Psikolojik Taciz Davranışının Kamu Kurumları Arasında Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma

Bu çalışmanın temel amacı, farklı kamu kurumlarındaki çalışanların karşı karşıya kaldıkları psikolojik taciz davranışlarının çalıştıkları kurumlara göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmektir. Ayrıca her bir kamu kurumunda görev yapan çalışanların sosyo-demograşik özellikleri ile psikolojik taciz davranışı hakkında kapsamlı bilgilere ulaşlmaktır. Çalışmanın amaç ve doğrultusunda gelişltirilen hipotezleri test etmek amacıyla üç ayrı kamu kurumunda (Sağlık, Milli Eğitim ve PTT) görev yapan 320 çalışan üzerinde yüz yüze görüşme yöntemiyle anket yapılmıştır. Ankette, çalışanların maruz kaldıkları psikolojik taciz davranışları beş temel başlık altında ele alınmıştır. Birincisi, kendinizi göstermeye ve iletişim oluşumunuzu etkilemeye yönelik davranışlar; ikincisi, sosyal ilişkilerinize saldırılar; üçüncüsü, itibarınıza saldırılar; dördüncüsü yaşam kalitenize ve meslekî durumunuza saldırılar ve beşincisi sağlığınıza doğrudan saldırı- lardır. Değerlendirilen 320 anket için güvenilirlik ve geçerlilik analizleri yapılmıştır. Geçerlilik ve güvenilirlik analizinden sonra, multiple ANOVA (Çoklu karşlılaşltırma) analizi ile araştırmanın hipotezleri test edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre psikolojik taciz davranışlarının kamu kurumlarına göre farklılık gösterdiği görülmüşltür.
Anahtar Kelimeler:

sağlık

A Study Comparing the Mobbing Behaviour between Public Institutions

The basic aim of this study is to find out whether the mobbing behaviour to which the employees are exposed in different institutions differ from each other according to the institutions in which they are employed. In addition, this study aims at finding out comprehensive information about the socio-demographic characteristics and mobbing behaviours of the employees working in each public institution. In order to test the hypotheses developed in line with the aims of the study, face-to-face questionnaires were conducted with 320 employees working in three different public institutions (Health, National Education and Telecommunication). Mobbing behaviors to which the employees are exposed were handled under five main dimensions in the questionnaire. The first is the behaviours to affect how you show yourself and your development of communication; the second is the assaults towards your social relations; the third is the assaults towards your dignity; the fourth is the assaults towards your life quality and your professional position and the fifth is the direct assaults towards your health. Reliability and validity analyses were conducted for the 320 questionnaires evaluated. After the reliability and validity analyses, the hypotheses of the study were tested through multiple ANOVA analysis. The results show that the mobbing behaviours differ from each other according to the different public institutions.
Keywords:

health,

___

  • Agervold, M. (2007), “Personality and Social Sciences Bullying at Work: A Discussion oş Deşinitions and Prevalence, Based on An Empirical Study”, Scandinavian Journal oş Psychology, 48, 161-172.
  • Akgül, A. ve Çevik, O., (2003), İstatistiksel Analiz Teknikleri “SPSS’te İşlletme Yönetimi Uygulamaları”, Ankara: Emek Ofset.
  • Albayrak, A.S., vd. (2005), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, (Editör, Seref Kalaycı), Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Aytaç, S. (2008), “İşyerinde Psikolojik Taciz Davranışlının İş Stres Tepkileri Üzerine Etkisi: Bir Araştırma” Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası Dergisi, Yıl 13, Sayı 51:10-24.
  • Bakan, İ. ve Büyükbeşe, T. (2004), “Örgütsel İletişim ile İş Tatmini Unsurları Arasındaki İlişkiler: Akademik Örgütler İçin Bir Alan Araşltırması”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (7): 1-30.
  • Cemaloğlu, N. (2007), “Örgütlerin Kaçınılmaz Sorunu: Yıldırma”, Bilig, Yaz / 2007, Sayı 42, 111–126.
  • Davenport, N.; Schwartz, R.D & Elliott, G.P. (2003), Mobbing İşyerinde Duygusal Taciz, (Çeviren: Osman Cem Önertoy), İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Davis, S.L. (2006), Development and Evaluation oş a Workplace Violence Prevention Plan, Ph. D. Thesis, Nova Southeastern University.
  • Girardi, P., et.al (2007), “Personality and Psychopathological Profiles in Individuals Exposed to Mobbing”, Violence and Victims, 22(2), 172-189.
  • Güçlü, N. (2003), “Örgüt Kültürü”, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 6: 147-159.
  • Hagemann, G. (1997), Motivasyon El Kitabı, (Çev. G. Aksan), İstanbul: Rota Yayınları.
  • Hubert, A. B. ve Veldhoven, M.V. (2001), “Risk Sectors for Undesirable Behaviour and Mobbing”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 10 (4), 415–424.
  • Leymann, H. ve Gustafsson, A. (1996), “Mobbing at Work and the Development of Post-Traumatic Stress Disorders”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), 251-275.
  • Mimroğlu, H. ve Özgen, H. (2008), “Örgütlerde Güncel Bir Sorun: Mobbing”, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araşltırmalar Dergisi, Yıl 8, Sayı 15: 2001-226.
  • Nakip, M. (2003), Pazarlama Araşltırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Olson, M. (1971), The Logic of Collective Action, Public Goods and the Theory of Groups, Harvard University Press.
  • Ören, K.; Erdem, B. ve Kaplan, M. (2005), “Örgütsel Kültürün İşgücü Verimliliğine Etkisi”, Kamu-İş, 8(2):1-21.
  • Özen, S. (2007), “İşyerinde Psikolojik şiiddet ve Nedenleri”, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 9(3), 1–24. Resch, M. ve Schubinski, M. (1996), “Mobbing- Prevention Management in Organizations”, European Journal oş Work and Organizational Psychology, 5(2): 295 307.
  • Saylı, H. ve Kızıldağ, D. (2007), “Yönetsel Etik ve Yönetsel Etiğin Oluşmasında İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Analiz”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt IX, Sayı:1, Haziran, 231–251.
  • Tabachinck, B.G. ve Fidell, L.S. (2001), Using Multivariate Statistics, Pearson Needham Heights: Education Company.
  • Tel, H., vd. (2003), “Sağlık Çalışanlarının Çalışma Ortamındaki Stres Yaşlantıları ile Başetme Durumlarının Belirlenmesi”, Hemşlirelikte Araşltırma Gelişltirme Dergisi, 2:13-23.
  • Tınaz, P. (2006), “Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz”, Çalışma ve Toplum, 2006/3, 11–22.
  • Vandekerckhove, W. ve Commers, M.S.R. (2003), “Downward Workplace Mobbing: A Sign oş the Times?” Journal oş Business Ethics 45, 41–50.
  • Zapf, D. (1999), “Organizational, Work Group Related and Personal Causes of Mobbing/Bullying at Work”, International Journal of Management, 20(1/2), 70-85