HALKA AÇIK ANONİM ORTAKLIKLARDA YÖNETİM KONTROLÜ KAVRAMI-YÖNETİM KONTROLÜNDE DEĞİŞİKLİK OLMASI ve BUNA BAĞLANAN SONUÇLAR

Yönetim kontrolü, ortaklıklar topluluğunda, muhasebehukukunda, banka hukukunda, rekabet hukukundave sermaye piyasası hukukunda kullanılan, kendisineönemli sonuçlar bağlanan bir kavramdır. Bu kapsamda,zorunlu pay alım teklifinde merkezi kavram da,ortaklıktaki yönetim kontrolünün değişmesidir.Bu bağlamda, yönetim kontrolü iki farklı esasagöre belirlenebilir. İlk olarak maddî anlamda yönetimkontrolünde bir takım hukukî ve fiilî olgular birliktedeğerlendirilir. Bu düzenleme biçimi, fiilî kontrolündikkate alınmasını gerektirir. Buna karşılık, şeklî anlamdayönetim kontrolünde, oy haklarının %30 veya %50’sigibi belirli bazı şeklî ölçütler dikkate alınır. Bu yaklaşım,fiilî değil, hukukî kontrolün esas alınmasını gerektirir.Türk sermaye piyasası hukukunda maddî değil,şeklî anlamda yönetim kontrolü anlayışı tercih edilmiştir.Bu tercihin işlevsel bakış açısıyla hukukî belirliliği sağladığısöylenebilir. Diğer yandan, bu yaklaşımın gerekliolan esnekliği sağlayıp sağlamadığı da sorgulanmalıdır.Pay alım teklifi yükümlülüğü yalnızca kontrol eşiğininaşılması durumunda mı ortaya çıkmalıdır, yoksa fiilîkontrol değişikliğinde de bu yükümlülüğün doğmasıgerekir mi? Başka bir deyişle, kontrol eşiğinden bağımsızbir biçimde başka ölçütlere göre yönetim kontrolü değişikliklerinebu sonucun bağlanması gerekli midir? Bu çalışmadabu hususların mevzuatımızda nasıl düzenlendiği veuygulamada bu konularda karşılaşılan sorunlar ile konuyailişkin çözüm önerileri değerlendirilmeye çalışılmıştır.

CONCEPT OF CORPORATE CONTROL OF PUBLICLY HELD CORPORATIONS CHANGE IN MANAGERIAL CONTROL AND THE CONSEQUENCES ATTACHED

Corporate control is a concept to which significant consequences has been attached and it is is used in corporate law, in accounting law, in banking law, in competition law and in capital market law. In this context, the central concept in the mandatory takeover bids is the change of corporate control. In this regard corporate control can be determined in two different ways. First of all control can be determined based on a qualitative approach in which subjective-factual conditions are taken into account. So, qualitative approach is the result of considering de facto control. Secondly, it can be opted for a quantitative approach, which is based on a specific shareholding threshold such as 30% or %50 voting rights. The quantitative control approach requires de jure control rather than de facto control. In Turkish capital markets law, it has been opted for the quantitative approach, instead of qualitative approach regarding mandatory bid provisions. From a functional point of view, this choice allows necessary legal certainty. However, it should also be questioned whether this preference gives the necessary flexibility as well. Should mandatory bid requirement arise only when the specified thresholds are exceed or also when change in de facto control occurs per se? In other words, should any change of control in the management without being subject to any percentage threshold set as another criterion triggering the mandatory bid obligation? In this survey, it is tried to evaluate how these issues are regulated in our legislation and how to solve the problems encountered in these issues and the solution proposal.

PDF

___

Akın, İ. (2014), Şirketler Topluluğu Sorumluluğu Hukuku, İstanbul.
Altay, S., A. (2009), Anonim Ortaklıklar Hukuku’nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler, (Equity Joint Ventures), İstanbul.
Aytaç, Z. (2013), ‘Yönetim Kurulu Üyelerinin Hakimiyetin Hukuka Aykırı Kullanılmasında Doğan Sorumluluğu’, Batider, C. XXIX, S. 4, s. 5- 51.
Cahn; A. (2011), ‘Der Kontrollbegriff des WpÜG’, Institute for Law and Finance, Johann Wolfgang Goethe Universität Frankfurt am Main, Working Paper Series No: 128, 10/2011, s. 1-31.
Davies, P., L. (2008), Gower and Davies’ Principles of Modern Company Law, 8th Ed., London.
Dinç; İ. (2006), Sermaye Piyasası Hukukunda Çağrı Yoluyla Hisse Senedi Toplanması, İstanbul.
Eckhard, T. (2011), Minderheitsbeteiligungen in der Fusionskontrolle: Der Zusammenschlusstatbestand in den Europäischen, deutschen und österreichischen Zusammenschlussvorschriften, Dissertation, Universität Wien, http://othes.univie.ac.at/19076/1/2011-08- 24_0415167.pdf.
Edwards, J./Weichenrieder, A., J. (2004), ‘How Weak is the Weakest-Link Principle? On the Measurement of Firm Owners’ Control Rights’, CESifo Working Paper No. 1255, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_i d=591902 , s. 1-35.
Emmerich, V./Habersack, M. (2010), Aktien-und GmbH-Konzernrecht, München.
Erdem, H. E. (2003), Türk ve AT Rekabet Hukukunda Birleşme ve Devralmalar, İstanbul.
Faden, C. (2008), Das Pflichtangebot nach dem Wertpapiererwerbs- und Übernahmegesetz (WpÜG), Hamburg.
Ghetti, R. (2014), ‘Acting in Concert in EU Company Law: How Safe Harbours can Reduce Interference with the Exercise of Shareholder Rights’, European Company and Financial Law Review, 4/2014, s. 594-632.
Gözler, K. (2016), Hukuka Giriş, 13. B., Bursa.
Grundmann, S. (2017), European Company Law, 2nd Ed., Cambridge-AntwerpPortland,.
Haag, O./Löffler, J. (2010), Praxiskommentar zum Handelsrecht, Münster.
Hasenauer, C. (2007), ‘Zum Kontrollbegriff beim mittelbaren Beteiligungserwerb nach dem ÜbG’, RdW 2007/402, s. 391-394.
Hewer, J./Davis, M./Haley, D.: Structured Finance-Accounting Development: Special Purposes Entities-Consolidation and Disclosure, www.pwc.com/securitisation, s. 1-5.
Hoffmann, A. (2007), ‘Der mittelbare Beteiligungserwerb durch eine beherrschte Privatstiftung im Übernahmegesetz (ÜbG) nach dem Übernahmerechts-Änderungsgesetz 2006 (ÜbRÄG)’, GesRZ, s. 182-191.
Hoffmann, J. H./ von der Crone, H.C. (2011), ‘Das Handeln in gemeinsamer Absprache und die organisierte Gruppe im Offenlegungsrecht’, SZW, 8/2011, s. 309-320.
Karacan, E. E./Karacan, A.İ. (2018), Pay Alım Teklifi, Finans Hukuku Açısından Bir İnceleme, İstanbul.
Kendigelen, A. (2010), Zorunlu Çağrıya İlişkin Gelişmeler, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, C. 2, İstanbul, s. 1163-1204 (Metin içinde: Kendigelen, Zorunlu Çağrı).
Kendigelen, A. (2004), Çağrıda Bulunma Yükümlülüğünün Doğmasının Şartları ve Bu Yükümlülüğüe Aykırılığın Hukuki Yaptırımı, Hukukî Mütalaalar, C. VI, İstanbul, s. 159-195 (Metin içinde: Kendigelen, Mütalaalar VIa).
Kendigelen, A. (2004), Çağrıda Bulunma Yükümlülüğünden Muafiyet, Hukukî Mütalaalar, C.VI, İstanbul, s. 217-236.
Kendigelen, A. (2002), Anonm Ortaklık Çağrıda Bulunma Yükümlülüğü, Hukukî Mütalaalar, C.IV, İstanbul, s. 226-251.
Kırca, İ./Şehirali Çelik, F./Manavgat, Ç. (2013), Anonim Şirketler Hukuku, C. 1, Ankara.
Koger, A. (2010), Die konzernbezogenen Ausnahmen im österreichischen und europäischen Kartellrecht, Dissertation, Wien, http://othes.univie.ac.at/10041/1/2010-05-05_ 0400637.pdf.
Kolcuoğlu, U. (2009), Sermaye Piyasası Hukukunda Zorunlu Çağrı, İstanbul.
Koschier, V. (2012), Die Kontrollerlangung im Übernahmerecht unter besonderer Berücksichtigung der passiven Kontrollerlangun, Dissertation, Universität Wien, http://othes.univie.ac.at/24918/1/2012-08-22_ 0104610.pdf.
Lepetit, L./ Tarazi, A./Zedek, N. (2013), Ultimate Ownership Structure and Bank Regulatory Capital Adjustment: Evidence from European Commercial Banks.
Manavgat, Ç. (2016), Hukukî Bakımdan Halka Açık Anonim Ortaklıklar, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 501, Ankara (Metin içinde: Manavgat, Halka Açık Anonim Ortaklıklar).
Manavgat, Ç. (2010), Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Çağrı Yükümlülüğünün Doğması Bakımından Yönetim Kontrolü Ölçütleri, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, C.II, Ankara, s. 1449-1465 (Metin içinde: Manavgat, Yönetim Kontrolü).
Manavgat, Ç. (1996), Aleni Pay Alım Teklifi, SPK Yayınları, Yayın No: 64, Ankara, (Metin içinde: Manavgat, Aleni).
Okutan Nilsson, G. (2016), Sermaye Piyasası Hukukunda Birleşme Amaçlı Ortaklıklar, İstanbul.
Okutan Nilsson, G. (2009), Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Şirketler Topluluğu Hukuku, İstanbul.
Paslı, A. (2009), Anonim Ortaklığın Devralınması, İstanbul (Metin içinde Paslı, Devralınma).
Paslı, A. (2008), ‘Anonim Ortaklıkta Kontrol Sahibinin Özel Durumu’, ÎÜHFM, C. LXVI, S.2, s. 345-358 (Metin içinde Paslı, Kontrol).
Reisoğlu, S. (2007), Bankacılık Kanunu Şerhi, C-1, Ankara.
Schenker, U. (2009), Schweizerisches Übernahmerecht, Bern.
Schmidtbleicher, R. (2008), ‘Das “Neue” Acting in Concert- ein Fall für den EuGH’, Institute for Law and Finance, Johann Wolfgang Goethe Universität Frankfurt am Main, Working Paper Series No: 74, 1/2008, s. 1-12.
Seilern-Aspang, H. (2010), Möglichkeiten zur Verhinderung eines Pflichtangebots gem. 22 ÜbG, Diplomarbeit, Universität Wien, http://othes.univie.ac.at/11363/1/2010-09- 13_0402416.pdf.
Sepe, S. (2010), Private Sale of Corporate Control: Why The European Mandatory Bid Rule is Ineffıcıent, Arizona Legal Studies Discussion Paper No. 10-29, http://ssrn.com/abstract=1086321, s. 1-60.
Sokol, D.D. (2013), ‘Merger Control under China’s Anti-Monopoly Law’, NYU Journal of Law&Business, Vol. 10, No: 1, s. 1-36.
Şehirali Çelik, F. (2008), Anonim Şirketlerde Çıkar Çatışmaları Ekseninde Şirket Ele Geçirmelerine Karşı Önlemler, Ankara.
Tekinalp, Ü. (2015), Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, İstanbul (Metin içinde: Tekinalp, Sermaye Ortaklıkları).
Tekinalp, Ü. (2009), Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Şirketler Topluluğuna İlişkin Düzenlemesinde Kontrol İlkesi, Prof. Dr. Hüseyin Hatemi’ye Armağan, C. 2, İstanbul, s.1543-1556 (Metin içinde: Tekinalp, Kontrol İlkesi).
Terzi, S. (2013), ‘Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS 10) Açısından Konsolidasyon İlkeleri ve Kontrol Modeli’, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, C. XV, S. I, s. 281- 298.
The Takeover Bids Directive Assessment Report, Corporate author(s): Directorate-General for the Internal Market and Services (European Commission); Personal author(s): Marccus Partners, 2013-04-08; https://publications.europa.eu/en/publicationdetail/-/publication/67501b75-7583-4b0d-a551- 33051d8e27c1/language-en.
Tschäni, R./Iffland, J./Diem, H-J. (2010), Offentliche Kaufangebote, Zürich.
Türkyılmaz, İ. (2015), Sermaye Piyasası Hukukunda Pay Alım Teklifi Zorunluluğu, İstanbul.
Varottil, U. (2015), ‘Comparative Takeover Regulation and The Concept of ‘Control’’, Singapore Journal of Legal Studies, s. 208-231.
Weber, P./Zimmermann, H. (2012), ‘The Price Effects of the Disclosure of Significant Holdings in Listed Companies: The Case of Groups Acting in Concert’, SZW/RSDA, 3/2012, s. 198-216.
Yanlı, V. (2000), Anonim Ortaklıklarda Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması ve Pay Sahiplerinin Ortaklık Alacaklılarına Karşı Sorumlu Kılınması, İstanbul.
Yeşiltepe, S., Ö. (2015), Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Çıkarma ve Satma Hakları, 2. B, Ankara (Metin içinde: Yeşiltepe, Çıkarma).
Yeşiltepe, S., Ö. (2011), AB ve Türk Hukukunda Çağrı Yoluyla Ortaklık Paylarının Toplanması, İstanbul (Metin içinde: Yeşiltepe, Çağrı).
Yılmaz, A. (2010), Türk, İsviçre ve Alman Hukuklarında Şirketler Topluluğuna Güvenden Doğan Sorumluluk, İstanbul.