FİKİR VE SANAT ESERİ SAHİBİNİN MANEVİ HAKLARINA TECAVÜZÜN REF’İ

Bir edebiyat ve sanat eserini meydana getiren kimsenin hukuken o eser üzerinde sahip olduğu telif hakları, mali ve manevi boyutu olan yetki ve menfaatlerden oluşur. Manevi haklar eser sahibinin edebi ve sanatsal kişiliğiyle ilgilidir. Mali haklar ise eserden iktisaden yararlanmaya imkân veren yetkileri içerir. FSEK eser sahibine tanınan bu haklardan her ikisini de etkili bir şekilde himayeyi amaçlar. Bu amaçla eser sahibine Kanunun 66-70. maddelerinde çeşitli dava hakları tanınmıştır. Bunlar arasında tecavüzün ref’i davası, hakların himayesi konusunda önemli bir yere sahiptir. Manevi haklara tecavüzün ref’i 67. maddede, mali haklara tecavüzün ref’i ise 68. maddede tanzim olunmuştur. İşbu makalenin konusunu yalnızca 67. maddede düzenlenen eser sahibinin manevi haklarına yönelik tecavüzün ref’i davası oluşturmaktadır. Bu çerçevede makalede ilk önce tecavüzün ref’i kavramına, arkasından bu davanın açılabilmesinin şartlarına, son olarak da manevi haklara tecavüz halinde bunun kaldırılması için başvurulabilecek yöntemlerin neler olduğuna ayrıntılı olarak değinilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

eser sahibinin hakları, manevi haklar, manevi haklara tecavüz, tecavüzün ref’i davası, Telih hakları

Lawsuit for Termination the Violation of the Moral Rights of the Author of Literary and Artistic Works under Turkish Copyright Law

ABSTRACT The copyrights of the person who created a work of literature and art on that work legally consist of powers and interests with financial and moral dimensions. While moral rights are related to the literary and artistic personality of the author, financial rights consist of economic interests on the work. Turkish Copyright Code (TCC/FSEK) aims to effectively protect both of these rights granted to the author. For this purpose, various litigation rights have been granted to the owner of the work in Articles 66 et al. Among these, the action to stop infringement of copyright has an important role in the protection of authors’ moral and financial rights. While Article 67 of TCC provides lawsuit for termination of infringement on the moral rights, Article 68 includes aforementioned lawsuit in terms of economic rights of author. The subject of this article is only the lawsuit for termination of infringement on the moral rights of the author, which is regulated in Article 67 of TCC. In this context, in the article, firstly, the concept of stopping copyright infringement, then the conditions for filing this lawsuit, and finally, the methods that can be applied in case of infringement on moral rights of author are being discussed in detail.

Keywords:

copyright, rights of the author, moral rights of author, infringement of moral rights, lawsuit for termination of infringement,

PDF

___

Arslanlı, Halil (1954) Fikri Hukuk Dersleri II-Fikir ve Sanat Eserleri, İstanbul, Sulhi Garan Matbaası
Ateş, Mustafa (2020) Fikri Haklara İlişkin Hukuki İşlemler, Ankara, Seçkin Yayınevi
Ateş, Mustafa (2012) Fikri Hukukta Eser Sahipliği, Ankara, Adalet Yayınevi Ateş, Mustafa (2007) Fikri Hukukta Eser, Ankara, Turhan Yayınevi (Eser)
Ateş, Mustafa (2003) Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Kapsamı ve Sınırlandırılması, Ankara, Seçkin Yayınevi (Kapsam ve Sınırlar)
Ateş, Mustafa (2021) ‘Çalışanların Telif Hakkı İhlalinden Dolayı İşletme Sahibinin Sorumluluğu’, TFM, C. 7, S. 2, s. 247-263 (İşletme Sahibinin Sorumluluğu)
Ateş, Mustafa (2016) ‘Fikir ve Sanat eseri Sahipliğinin Tespiti Davası’, Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim, Ankara, Adalet Yayınevi, s. 315-352 (Tespit Davası)
Ateş, Mustafa (2016) ‘Fikir ve Sanat Eserlerinin Kamuya Sunulması: Alenileşmemiş ve Yayımlanmamış Eserler Fikri Hukuka Göre Korunmaz mı?’, Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim, Ankara, Adalet Yayınevi, s. 199-234 (Kamuya Sunulma)
Ayiter, Nuşin (1981) Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri, Ankara, S. Yayınevi
Demirbaş, Ali (2015) Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Halinde Hak Sahibine Sağlanan Koruma, İstanbul, XII Levha Yayınevi.
Erel, Şafak N (2009) Türk Fikir ve Sanat Hukuku, 3. Bası, Ankara
Eren, Fikret (2019) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınevi
Gökyayla, Emre (2010) ‘5728 sayılı Kanunla Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 68. Maddesinde Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi’ Fikri Mülkiyet Yıllığı 2010, (Edit. Tekin Memiş), Ankara, Yetkin Yayınevi
Hirsch, Ernst (1943) Fikri Say II, Ankara.
Kılıçoğlu, Ahmet M (2019) Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, 5. Bası, Ankara, Turhan Yayınevi
Kılıçoğlu, Ahmet (2004) ‘Fikri Hakların İhlalinde Hukuksal Koruma Yolları’, TBB Dergisi, S. 54, s. 51-103. (Hukuksal Koruma)
Öztan, Fırat (2008) Fikir ve Sanat eserleri Hukuku, Ankara, Turhan Yayınevi
Tekinalp, Ünal (2012) Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık
Ünal, Mehmet / Toprak, Metin / Başpınar, Veysel / Ateş, Mustafa (2022) İntihal ve Diğer Etik Dışı İhlaller-Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Fiiller, Ankara, 4T Yayınları
Yarsuvat, Duygun (1984) Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları, 2. Baskı, İstanbul
Yavuz, Levent /Alıca, Türkay /Merdivan, Fethi (2012) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu, C. I ve C. II, 1. Bası, Ankara, Seçkin Yayınevi