EVDE HASTA BAKIMI ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLIYA YÖNELİK TUTUMLARININ VE SAYGIN ÖLÜM İLKELERİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ İNCELENMESİ
Saygın ölüm ve yaşlılık konusu birlikte dünyada son çeyrek yılda ve Türkiye’de ise son yıllarda çalışılmaya başlanmıştır. Yeniüzerinde durulan bir konu olması bakımından, ölümün saygınlığını etkileyen faktörleri belirlemeye ve yaşlılık ile ilişkisiniaçıklamaya çalışan araştırmalara literatürde pek rastlanmamaktadır. Bu çalışma ile evde hasta bakım öğrencilerinin yaşlıyave saygın ölüm ilkelerine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi, saygın ölüm ve yaşlıya yönelik tutumların arasındakiilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. 133 öğrencinin gönüllü olarak katıldığı çalışmada Duyan (2014) tarafından geliştirilenSaygın Ölüm İlkeleri Tutum Ölçeği ve Reuben vd. (1998) tarafından geliştirilen, Türkçeye uyarlama çalışması Şahin vd. (2011)tarafından yapılan UCLA Geriatrik Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, saygın ölüm ilkeleri ölçeği ileyaşlıya yönelik tutum ölçeğinin tıbbi bakım (r=0,295), sosyal değer (r=0,270) ve şefkat (r=0,370) alt ölçeği arasında düşükdüzeyde ancak pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki görülmüştür (p
EXAMINATION OF ATTITUDES TOWARDS ELDERLY AND PRINCIPLES ABOUT DEATH WITH DIGNITY OF HOME PATIENT CARE STUDENTS
The issue of die with dignity has started to be discussed in the world with the issue of elderliness in the last quarter century and in the recent years in Turkey. Due to the fact that it is a recent issue that has been addressed, research studies that aim to determine the factors that impact the die with dignity and explain the relationship between elderliness are not found in the literature frequently. With this study, it is aimed to assess the attitudes of home-care students’ towards elderly and principles about die with dignity and examine the relationship between die with dignity and attitudes towards the elderly. In the study that 133 students participated voluntarily, Die with Dignity Attitude Scale that was developed by Duyan (2014) and Ucla Geriatric Attitude Scale that was developed by Reuben et al. (1998) and adapted to Turkish by Şahin et al. (2011) were employed. According to the results of the study, a low level yet positive and significant relationship (p
___
Birleşmiş Milletler (2002). Ekonomi ve Sosyal İşler Dairesi Nüfus Bölümü: Dünya nüfus yaşlanması 1950-2050. Erişim tarihi: 28 Eylül 2018.Bleijenberg, N., Jansen, M.J.M., Schuurmans, M.J. (2012). Dutch nursing students’ knowledge and attitudes towards older people - A longitudinal cohort study. J Nurs Educ Pract, 2 (2), 1-5.
Debate of the Age Health and Care Study Group (1999). The future of health and care of older people: the best is yet to come, London: Age Concern: 1- 50.
Deltsidou, A., Gesouli- Voltyraki, E., Mastrogiannis, D., Mantzorou, M., Noula, M. (2010). Nurse teachers’ and student nurses’ attitudes towards caring the older people in a province of Greece. Health Sci J, 4 (4), 245-257.
Dobson, R. (2005). Age discrimination denies elderly people a “dignified death”. BMJ. 2005 Jun 4; 330 (7503): 1288.
Duyan, V. (2014). Saygın ölüm ilkelerine ilişkin tutumları değerlendirme ölçeği‘nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care (TJFMPC), 8 (1), 25-31.
Dyer, K.E. Death and dying: Definition of voluntary active euthanisia (2006). Erişim tarihi: 28 Eylül 2018, http://dying.about.com/od/ glossary/g/vae.htm
Erdoğdu, M.Y., Özkan, M. (2007). Farklı dini inanışlardaki bireylerin ölüm kaygıları ile ruhsal belirtiler ve sosyo- demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(3): 171-179.
Galt, C.P., Hayslip, B. (1998). Age differences in levels of overt and covert death anxiety. Omega: Journal of Death and Dying, 37(3): 187-202.
Hall, S., Longhurst, S., Higginson, I. (2009). Living and dying with dignity: a qualitative study of the views of older people in nursing homes. Age Ageing. 38 (4):411-6. doi: 10.1093/ageing/afp069. Epub 2009 May 21.
Happell, B. (2002). Nursing home employment for nursing students: valuable experience or a harsh deterrent? Journal of Advanced Nursing, 39, 529–36
Huenchuan, S. (2017). The Right to end-od-life palliative care and a dignified death. Erişim tarihi: 19 Kasım 2018, https://www.un.org/development/desa/ageing/wp-content/uploads/sites/24/2017/11/ECLAC-contribution.pdf
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kulakçı, H. (2010). Hemşirelik lisans programı birinci ve dördüncü sınıf öğrencilerinin yaşlılık ve yaşlanmaya ilişkin düşüncelerinin ve görüşlerinin değerlendirilmesi. DEUHYO ED, 3, 15-22.
Lookinland, S., Anson, K. (1995). Perpetuation of ageist attitudes among present and future health care personnel: Implications for elder care. Journal of Advanced Nursing, 21, 47–56.
Mancılık, A. (2015). Sosyal hizmet öğrencilerinin müracaatçı olarak yaşlılarla çalışma ve yaşlılara yönelik tutumlarının belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Resmi Gazete (2014). Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş Ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik. Erişim tarihi: 31 Ocak 2018, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140522- 14.htm.
Reuben DB, Lee M, Davis JW Jr, Eslami MS, Osterweil DG, Melchiore S, Weintraub NT. (1998). Development and validation of a geriatrics attitudes scale for primary care residents. J Am Geriatr Soc, 46 (11), 1425-1430.
Rica, C., (1993). Sala constitucional de la corte suprema de justicia, Resolución núm. 1915-92, de las 14:12 horas del 22 de julio.
Russac, R.J., Gatliff, C., Reece, M., Spootswood, D. (2007). Death anxiety across the adult years: an examination of age and gender effects. Death Studies, 31(6): 549-561.
Serpen, A.S., Purutcuoğlu, E. (2017). Social work students attitudes toward elderly people: sample of Ankara University. The Eurasia Proceedings of Educational & Social Sciences (EPESS), Vol. 7, 175-182.
Smith, R. (2000). A good death. British Medical Journal, 320 (7228), 129-130.
Soygür, H., Duyan, V., Hasgül, E., Adıbatmaz, M. (2017). Turkish adaptation study of multidimensional observation scale for elderly subjects. TJFMPC, 11(3): 171-185.
Spier, B.E. (1992). Teaching methodologies to promote positive attitudes toward the elderly. Nursing and Health Care, 13(10), 520-524.
Sudnow, D. (1967). Passing On: the social organization of dying, New Jersey, Prentice Hall.
Şahin S, Mandıracıoğlu A, Tekin N, Şenuzun F, Akçicek F. (2012). Attitudes toward the elderly among the health care providers: Reliability and validity of Turkish version of the UCLA Geriatrics Attitudes (UCLA-GA) Scale. Arch Gerontol Geriatr, 55 (1), 205-209.
Türkiye İstatistik Kurumu (2015). Ölüm istatistikleri http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21522
Türkiye İstatistik Kurumu (2018). İstatistiklerle yaşlılar http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27595 haber haber bülteni. bülteni. Erişim Erişim tarihi: tarihi: 16 28 Kasım 2018, Eylül 2018,
Ucun, Y., Mersin, S., Öksüz, E. (2015). Gençlerin yaşlı bireylere karşı tutumu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (37), 1143-1149.
- ISSN: 2149-309X
- Yayın Aralığı: Yıllık
- Başlangıç: 2013
- Yayıncı: Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü