eds: Black JM, Keene AM. 6 th edition WB. Clients with hypertensive disorders: promoting positive outcomes. Medical-Surgical Nursing Clinical Management for positive outcomes. Saunders Company, Philadelphia, 2001; 1379- 1398. www.tusak.saglik.gov.tr/pdf/nbd/raporlar/hastaliky ukuTR.pdf (Erişim Tarih: 19.09.2012)