Postmodern Dönem Disney Prenses Anlatılarında İnşa Edilen Kadın Temsilinin Moana Örneği Üzerinden İncelenmesi

Canlandırma sineması denilince akla ilk gelen ve tarihi en eskiye dayanan şirket olan Disneyhem popüler sinemanın hem de canlandırma sinemasının geçirdiği evrelere paralel şekilde birpostmodernleşme süreci geçirmektedir. Postmodernliğin Disney evreninde görünürlük kazanması bir dizi sorunu da beraberinde getirmiştir. Bunlardan biri de ana akım sinema tartışmalarında masum bir düzenleme olmadığı dile getirilen temsil sorunudur. Disney için kuruluşundangünümüze kadar evrensel ve masum kabul edilen masal metinlerinden uyarladığı prenses anlatıları vazgeçilmezdir. Bu anlatılarda temsiller üzerinden sunulan rol modelleri, içinden geçilendöneme göre yeniden düzenlenir. Disney’in ilk prenses anlatısı olan Pamuk Prenses ve YediCüceler’den (1937) sonuncusu olan Moana’ya (2017) kadar kadın temsilinin evcimen, pasifve güzel kadından cesur, aktif ve bağımsız kadına evrildiği görülür. Bu çalışmada en güncel örnek olan Moana üzerinden sözü edilen değişimin nasıl gerçekleştiği incelenmektedir. Kuramsalçerçevenin ilk adımında Disney’in bir form olarak prenses anlatısını nasıl kullandığına, ikinciadımında ise Prenses ve Kurbağa (2010) animasyonuyla başlayan postmodern dönemde hangi temsillerin görünür kılındığına odaklanılmıştır. Analiz kısmında ise Greimas’ın “eyleyenselörneklem” ve “gösterge bilimsel dörtgen” modelleri tercih edilmiştir. Elde edilen veriler Moana animasyonunda kadının “güçlü, bağımsız, savaşçı” temsilinin, anlatının alt kodlarında dahafarklı işlediğini ortaya koymuştur.

The Analysis of Women Representation Built in Disney Princess Narrative in Postmodern Era Through the Case of Moana

Disney is the most well-known and oldest corporation in the animation industry. It is now passing through a process of postmodernization like animation cinema in general and other forms of popular cinema. Postmodernity brings a new set of issues in Disney narrative. One of them is the problem of representation that is already seen far from being innocent in the mainstream cinema debates. “Harmless” princess tales are essential for Disney from the beginning of the company. In these tales, role models are modernized by the general trends of the era. From the first “princess tale”, Snow White (1937), to the last, Moana (2017), representation of women shifted from domestic, submissive and pretty to brave, determined and autonomous. In this study, we will look for the change in Moana. First of all, we will review how Disney uses the form of “princess narrative”. In the second step of theoretical evaluation, we will concentrate on “the postmodern turn” in the representation of women beginning from The Princess and the Frog (2010). In the analysis section, Greimas’ “operative sampling” and “semiotics” models are used. The results have shown that in Moana animation, “strong, independent, warrior” representation of the women works differently in the subcodes of the narrative.

PDF

___

Akbulut, Hasan. (2008). Kadına Melodram Yakışır: Türk Melodram Sinemasında Kadın İmgeleri. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Ataman, Bora. (2012). KozmopolitanHayatlar,Diasporik Kimlikler, İstanbul: Libra Yayıncılık.
Booker, M. Keith. (2010). Disney, Pixar, and The Hidden Messages of Children’s Films. California: Abc- Clio.
Bacchilega, Cristina. (2016). Postmodern Masallar: Toplumsal Cinsiyet ve Anlatı Stratejileri. Fatma Büşra Helvacıoğlu (çev.). İstanbul: Avangard Kitap.
Cheu, Johnson. (2013). Diversity in Disney Films, McFarland Company.
Davis, Amy M. (2007). Good Girls and Wicked Witches: Women in Disney’s Feature Animation. Bloomington: Indiana UP.
Giroux, Henry A., Pollock, Grace. (2010). The Mouse that Roared: Disney and the End of Innocence, Rowman &Littlefield Publishers, Inc.
Hall, Stuart. (2002). Representation, Meaning and Language. Representation- Cultural Representations and Signifying Practices. (ed. by Stuart Hall) USA: Sage Publications.
Kolker, Robert. (2008). Kültürel Pratik Olarak Sinema. Sinema, İdeoloji, Politika: Sinemasal Yazılar 1 içinde. Burak Bakır, Yörükhan Ünal, Sali Saliji (der.). Ankara: Orient Yayıncılık, s. 97-144.
Kırel, Serpil. (2010). Kültürel Çalışmalar ve Sinema. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
M. Bruce, Alexander. (2007). The Role of the Princess in Walt Disney’s Animated Films: Reactions of College Students. Studies in Popular Culture, Vol: 30, No:1, http://www.jstor.org/stable/23416195
Propp, Vladimir. (2011). Masalın Biçimbilimi. Mehmet Rıfat, Sema Fırat (çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Parsa, Alev. (2008). Mutluluk Paradoksu Greimas’ın Eyleyensel Örnekçesiyle. Film Çözümlemeleri içinde. Seyide Parsa (der.). İstanbul: Multilingual. s. 67- 88.
Ryan, Michael; Kellner, Douglas. (2010). Politik Kamera. Elif Özsayar (çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Rıfat, Mehmet. (2012). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Sezer, Melek Özlem. (2012). Masallar ve Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Tatar, Maria. (1992). Off with Their Heads: Fairytales and the Culture of Childhood. Princeton: Princeton University Press.
Zipes, Jack. (2002). Breaking the Magic Spell: Radical Theories of Folk and Fairy Tales, Lexington: University Press of Kentucky.
Zipes, Jack. (1999). Breaking the Disney Spell. The Classic Fairy Tales içinde. Maria Tatar. (ed.). New York: W.W. Norton&Company, s. 332-352.