Sınıf Öğretmenlerinin Merhamet Eğitimine İlişkin Görüşleri

Bu araştırmada, değerler eğitimi içerisinde yer alan merhamet kavramının anlamı, merhamet kavramının öğrencilere kazandırılması için yapılması gereken çalışmaların neler olduğu ve merhamet kavramının gerekliliği sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çalışma 2015-2016 eğitim-öğretim yılı Amasya ili Merzifon ilçesinde görev yapan 20 sınıf öğretmeni ile görüşme yapılmak suretiyle yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre sınıf öğretmenlerinin büyük çoğunluğu merhamet kavramını acıma duygusu, şefkat, üzüntü olarak tanımlamışlardır. Araştırmaya katılan sınıf öğretmenlerinin tamamına yakını toplumdaki çocuklarda ve gençlerde merhamet kavramının azaldığını ve olmadığını ifade etmişlerdir. Ayrıca sınıf öğretmenlerinin yarıdan fazlası merhamet eğitiminin ilkokullarda gerekli olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir. Sınıf öğretmenleri ailelerin çocuklarına rol model olmaları sebebi ile merhametin öncelikle ailelerde öğretilmesi gerektiğini ifade ederlerken, sınıf öğretmenlerinin drama, kitap okuma, film izleme, gerçek hayattan örnekler verme, uygulamalar yapma gibi çeşitli etkinliklerle merhamet kavramının öğrencilere yerleştirilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Araştırmanın önerileri arasında, değerler eğitimi okul programlarına konularak, ayrı bir ders olarak okutulabilir.

___

  • Akdeniz, S. (2014). Farklı Merhamet Düzeylerine Sahip Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Anksiyete, Stres ve Duygusal Zekânın İncelenmesi. Doktora Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
  • Aydın, M. Z. (2010). Okulda Çalışan Herkesin Görevi Olarak Değerler Eğitimi.TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ceceli Eğitim Kurumları Değerler Eğitimi Buluşması, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Cambridge Sözlük. (2016).http://Dictionary.Cambridge.Org adresinden 09.02.2016 tarihinde indirilmiştir.
  • Conklin, H. G. (2008) Modeling Compassion in Critical, Justice-Oriented Teacher Education. Harvard Educational Review. 78 (4). 652-674.
  • Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. (Edt. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Doğan, B. ve Gülüşen, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki (6–8) Metinlerin Değerler Bakımından İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi. 1(2): 75-102.
  • Doğan, S., Uğurlu, C. T. ve Çetinkaya, M. (2013). Öğretmenlerin Değerler Eğitimi Üzerine Görüşleri (Nitel Bir Çalışma). VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu. Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Gör, F. (2013). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programında Merhamet Değeri. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Halstead, J. M. ve Taylor, M. (1996). Values in Education and Education in Values.Bristol: Falmer Press, Taylor & Francis, Inc.
  • İpek, M. (2012). Okulda Öğretmen-Öğrenci İlişkileri Üzerine Bazı Değerlendirmeler. Toplum Bilimleri Dergisi. 6 (12): 217-233.
  • Karasar, N. (1991). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Kaymakcan, R. ve Meydan, H. (16-18 Kasım 2012). Ahlaki Karakter ve Eğitimi. II. Uluslararası Değerler ve Eğitimi Sempozyumu. Ensar Vakfı Değerler Eğitimi Merkezi, İstanbul.
  • Kohn, A. (1997) How Not To Teach Values A Critical Look At Character Education. Phi Delta Kappan. 3-25.
  • Kurnaz, A. (27 Nisan 2012). Üstün Yetenekli Çocuklarda Değer Eğitimi. Geleceğin Mimarı Üstün Yetenekliler Sempozyumu. Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ
  • Küçükaydın, Z. (2015). Fen Bilimleri Derslerinde Merhamet Eğitimi Üzerine Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Giresun Üniversitesi, Giresun.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin bir Rehber. (Edt. S. Turan). Ankara: Nobel Yayın.
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis. ThousandOaks, Sage.
  • Monette, D. R., Sullivan, T. J. ve Dejong, C. R. (1990). Applied social research. NewYork: Harcourt Inc.
  • Nişanyan Etimoloji Sözlüğü (2016). http://www.nisanyansozluk.com adresinden 09.02.2016 tarihinde indirilmiştir. Nuendorf, K.A. (2002). The content analysis guidebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Patton, M. Q. (1994). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri.(Edt. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: PegemAkademi.
  • Ruiz, P. O. ve Vallejos, R. M. (1999). The Role of Compassion in Moral Education, Journal of Moral Education, 28(1), 5-17.
  • Sayar, K. (2012). Merhamet Kalbe Dönüş İçin Son Çağrı. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Suh, B. K. ve Traiger, J. (1999). Teaching Values Through Elemantary Social Studies and Literature Curricula. Education. 119 (4), 723-727.
  • Türk Dil Kurumu. (2015). Güncel Türkçe Sözlük.http://www.tdk.org.tr adresinden 08.12. 2015 tarihinde indirilmiştir.
  • Veugelers, W. (2000). Different Ways of Teaching Values. Educational Review. 52(1): 37-46,
  • Yaran, C. S. (2007). “Mevlana’nın Yedi Öğüdü”: Evrensel Erdemler, Kozmik Temellendirmeler ve Aidiyet Meselesi. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi.16: 21-48.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Yiğittir, S. ve Öcal, A. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Değer Yönelimleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 24: 407-416.