RUSYA İLİMLER AKADEMİSİ ARŞİVİ’NDE BULUNAN TÜRK VE TÜRK HALKLARIYLA İLGİLİ BAZI ARŞİV BELGELERİNİN TANITILMASI
Rus Çarlığı sınırları içerisinde
barındırdığı her halkın siyasî, sosyal, edebî ve arkeolojik tarihini 1850'li
yıllardan itibaren incelemeye başlamıştır. Bu konuda Rusya'da muazzam derecede
arşiv ve kütüphane malzemesi bulunmaktadır. Rus araştırmacılar araştırma
yaptıkları kültürlerin lisanlarını da öğrenmek zorunda kalıyorlardı. Sahip
olduğu coğrafyada yaşayan gayri-Slav unsurlar içerisinde Türklerin ezici
çoğunlukta bulunmasından dolayı Ruslar, Türk kültürünün öğrenilmesini devlet
siyaseti olarak benimsemek zorunda kalmıştır. Ayrıca Rusya'nın, Türk halkları içerisinde
zamanın en güçlü devleti ile devamlı mücadele içerisinde olması da Osmanlı
Devleti ve devamı olarak görülen Türkiye hakkında çalışmalar yapmasına sebep
olmuştur.
Bu çalışmaların bazıları Moskova
Şarkiyat Enstitüsü Arşivi'nde bulunmaktadır. Makalede, Moskova Şarkiyat
Enstitüsü'nde Türkoloji üzerine araştırma yapan ilim adamlarının bazı
çalışmaları tanıtılacaktır.
___
- Abrahamowicz, Z, “La Tugra Ottomane de L’Empereur de Russie”, Turcia, Revue d’Etudes Turques, Tome VII/1, Paris-Strasbourg 1976.
- Muhammedşin, Refik, “Gataulla Bayazıdov”, Tatarskie intellektualı, Kazan 2005, s. 54-61.
- Odesskoe obşestvo istorii i drevnostey, No: 3789
- Şirvani, Seyid Azim, Seçilmiş Şairler, Baku 1948.
- Zaytsev, İ. V., “Propavşaya Gramota, (Yarlık Krımskogo Hana Selim Gireya Mustafa Age 1693 g.)”, Turkologiçeskiy Sbornik 2006, Moskova 2007, s. 74-182.
- Togan, A. Zeki Velidi, Türk ve Tatar Tarihi, Kazan 1912.