Türk Hukukunda Deneme Süreli İş İlişkileri

Tarafların birbirlerini denemek için, iş sözleşmesinde belirli bir süre tespit etmeleri durumunda, deneme süreli bir iş sözleşmesinin varlığından söz edilir. Bu deneme süresi, belirli veya belirsiz süreli bir iş sözleşmesinin başlangıç süresidir ve taraflar bu süre içinde iş sözleşmesiyle kesin olarak bağlanıp bağlanmama konusundaki kararlarını saklı tutmaktadırlar. Deneme süresi işveren açısından, işverenin işçiyi tanıyabilmesi, işe, çalışma şartlarına ve işyerine uygun olup olmadığını değerlendirebilmesi, yine genel davranışlar ve mesleki bilgisi hakknda fikir sahibi olabilmesi ve sonunda da bu işçi ile sürekli bir ilişkiye girip giremeyeceğine karar vermesi sürecidir. Ayn şekilde işçi açısından da, işi, işyerini, işvereni tanıyıp,çalşma koşullarını değerlendirerek, bu iş ilişkisine devam edip etmeme yönünde karar almasını sağlayacak bir süredir. Deneme süresi kararlaştırılmış bir iş ilişkisinde, eğer taraflar sürenin sonuna kadar sözleşmeyi feshetmezlerse, yaptklar iş sözleşmesi ile kesin olarak bağlı olacaklardr. Bunun aksine taraflar sözleşme ile kesin bağlanmak istemiyor iseler, deneme süresi içerisinde sözleşmeyi tazminatsz ve bildirimsiz feshedebileceklerdir

Employment Relations with a Trial Term in Turkish Law

If the parties have agreed a fixed time to experience each other, this contract is called an employment contract with a trial term. This trial term is the initial date of the fixed-term or open-ended contracts and during this term the parties have reserved their decisions wheter they are tied down by the employment contract or not. Trial term is a process for employer to recognize the employee, evaluate the compatibility of the employee to the work, working conditions and business place, maintain about the employee’s general attitude and vocational knowledge and at last to determine wheter s/he initiates employment relations with the employee or not. According to the employee, this term is a process to recognize the employee, work, business place, evaluate the working conditions and to determine wheter s/he continues employment relations with the employer or not. If the parties have not annuled the contract during the term in an employment relation with trial term, they are tied down definitively by the employment contract which they are concluded. On the contrary if the parties have not want to be tied down definitively the contract, within the trial term the parties are free to terminate the employment contract without having to observe the notice term and without having to pay compensation.

___

  • Akyiğit, Ercan (2001), İş Kanunu Şerhi, Ankara.
  • Alpagut, Gülsevil (1998), Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi, İstanbul.
  • Alpagut, Gülsevil (2004), “4857 Sayılı Yasa Çerçevesinde Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, MERCEK, Ocak 2004, S. 33, s.73-91.
  • Apaydın, Orhan, Karar İncelemesi, Bas. İşK. 10 (No.1).
  • Centel, Tankut (1994), İş Hukuku, C. I, Bireysel İş Hukuku, İstanbul.
  • Çelik, Nuri (2006), İş Hukuku Dersleri, 19. Bası, İstanbul, Ağustos.
  • Çöğenli, Taner, Karar İncelemesi, İHU TSGLK. 3 (No. 8).
  • Demir, Fevzi (2005), İş Hukuku ve Uygulaması, İzmir, Ekim.
  • Demircioğlu, Murat/Centel, Tankut (2003), İş Hukuku, 9. Bası, İstanbul, Eylül.
  • Ekonomi, Münir (1980), İş Hukuku, C. I, Ferdi İş Hukuku, İstanbul (İş Hukuku).
  • Ekonomi, Münir “Toplu İş Sözleşmesinin Hizmet Akti İle Belirlenen Deneme Süresine Etkisi, Karar İncelemesi, İHU TSGLK. 3 (No. 8).
  • Ekonomi, Münir, Karar İncelemesi, İHU İşK. 12 (No. 1).
  • Ekonomi, Münir (1979), “Belirli Süreli Hizmet Akdinin Hukuka Uygunluğu”, Rehbinder/Ekonomi, Türk-İsviçre Hukukunda Belirli Süreli Hizmet Akitlerinin Hukuki Sorunları, İstanbul (Belirli Süreli). Ekonomi, Münir (1994), “Türk İş Hukukunda Esnekleşme Gereği”, Çalışma Hayatı nda Esneklik, İzmir, s. 57-79 (Esnekleşme Gereği).
  • Ekonomi, Münir (1997), “Çalışma Şartları nın Belirlenmesi ve Değişen İlişkilere Uyumu”, Prof. Dr. Kemal Oğuzman’a Armağan, Ankara, s. 157-179 (Çalışma Şartları). Ertürk, Şükran (2000), “Türk ve Alman Hukukunda Belirli Süreli İş Akidlerine Genel Bir Bakış”, Prof. Dr. Turhan Esener'e Armağan, Ankara, s. 225-247.
  • Esener, Turhan (1978), İş Hukuku, 3. Bası, Ankara.
  • Eyrenci, Öner/Taşkent, Savaş/Ulucan, Devrim (2005), Bireysel İş Hukuku, 2. Bası, İstanbul.
  • Günay, Cevdet İlhan (2001), Şerhli İş Kanunu, C:1, 2. Baskı, Ankara.
  • Güler, Mikdat (2005), “Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, Legal, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:5, s. 27-83. Kaplan, Emine Tuncay (1987), İşverenin Fesih Hakkı, Sınırları, Hüküm ve Sonuçları, Ankara.
  • Narmanlıoğlu, Ünal (1998), İş Hukuku, Ferdi İş İlişkileri I, 3. Baskı, İzmir. Oğuzman, M. Kemal (1955), Türk Borçlar ve İş Mevzuatına Göre Hizmet (İş) Akdinin Feshi, İstanbul.
  • Rehbinder, Manfred: “Hizmet Akitlerinin Süreye Bağlanmasını Haklı Kılan Objektif Nedenler”, Rehbinder/Ekonomi, Türk-İsviçre Hukukunda Belirli Süreli Hizmet Akitlerinin Hukuki Sorunları.
  • Saymen, Ferit Hakkı (1954), Türk İş Hukuku, İstanbul.
  • Soyer, Polat (1991), Toplu Sözleşme Hukukunda Yararlılık İlkesi, Ankara.
  • Soyer, Polat (2002), “158 Sayılı ILO Sözleşmesi Çerçevesinde Yapılması Gerekenler”, İş Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2001 Yılı Toplantısı, İktisadi, Sosyal ve Uluslararası Hukuk Boyutu ile İşçinin Feshe Karşı Korunması, İstanbul, s. 269-294.
  • Soyer, Polat (2008), “Deneme Süreli ve Deneme Amaçlı İş Sözleşmeleri”, Çalışma ve Toplum, Ekonomi ve Hukuk, s. 27-38 (Deneme).
  • Süzek, Sarper (2005), İş Hukuku, Genel Esaslar-Bireysel İş Hukuku, 2. Bası, İstanbul. Süzek, Sarper (2001), “İş Akdinin Türleri”, Mercek, Nisan, s. 17-75.
  • Şahlanan, Fevzi (1992), Toplu İş Sözleşmesi, İstanbul.
  • Şakar, Müjdat (2002), Basın İş Hukuku, Gazetecilerin Çalışma İlişkisi, İstanbul. Tuğ, Adnan (1998), Türk İş Hukukunda Toplu İş Sözleşmesi, Ankara.
  • Tunçomağ, Kenan (1977), Türk Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C: 2, İstanbul.
  • Tunçomağ, Kenan/Centel, Tankut (2003), İş Hukukunun Esasları, Kasım, İstanbul.
  • Ulucan, Devrim (2003), “4857 Sayılı Kanuna Göre İş Sözleşmesi Türleri”, Yeni İş Yasası, Seminer Notları ve İş Kanunu, Türkiye Toprak, Seramik, Çimento ve Cam Sanayi İşverenleri Sendikası, 25-29 Haziran Çeşme, s.
  • Uşan, M. Fatih (1994), Çıraklık Sözleşmesi, Konya.
  • Uygur, Turgut (1993), Açıklamalı-İçtihatlı Borçlar Kanunu, Özel Borç İlişkileri, C:5, Ankara.
  • Yelekçi, Memduh Notlu-İzahlı-İçtihatlı İş Kanunu Şerhi.
  • Zevkliler, Aydın (2002), Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, 7. Baskı, Ankara.