SERMAYE PİYASASI HUKUKU AÇISINDAN ASİMETRİK BİLGİ SORUNSALI VE ÇÖZÜM YOLLARI
Doğru ve tam bilgi ile güven, sermaye piyasasınıntemel yapı taşlarıdır. Güvenin olmadığı birpiyasada yatırım olmaz. Bu sebeple bilgi yatırımcınıngüvenine ulaşmak için açılan bir yoldur. Yatırımcıgüveni ile ihraççının sermaye isteği arasındakiuzak mesafeleri kavuşturan yol bilgidir. Bilgi, olmayangüveni ortaya çıkarır; mevcut güveni ise, korur.Netice olarak bilgi, güven içindir. Asimetrik bilgidiğer bir tabirle bilgi eksikliği, piyasadan beklenenverimin alınmasına engel olur. Piyasa verimsiz vemeyvesiz bir ağaca döner. Asimetrik bilgi kuramı,yanlış, hileli veya eksik bilginin piyasayı nasıl etkilediğiniortaya koyan ve bu duruma çözüm yollarısunan modern bir görüştür. 1970 yılında ortayaatılan bu kuram, iktisat alanıyla ilgilenen birçokçevrede geniş yankı uyandırmış, iktisadi ve hukukiçevrelerde üzerinde uzun soluklu düşünüşler meydanagetirmiştir. Bu düşünüşler asimetrik bilgisavını, bir teoriden öteye taşımış ve asimetrik bilgiiktisadi alanda vazgeçilmez bir temel unsur halinegelmiştir. Ayrıca asimetrik bilgi, sermaye piyasasınıntemel ilkesi olarak kabul edilen yatırımcınınkorunması ilkesine de apayrı bir yorum getirmiş;yatırımcının bilgi eksikliğinin giderilmesinin sermayepiyasası için ne kadar önemli olduğunu ortayakoymuştur. Asimetrik bilginin temel bir unsurolarak kabul edilmesi üzerine yatırımcının bilgieksikliğini gidermek, böylece piyasaya olan mevcutgüveni korumak ve olmayan güveni inşa etmek içinTürk hukukunda çeşitli çözüm yolları geliştirilmiştir.
ASYMMETRIC INFORMATION PROBLEMS IN CAPITAL MARKET LAW AND SOLUTION PATHS
Accurate and complete information and trust are the basic building blocks of the capital market. There is no investment in a market that is not trustworthy. For this reason, information is the way to build the trust of investors. It is the path that links the distances between investor’s trust and the issuer's capital demand. Knowledge brings non-trust to light, while preserving existing trust. As a result, information is for trust. Asymmetric information, in other words the lack of information, prevents to get the efficiency of the expected yield from the market. The market turns inefficient and fruitless. In the framework of asymmetric information theory, it is a modern view that reveals how wrong, fraudulent or incomplete information affects the market and offers solutions to this situation. This theory, which was put forward in 1970, has created wide repercussions in many circles interested in the field of economics and has brought long-term thoughts on economical and judicial circles. These thoughts carried the asymmetric information position beyond the theoretically so that asymmetric information become an indispensable element in the economic field. In addition, asymmetric information has brought a new approach to the principle of investor protection, which is regarded as the fundamental principle of the capital market. In this direction, it has been revealed how important it is for the capital market to resolve the investor's lack of information. Asymmetric information has been regarded as a fundamental element and various solutions have been developed in Turkish law to resolve investor's lack of knowledge so as to maintain existing trust in the market and solve the non-trust.
___
- Akerlof, George A. (1970), “The Market For
‘Lemons’: Quality Uncertainty And The Market
Mechanism”, Vol. 84, No. 3, pp. 488-500.
- Akbulak, Sevinç & Akbulak, Yavuz (2004),
Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka
Açık Anonim Şirketler, 1.Baskı, İstanbul, Beta
Basım A.Ş.
- Aksoy, Mehmet Ali (2013), “Türk Kurumsal
Yönetim Düzenlemeleri Kapsamında Anonim
Şirket Yönetim Kurulu” Gazi Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Dergisi Cilt: XVII, Sayı: 1-2, s. 45-76.
- Alp, Salih & Karakaş, Adem (2008), “Asimetrik
Bilgi Teorisi Karşısında Hayek’in Ekonomik
Yaklaşımları: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Liberal
Düşünce Dergisi, Sayı: 51-52, s. 215-230.
- Aras, Güler & Müslümov, Alövsat (2004),
“Kredi Piyasalarında Asimetrik Bilgi ve Bankacılık
Sistemi Üzerindeki Etkileri”, İktisat, İşletme-Finans
Dergisi, Sayı: 222, s. 55-65.
- Arsoy, A.P. (2008). “Kurumsal Şeffaflık Ve
Muhasebe Standartları”, Afyon Kocatepe Üniversitesi
İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: X, Sayı: II, s. 17-35.
- Boottke, Peter J. (2002), “Information and
Knowledge: Austrian Economics in Search of its
Uniqueness”, The Review of Austrian Economics,
15: 4, s. 263-274.
- Bushe, B. J. & Noe, C. F. (2000), “Corporate
disclosure practices, institutional investors, and
stock return volatility”, Journal of Accounting
Research, Vol. 38, pp. 171-202.
- Çatakoğlu, Buket (2016), “Halka Arzda
İzahnamenin Hukuki Niteliği ve İzahnameden
Doğan Hukuki Sorumluluk”, Kastamonu Üniversitesi
İ.İ.B.F.D. , Cilt:11, Sayı:1, s. 118-132.
- Çetin, Nusret (2011), “Sermaye Piyasası
Hukukunda Yatırımcının Korunması İlkesinin
Teorik Analizi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Dergisi”, Cilt. XV, Sayı: 1, s. 1-23.
- Çetin, Nusret & Töremiş, Hatice Ebru &
Cantimur, Zeynep (2014), 6362 sayılı Sermaye
Piyasası Kanunu’ nun Sistematik Analizi, Ankara,
1. Baskı, Yetkin Yayınları.
- Çetinkaya, Şahin (2012), “Asimetrik Bilginin
Piyasalara Etkileri ve Finansal Krizlerdeki
Rolü”, Sakarya İktisat Dergisi, 1(2), s. 60-82.
- Çörtük, Orcan & Erten, Mustafa (2016),
“Türkiye’de Kamuyu Aydınlatmanın Sermaye
Piyasasına Etkisi”, İstanbul Üniversitesi İşletme
Fakültesi Dergisi, Cilt: 45, Sayı: 1, s. 65-77.
- Erdinç, Burcu (2012) “İdari Yaptırımların
Kavramsal Çerçevesi ve Cezai Yaptırımlarla Karşılaştırılması”,
Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 2, s. 239-
276.
- Esen, M. Fevzi (2015), “Finansal Piyasalarda
Bilgi Asimetrisi Kaynakları ve İçerideki Bilgi”
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8,
Sayı: 40, s. 700-707.
- Evik, Ali Hakan (2004), Sermaye Piyasası
Araçlarının Değerini Etkileyebilecek Aldatıcı Hareketler
Yapma (Manipülasyon) Suçları, 1. Baskı,
Ankara, Seçkin Yayıncılık.
- Gişi, Selçuk (2017), “Kabahatleri Suç Olmaktan
Çıkarma Eğilimi ve Kabahatler Kanunu”,
İÜHFD, Cilt:8, Sayı:1, s. 129-152.
- G20/OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri,
OECD’nin G20 Bakanlar ve Merkez Bankası Başkanlarına
Raporu, Ankara, Eylül 2015,
https://www.oecd.org/daf/ca/CorporateGovernance-Principles-TUR.pdf
s.e.t. 10.03.2018
- Heally, P.M. & Hutton, A. P. & Palepu,
K.G. (1999), “Stock performance and intermediation
changes surrounding sustained increases in
disclosure” Contemporary Accounting Research,
16 (3), pp. 485-520.
- İhtiyar, Mustafa (2006), Sermaye Piyasası
Hukukunda Kamuyu Aydınlatma İlkesi, 1. Baskı,
İstanbul, Beta Basım A.Ş.
- Kabaalioğlu, Haluk (1985), Sermaye Piyasasında
Kamuyu Aydınlatma İlkesi, 1. Baskı, İstanbul.
- Karğın, Mahmut & Aktaş, Rabia & Demirel
Arıcı, Nuray (2015), “Kurumsal Yönetimin
Finansal Raporlama Kalitesindeki Rolü: Borsa
İstanbul Üzerine Karşılaştırmalı Bir Uygulama”,
Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 22,
Sayı: 2, s. 501-519.
- Kaytaz, Ali İhsan (2016) “6362 Sayılı Yeni
Sermaye Piyasası Kanununa Göre Yatırımcı Tazmin
Sistemi”, MÜHF HAD, Cilt:22, Sayı:3, s. 1625-
1648.
- Kaytaz, Ali İhsan (2010), ‘Sermaye Piyasasında
Aracı Kurumlara Karşı Yatırımcının Korunması’,
(Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Küçüksözen, Cemal (1999), Sermaye Piyasasında
Yatırımcının Korunması: Türk Sermaye
Piyasasının Bu Açıdan Değerlendirilmesi, İlk Baskı,
Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu.
- Manavgat, Çağlar (2008), Sermaye Piyasasında
İşleme Dayalı Manipülasyon ve Özel Hukuk
Bakımından Sonuçları, 1. Baskı, Ankara, Banka ve
Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
- Manavgat, Çağlar (1992), Sermaye Piyasasında
Aracı Kurumlar, Ankara, Banka Ve Ticaret
Hukuku Araştırma Enstitüsü.
- Memiş, Tekin & Turan, Gökçen (2015),
Sermaye Piyasası Hukuku, 1. Baskı, Ankara, Seçkin
Yayıncılık.
- Mishkin, Frederic. S. (1990), “Asymmetric
Information and Financial Crises: A Historical
Perspective”, NBER Working Papers Series, Working
Paper No. 3400.
- Mishkin, Frederic S.(1999), “Lessons from
the Tequila Crisis”, Journal of Banking & Finance
23, s. 1521-1533.
- Nomer Ertan, Füsun (2013), “6362 Sayılı
Sermaye Piyasası Kanunu’nda Kolektif Yatırım
Kuruluşları ve Özellikle Değişken Sermayeli Yatırım
Ortaklığı”, İÜHFM, Cilt:71, Sayı:2, 131-143.
- Öztürk, Elvan & Demir, Yusuf (2015), “Finansal
Okuryazarlık ve Para Yönetimi: Süleyman
Demirel Üniversitesi Akademik Personel Üzerine
Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi
(MUFAD), Ekim 2015, Sayı: 68, 113-134.
- Öztürk, Mutlu Başaran & Demirgüneş,
Kartal (2008), “Kurumsal Yönetim Bakış Açısıyla
Entelektüel Sermaye”, Selçuk Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı: 19, s. 395-411.
- Ünal, Oğuz Kürşat (1988), Menkul Kıymetler
Türk ve Amerika Birleşik Devletleri Hukukunda
Menkul Kıymetler, 1. Baskı, Ankara, Banka ve
Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
- Sarıkaya, Murat (2002), “Asimetrik Bilgi
Çerçevesinde Müzayedeler” Cumhuriyet Üniv.
İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, s. 99-110.
- Somer, Mehmet (1990), Sermaye Piyasası
Kanunu Hükümlerinin Türk Ticaret Kanununun
Tedrici Kuruluş Sistemi Üzerindeki Etkileri, 1.
Baskı, İstanbul, Kazancı Hukuk Yayınları.
- Stigler, George (1971), “The Theory of Economic
Regulation”, Bell Journal of Economics and
Management Science, Spring: 3-21.
- Şensoy, Deniz (2013), “Manipülasyon; Piyasa
Dolandırıcılığı Suçu, Uygulanacak Tedbirler ve
Yaptırımlar”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 3, s.
369-402.
- Türk Dil Kurumu Sözlüğü, www.tdk.gov.tr.
The International Organization of Securities
Commissions, IOSCO, “Objectives and Principles
of Securities Regulation”,
https://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSC
OPD154.pdf.
- Tyson, William C. (1985), “Legal Aspects of
Securities Regulation in United States”, Recent
Developments in Capital Markets in Turkey: Proceedings
of the OECD-CMB Conference in 1985,
Ankara CMB
- Seven, Vural (2012), 6102 Sayılı Türk Ticaret
Kanunu (TTK m. 856-893) Hükümlerine Göre
Taşıma Hukukunda Gönderilen, Ankara, Yetkin
Yayınevi.
- Ülgen, Hüseyin (1988), Uluslararası Taşımacılık
ve Hukuki Sorunları, İstanbul, İstanbul
Ticaret Odası.