TORUNLARINA BAKAN BÜYÜKANNELERİN DENEYİMLERİNE İLİŞKİN NİTEL BİR ARAŞTIRMA
Bu araştırma torunlarının bakımını gerçekleştiren büyükannelerin bakım süreciyle ilgilideneyimlerini keşfetmek amacıyla nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılarakgerçekleştirilmiştir. Kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılan 15 büyükanne ile derinlemesinegörüşmeler gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine görüşmelerle oluşturulan veriler nitel verianaliz programı olan MAXQDA ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda büyükanneliğeatfedilen anlam, torun bakımına karar verme süreci, büyükannelerin torun bakım sürecineilişkin deneyimleri, baş etme ve sosyal destek olmak üzere dört temaya ulaşılmıştır.Katılımcıların büyükanneliğe yönelik algılarının olumlu olduğu ancak torunlarına baktıklarısüreçte birçok zorlukla karşılaştığı ortaya çıkmıştır. Büyükanneler zamanlarının büyük birçoğunluğunu torunlarına ayırmakta ve bakım süreci boyunca sosyal yaşamdan izoleolmaktadır. Büyükanneler torun bakım sürecinde zorluklarla baş etme noktasında destekmekanizmalarına duydukları ihtiyaca vurgu yapmıştır.
A Qualitative Study on Grandmothers' Experiences Looking After Their Grandchildren
This research was carried out using qualitative research methods and techniques in order to explore the experiences of grandmothers who look after their grandchildren. In-depth interviews were conducted with 15 grandmothers reached by snowball sampling. The data created by in-depth interviews were analysed with the qualitative data analysis program MAXQDA. As a result of the analysis, four themes were reached, namely the meaning attributed to being grandmother, the grandmother's decision to look after their grandchildren, grandmothers’ experiences in grandchild care process, coping and social support. Participants' perceptions of being grandmother were positive but they faced many difficulties in the process of looking after their grandchildren. Grandmothers spend most of their time with their grandchildren and are isolated from social life during the care process. Grandmothers emphasized the need for support mechanisms in dealing with difficulties in grandchild care.
___
- Başak, S. (2010). Genelleşmiş Güven ve Toplumsal Cinsiyet. Edebiyat Fakültesi Dergisi,
27(1), 53-71.
- Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiye’de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği
Politikaları ve Kadın İstihdamı. Çalışma ve Toplum, 2009(2), 41-54.
- Demiriz, S., and Arpacı, F. (2016). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Büyük Ebeveynleri
Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 7(1), 707-726.
- Gürhan, N. (2010). Toplumsal Cinsiyet ve Din. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, ISSN:
1308-9633(IV), 58-80.
- Kartal, A. (2010). Büyükanne ve Büyükbabalarda Torun Bakmanın Depresyon ve Yaşam
Kalitesine Ektisi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon
Birimi .
- Kelley, S.J., Whitley, D., Sipe, T.A., Yorker, B.C. (2000). Psychologıcal Dıstress In
Grandmother Kınship Care Provıders: The Role Of Resources, Social Support, And Physical
Health. Child Abuse & Neglect, 24(3), 311-321.
- Kuzgun, Y., and Sevim, S. (2004). Kadınların Çalışmasına Karşı Tutum ve Dini Yönelim
Arasındaki İlişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 14-27.
- Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma.
İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
- Özateş, Ö. S. (2015). Malumun İlanı. Ankara: NotaBene Yayıncılık.
- Özkaplan, N. (2009). Duygusal Emek ve Kadın İşi/Erkek İşi. Çalıçma ve Toplum, 2009(2),
15-24.
- Özateş Gelmez, Ö. S. (2015). Ailevileştirilen bakımın kürek mahkûmları: Evde bakım
uygulaması kapsamında bakım veren kadınların deneyimleri. Fe Dergi, 7(2), 59-71.
- Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimleri Yöntembilimi Sorunsalı Üzerine Bir
Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
- Özçatal, E. Ö. (2011). Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı.
Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-39.
- Shaibu, S. (2013). Experiences of Grandmothers Caring for Orphan Grandchildren in
Botswana. Journal of Nursing Scholarship, 45(4), 363-370.
- Thomson, E.F. and Minkler, M. (2001). American Grandparents Providing Extensive Child
Care to Their Grandchildren: Prevalence and Profil. The Gerontological Society of America,
41(2), 201-209.
- Urhan, B. and Etiler, N. (2011). Sağlık Sektöründe Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet
Açısından Analiz. Çalışma ve Toplum, 2011(2), 191-216.
- Uğur S. B. (2018). Torun Bakım Faaliyetinin Bakım Sağlayıcı Büyükannelerin Sağlık
Durumları Üzerindeki Etkisi. Antalya: Mediterranean Journal of Humanities Dergisi, VIII(1),
399-415.
- Ünüvar, A. (2003). Çok Yönlü Algılanan Sosyal Desteğin 15-18 Yaş Arası Lise Öğrencilerinin
Problem Çözme Becerisine ve Benlik Saygısına Etkisi. Yüksek lisans Tezi, Selçuk
Üniversitesi.
- Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemi. Ankara:
Seçkin Yayınları.