Avrupa Birliği Müktesebatı Işığında Alman Hukukunda Toplu İşçi Çıkarımına İlişkin Yasal Çerçeve

Toplu işçi çıkarımını bireysel işçi çıkarımından farklılaştıran en önemli nokta, toplu işçi çıkarımının beraberinde önemli ekonomik, sosyal hatta siyasi sonuçları getirebilmesidir. Bu olgunun ilk etapta salt büyük işletmelerde daha yaygın olarak ortaya çıktığı düşünülse de, çok sayıda küçük ve orta ölçekli işletmenin işçi çıkarılmasına gidilmesi durumunda da aynı etki bazen daha da belirgin olarak kendisini gösterebilmektedir. Avrupa Birliği yasa koyucusu 98/59/EG sayılı Direktifi ile toplu işçi çıkarımına ilişkin genel bir çerçeve çizmiştir. Bu çalışmada, Avrupa Birliği’nin en etkin üyelerinden biri olan Almanya’da anılan direktifin ulusal mevzuata nasıl yansıma bulduğu ele alınmakta ve Türkiye’deki düzenlemeler de güncel gelişmeler ışığında değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Bu kapsamda, toplu işçi çıkarımı kavramı ve kapsamı ele alındıktan sonra, toplu işçi çıkarımına ilişkin süreç, Avrupa Adalet Divanı ve Federal Mahkeme kararları çerçevesinde incelenmektedir. Toplu işten çıkarım sürecinin doğru uygulanmaması halindeki yaptırımlar irdelendikten sonra, Almanya’ya has olan kısıtlama süresi ve kısa çalışma uygulaması ele alınmaktadır. Bilgilenme ve danışma sürecinin nasıl işletildiği değerlendirilmesinin ardından çalışma, Türkiye’deki uygulamayıda analiz eden genel bir değerlendirme ile son bulmaktadır.

The Legal Framework For Mass Dississal In German Law With A Reference To Acquis Communitaire

The most significant point differentiating mass dismissal from individual dismissal is its potential to bringabout critical economic, social and even political results. Considering the phenomenon to appear widely in large-scale enterprises at the beginning, similar effects, even more clearly, might be created in case ofmass dismissal at small and middle-scale enterprises.The European Union Legislature drew out a general framework for mass dismissal with the Directive numbered 98/59 EG. This study describes how that directive has been reflected on the national legislation in Germany, the most active member of the EU. It also analyses the regulations in Turkey parallel with the recent changes. The study begins with the definition and description of the mass dismissal concept,which is proceeded by a detailed analysis of the mass dismissal process regarding the European Court of Justice and Federal Court decrees. The latter step is arguing out the sanctions against misapplication of this mass dismissal process. Following issues to be handled are restriction period and short-term work practices, which are particular to Germany. After explaining how the instruction and counselling process works out, the study goes to conclusion by a general overview including similar practices in Turkey.

___

  • Ascheid, Reiner (2001), in: Erfurter Kommentar (Hrsg.Thomas Dietrich/ Peter Hanau/ Günter Schaub), 2.Auşage, Beck, München.
  • Aydın, Ufuk (2005), Avrupa Birliği, ILO ve Türk Hukukunda Toplu İşçi Çıkarma, Can Tuncay’a Armağan, Legal, İstanbul, s.653 688.
  • Bauer Jobst Hubertus/ Röder, Gerhard (2000), Taschenbuch zur Kündigung, 2. Auşage, Verlag Recht und Wirtschaft, Heidelberg.
  • Bundesminsterium für Wirtschaft und Arbeit (2005), Kündigungsschutz, aktualisierte neue Auşage, Berlin.
  • Centel, Tankut (2003a), İş Güvencesi Kanunu, Tekstil Sanayi İşverenleri SendikasI, İstanbul.
  • Centel, Tankut (2003b), İş Yasaları, 4. bası, Beta, İstanbul.
  • Çelik, Nuri (2003), İş Güvencesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları.
  • Däubler, Wolfgang/ Kittner, Michael /Klebe, Thomas (Hrsg.) (2004), Betriebsverfassungsgesetz mit Wahlordnung – Kommentar für die Praxis, Bund Verlag, Frankfurt a.Main.
  • Demir, Fevzi (2004), İş Hukuku ve Uygulaması, İzmir.
  • Deutscher Taschenbuch Verlag (2008), Arbeitsgesetze, 72. Auşage, Beck-Texte im dtv,München, 2008.
  • Deutscher Taschenbuch Verlag (2008), EUArbeitsrecht, 3. Auşage, Beck-Texte im dtv,München.
  • Doralt Werner (Hrsg.) (2002), EU Kodex EU Arbeitsrecht, 3.Auşage, Lexis Nexis, Wien.
  • Eraltuğ, Ayşegül Kökkılıç (2007), Avrupa Birliği Hukukunda İşverenin İşçilere Bilgi Verme Yükümlülüğü, TİSK Akademi, II/2007, s.110-125.
  • Ferne, Wolfgang/ Lipsinski, Wolfgang (2005), Neues Recht der Massenentlassungen nach §§ 17 u. 18 KSchG, ZIP Aufsätze, Nr:14, s.593-601.
  • Fuchs, Maximlian / Marold Franz (2001), Europäisches Arbeitsrecht, Spriger, Wien/New York.
  • Gagel, Alexander (2008), SGB III Arbeitsförderungsrecht, 31.Auşage, Beck, München.
  • Gülmez, Mesut (2008), Avrupa Birliği ve Sosyal Politika, 2.baskı, Ankara.
  • Halbach, Günter / Paland, Norbert / Schwedens, Rolf / Woltzke, Otfried (1997), Übersicht über das Arbeitsrecht, 6.Auşage, Bundesministerium für Arbeit und Sozialordnung,Bonn, s.211.
  • Hekimler, Alpay (2004a), Almanya’da Faaliyet Gösteren Çokuluslu Şirketlerde İnsan Kaynakları Yönetimi, Legal, İstanbul.
  • Hekimler, Alpay (2004b), Avrupa Birliği ve Birlik Üyesi Ülkelerde Yönetime Katılım, Legal, İstanbul.
  • Hekimler, Alpay (2003), Federal Almanya’da İş İlişkilerinin Sona Erdirilmesinde İşyeri Teşkilat Yasası Kapsamında Çalışma Konseylerine Tanınan Katılım Hakları, TÜHİS, 2-3/2003, s.23-36.
  • Heinsius, Jan (2008), Toplu İşçi Çıkarmaya İlişkin Avrupa Birliği Yönergesi ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar, (Çev.: Emre Ertan), Legal ISGHD, Sayı:18, s.417-440. Henssler, Martin / Braun, Axel (2007), Arbeitsrecht in Europa, 2.Auşage, Otto Schmidt Verlag, Köln.
  • Klecha, Stephan (2007), Europas Sozialpolitik als schwieriger Aushandlungsprozess, WISO Diskurs, FES.
  • Kittner, Michael /Däubler, Wolfgang/ Zwanziger, Bertram (2001), Kündigungsschutsrecht Kommentar für die Praxis, 5. Auşage, Bund Verlag.
  • Krimphove, Dieter (2004), Avrupa İş Hukukunda İş Güvencesi, (Çev:Alpay Hekimler), AB – Türkiye & Endüstri İlişkileri (Ed.Alpay Hekimler), Beta, İstanbul, s.497-516.
  • Krimphove, Dieter (2001) Europäisches Arbeitsrecht, 2.Auşage, Beck, München.
  • Löschnigg, Günther (2008), Die Kündigung aus wirtschaftlichen Gründen und ihre Beschränkungen im internationalen Vergleich, OGB Verlag, Wien.
  • Löwisch, Manfred / Spinner, Günter (2004), Kommentar zum Kündigungsschutzgesetz, 9. Auşage, Heidelberg.
  • Meisel, Peter (2001), Arbeitsrecht für die Betriebliche Praxis, 9. Auşage, Deutscher Instituts Verlag, Köln.
  • Niedenhoff Horts Udo (2000), Mitbestimmung in der Bundesrepublik Deutschland, 12.Auşage, Deutscher Instituts Verlag, Köln.
  • Schaub, Günther (2000), Arbeitsrechtshandbuch, 9. Aufage, Beck, München.
  • Schoof, Christian (2007), Betriebsratspraxis von A bis Z, 8. Aufage, Bund Verlag, Frankfurt a.Main.
  • Schoof, Christian (2006), Rechtsprechnung zum Arbeitsrecht von A bis Z, 5.Aufage, Bund Verlag, Frankfurt a.Main.
  • Schütz, Holger/ Oschmansky, Frank (2006), Arbeitsamt war gestern Neuausrichtungen der Vermittlungsprozesse in der Bundesagentur für Arbeit nach den Hartz-Gesetzen, Zeitschrift für Sozialreform, J.53, 1/2006, s.5-28.
  • Süzek, Sarper (2006), İş Hukuku, 3. baskı, Beta, İstanbul.
  • Tınar, Mustafa Yaşar (2003), Endüstriyel Demokraside Kaçan Fırsat, Mercek, S:31, s.121- 125.
  • Ulucan, Devrim (2006), İş Güvencesi, 2. Baskı, Türkiye Toprak Seramik Çimento ve Cam Sanayi İşverenleri Sendikası, İstanbul.
  • Wagner, Hans Jürgen / Eger, Thomas/ Fritz, Heiko (2006), Europäische Integration, Verlag Vahlen, München.