Yargıtay Kararları Işığında Kambiyo Senetlerinde Bile Bile Borçlu Zararına Hareket

Kambiyo senetlerinde devir şekli bakımından nama yazılı poliçe, nama yazılı bono ve nama yazılı çek dışında, düzenleyen ile lehdar arasındaki ilişkide var olan şahsi def’iler, senedi sonradan devralan hamile karşı ileri sürülemez. Bunun istisnası hamilin senedi devralırken bile bile borçlu zararına hareket ederek devralmış olmasıdır. “Bile bile borçlu zararına hareket” kavramı hakkında doktrinde tartışma olduğu gibi, Yargı kararlarında da kavram bir istikrara kavuşamamıştır. Bu kavramın ne anlama geldiğinin tespit edilmesi ve özellikle şahsi def’iler bakımından bu konuda mahkeme önüne en sık gelen durumlar üzerinden bu kavramın somutlaştırılması önem taşımaktadır. Bunun dışında söz konusu kavramın ispatı, bilhassa kavramın hangi delillerle ispatlanacağı da ehemmiyetlidir.

Anahtar Kelimeler:

Kambiyo senedi, bile bile borçlu zararına hareket, faktoring, hatır senedi, mal satış sözleşmesi, ayıplı ifa, teminat senedi, ispat

Acts Taken Deliberately To The Detriment Of Debtor In Bill Of Exchange In Light Of The Supreme Court Decisions

Personal exceptions in not to order instruments which exist between arranger and beneficiary cannot be set forth to the person who took over the voucher later. The exception of this is when bearer makes knowingly to the detriment of debtor. Not only to “make knowingly to the detriment of debtor” concept is discussed in doctrine, but also this is a concept in Supreme Court decisions, which is under debate. It is important to fix what this concept is and especially from the standpoint of personal exceptions and the most discussed phenomenon in courts to make this concept concrete. Except this, the proving of this concept is important, especially with which evidences and how the proving will be executed is crucial.

Keywords:

Bill of exchange, act into the debtor’s disadvantage on purpose, factoring, accommodation note, good sale contract, defective performance, delcredere bond, proof,

PDF

___

Akın, Murat Yusuf (2011), Faktoring İlişkisinde Şahsi Def’ilerin İleri Sürülmesi ve Buna İlişkin Diğer Bazı Güncel Soru(n)lar, İÜHFD, Yıl 10,C.10, S.10, s.255-271. Altay, Sıtkı Anlam (2010), Emre Yazılı Kambiyo Senetlerinde Kişisel Def’ilerin Faktoring Şirketine Karşı İleri Sürülebilirliği Sorunu; Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyunu-XXIV,10-11 Aralık, s.291-333. Altop, Atilla (2009), Faktoring’de Hukuksal Boyut, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanun Tasarısının Faktoring İşlemlerine İlişkin Düzenlemeleri ve Güncel Hukuki Sorunlar, Sempozyum, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi-Faktoring Derneği, İstanbul, s.32-59. Arslanlı, Halil (1959), Ticaret Senetler Dersleri, İstanbul. Aslan İ. Yılmaz (2015), 6502 Sayılı Kanun’a Göre Tüketici Hukuku, 5.Baskı, Bursa. Azarkan, Necat (2017), Faktoring İşlemi Çerçevesinde Çeki Ciro İle Temlik Alan Üçüncü Kişiye Karşı Şahsi Def’ilerin İleri Sürülmesi, DÜHFD, C.22, S.36, s.89-107. Baumbach, Adolf/Hefelmehl, Wolfang (2000), Wechselgesetz und Sheckgesetz, 22. , neubearbeitete Auflage, München. Bialluch Madeleine Stephanie (2016), Der Einwendungsausschluss im Wertpapierrecht, Juristische Ausbildung /5, S.459-471. Brox, Hans (2005), Handels- und Wertpapierrecht, 18.Auflage, München. Boztosun, Odman Ayşe N.( 2007), Kambiyo Senetlerinde Teminat Kaydı, Legal Hukuk Dergisi, S.53, s. 1487-1499. Bülow, Peter (2013), Wechselgesetz und Sheckgesetz Kommentar, 5.Auflage, München. Doğanay, İsmail (2004), Türk Ticaret Kanunu Şerhi, C. II, 4.Bası, İstanbul. Erdoğan, Şirin Mehmet (1999), Kambiyo Senetlerinde İyiniyetli Hamilin Korunması, TBB Dergisi, S.2, s.364-394.ş Further, Robert (2012), Basler Kommentar (BSK), Wertpapierrecht, Herausgeber Honsel Heinrich/Vogt Peter Nedim/Watter Rolf. Gürbüz, A. Hulusi (1984),Ticari Senetlerin İptali Davaları ve Ticari Senetlere Özgü Sorunlar, İstanbul. İmregün Oğuz (2003), Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul. İnan Nurkut (1969), Türk Hukukunda Hatır Senetleri ve Özellikle Hatır Bonoları, Ankara. Jakobi Ernst (1977), Wechsel- und Scheckrecht: Unter Berücksichtigung des ausländischen Rechts, Berlin. Karayalçın, Yaşar (1970), Ticaret Hukuku Dersleri II, Ticari Senetler, 4.Bası Ankara. Kazmacı, Uzun Özge (2013), Faktoring Sözleşmesi, İstanbul. Kendigelen Abuzer (2007), Çek Hukuku, 4.Baskı, İstanbul. Kınacıoğlu, Naci (1999), Kıymetli Evrak Hukuku, 5. Baskı, Ankara. Kuhn, Hans (2012), Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, 2.Auflage, Zürich. Meier Hayoz, Arthur/von der Crone, Caspar Hans (2000), Wertpapierrecht, Bern. Oğuzman, Kemal/Barlas, Nami (2015) Medenî Hukuk, Giriş-Kaynaklar-Temel Kavramlar, 21.Bası, İstanbul. Özakman, Cumhur (2009), Faktoring’de Hukuksal Boyut, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanun Tasarısının Faktoring İşlemlerine İlişkin Düzenlemeleri ve Güncel Hukuki Sorunlar, Sempozyum, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi-Faktoring Derneği, İstanbul, s.10-22. Öztan, Fırat (1997), Kıymetli Evrak Hukuku, 2.Baskı, Ankara. Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal (2013), Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, 21.Bası, İstanbul. Pulaşlı, Hasan (2018), Kıymetli Evrak Hukukun Esasları, 6.Baskı, Ankara. Sarıkaya, Merve (2018), Kambiyo Senetlerinde Teminat Kaydı, İstanbul. Teoman, Ömer (2010), Kambiyo Senetlerine İlişkin Bedelsizlik Savının Bunları Ciro Yoluyla Devralan Faktoring Şirketlerine Karşı İleri Sürülüp Sürülemeyeceği Sorunu, Yargı Dünyası, S.179, Kasım, s.11-17. Türk Ahmet (2005) , Kambiyo Senedi Borçlusu Tarafından Açılan Bedelsizliğe ve Hükümsüzlüğe Dayalı Menfi Tespit Davalarının Gösterdiği Özellikler, DEÜHFD, C.7,Prof. Dr. İrfan Baştuğ’a Armağan, İzmir, s.307-381. Türk Ahmet (2006), Maddi Hukuk ve İcra İflas Hukuku Yönleriyle Menfi Tespit Davası, Ankara. (Menfi Tespit) Deryal Yahya (2009), Karşılıklı Düzenlenen Hatır Çeklerinde Borçlu-Keşidecinin Teminat Çeki İddiasıyla Menfi Tespit (İptal) Davası Açması ve Bir Örnek Olay İncelemesi, Prof. Dr. Hüseyin Hatemi’ye Armağan, İstanbul, s.653-662. Tekinalp Ünal (1994), Geriye Ciro ve Teminat Senedi Sorunları, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Ankara, s.185-199. Ülgen Hüseyin/Helvacı Mehmet/Kendigelen Abuzer/Kaya Arslan (2014), Kıymetli Evrak Hukuku, 9.Bası, İstanbul. Yeşiltepe Önder Salih (2014), 6502 Sayılı TKHK m. 4/5 Çerçevesinde Kıymetli Evrakın Tüketici Yönünden Geçersizliği Meselesi, MÜF-HAD, C.20, S.2. Yılmaz Lerzan (2017), Kambiyo Senetlerinde Def’iler, İstanbul. Yüksel Bozkurt Ebru Armağan (2008), İspat Hukuku Bakımından Kambiyo Senetleri, C.XXIV, S.3, Batider, s.501-535. Zevkliler, Aydın/ Aydoğdu, Murat (2004), Tüketicinin Korunması Hukuku – Açıklamalı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Ankara.