ANKARA’DA AMBULANSLARDA GÖREVLİ SAĞLIK ÇALIŞANLARINA YÖNELİK ŞİDDET TÜRÜNÜN SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER VE RUHSAL BELİRTİLERLE İLİŞKİSİ
Hastane öncesi acil sağlık hizmeti sunan ambulans çalışanları iş yerinde fiziksel veya psikolojik şiddete maruz kalmakaçısından risk altında bulunmaktadırlar. Stresin depresyon, anksiyete bozuklukları, alkol ve madde kullanımında artış gibiçeşitli psikolojik sorunlarla ilişkili olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada ambulans çalışanlarının maruz kaldıkları şiddet türününsosyodemografik değişkenler ve ruhsal belirtilerle ilişkisinin ortaya konması amaçlanmıştır. Şiddete maruz kalan çalışanlaraçalışmacılar tarafından hazırlanan Sosyodemografik Veri Formu ve ruhsal belirtilerinin düzeyini belirlemek için PsikolojikBelirti Tarama Listesi (SCL-90-R) uygulanmıştır. Bu çalışmada kadınların daha yüksek oranda şiddete maruz kaldığı ve toplamkatılımcıların %83.8’inin sözel şiddete maruz kaldığı bulunmuştur. Sözel şiddete maruz kalan katılımcıların fobik anksiyetepuanları, fiziksel şiddete maruz kalanlardan yüksektir. Şiddete maruz kalan çalışanlara yönelik psikososyal ve algılananyönetim desteğinin arttırılmasının çalışanların ruh sağlığını koruyucu yönde etkisi olacağı düşünülmektedir.
THE ASSOCIATION BETWEEN SOCIODEMOGRAPHIC VARIABLES, PSYCHOLOGICAL SYMPTOMS AND THE TYPE OF VIOLENCE TOWARDS AMBULANCE WORKERS IN ANKARA
Pre-hospital emergency health care service workers are at risk of being exposed to physical or psychological violence in the workplace. It is known that stress is related to various psychological problems such as depression, anxiety disorders, increase in alcohol and drug use. The aim of this study is to investigate the relationship between the type of violence experienced by emergency service workers and "sociodemographic variables and psychological symptoms". Sociodemographic Data Form (designed by the researchers of this study) and Symptom Check List (SCL-90-R) (to determine the level of mental symptoms) were applied to the employees who were exposed to violence. This study found that 83.8% of the total participants had been subjected to verbal violence and that the female employees had a higher rate of exposure to violence. Phobic anxiety scores of the participants who were exposed to verbal violence were higher than those exposed to physical violence. Increasing the psychosocial and perceived management support for employees exposed to violence is thought to have a protective effect on the mental health of employees.
___
Al, B., Zengin, S., Deryal, Y., Gökçen, C., Arı Yılmaz, D., Yıldırım, C. (2012). Increased violence towards health care staff. Eurasian Journal of Emergency Medicine, 11 (2), 115-124. doi: 10.5152/jaem.2012.033Alexander, D. A. ve Klein, S. (2001). Ambulance personnel and critical incidents. The British Journal of Psychiatry, 178, 76-81.
Annagür, B. (2010). Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: risk faktörleri, etkileri, değerlendirilmesi ve önlenmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2 (2), 161-173.
Ayrancı, Ü., Yenilmez, Ç., Balcı, Y., Kaptanoğlu, C. (2006). Identification of violence in Turkish health care settings. Journal of Interpersonal Violence, 21 (2), 276-296.
Ayrancı, Ü., Yenilmez, Ç., Günay, Y., Kaptanoğlu, C. (2002). Çeşitli sağlık kurumlarında ve sağlık meslek gruplarında şiddete uğrama sıklığı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, 147-154.
Bennett, P., Williams, Y., Page, N., Hood, K., Woollard, M. (2004). Levels of mental health problems among UK emergency ambulance workers. Emergency Medicine Journal, 21, 235–236. doi: 10.1136/emj.2003.005645
Bernaldo-De-Quirós, M., Piccini, A.T., Gómez, M.M., Cerdeira, J.C. (2015). Psychological consequences of aggression in pre-hospital emergency care: cross sectional survey. International Journal of Nursing Studies, 52 (1), 260-270. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2014.05.011
Bigham, B.L., Jensen, J.L., Tavares, W., Drennan, I.R., Saleem, H., Dainty K.N., Munro, G. (2014). Paramedic self reported exposure to violence in emergency medical services workplace: a mixed methods cross sectional survey. Prehospital Emergency Care, 18 (4), 489-494. doi: 10.3109/10903127.2014.912703
Boyle, M., Koritsas, S., Coles, J., Stanley, J. (2007). A pilot study of workplace violence towards paramedics. Emergency Medicine Journal, 24 (11), 760-3. doi: 10.1136/emj.2007.046789
Büyükbayram, A., Okçay, H. (2013) Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4 (1), 46-53.
Canbaz, S., Dündar, C., Dabak, Ş., Sünter, A.T., Pekşen, Y., Çetinoğlu, E.Ç. (2008). Violence towards workers in hospital emergency services and in emergency medical care units in Samsun: an epidemiological study. Turkish Journal of Trauma and Emergency Surgery, 14 (3), 239-44.
Chappell, D. ve Mayhew, C. (2009). Ambulance officers: the impact of exposure to occupational violence on mental and physical health. Journal of Occupational Health and Safety, Australia and New Zealand, 25 (11), 37-49.
Çamcı, O., Kutlu, Y. (2011). Kocaeli’nde sağlık çalışanlarına yönelik iş yeri şiddetinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2 (1), 9-16.
Dağ, İ. (1991). Belirti tarama listesi (SCL-90-R)’nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 2 (1), 5-12.
Deniz, T., Saygun, M., Eroğlu, O., Ülger, H., Azapoğlu, B. (2016). Effect of exposure to violence on the development of burnout syndrome in ambulance staff. Turkish Journal of Medical Sciences, 46, 296-302. doi: 10.3906/sag-1406-53
di Martino, V. (2003). ILO, ICN,WHO,PSI joint programme on workplace violence in the health sector: relationship between work stress and workplace violence in the health sector. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2018, http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/interpersonal/WVstresspaper.pdf.
Eker, H. H., Özder, A., Tokaç, M., Topçu, İ., Tabu, A. (2012). Aggression and violence towards health care providers and effects thereof. Archives of Psychiatry and Psychotherapy, 4, 19-29.
Emergency Nurses Association Institute for Emergency Nursing Research ( November 2011). Emergency department violence surveillance study. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018, https://www.ena.org/docs/default-source/resource- library/practice-resources/workplace-violence/2011-emergency-department-violence-surveillance- report.pdf?sfvrsn=5ad81911_4
Estryn-Behar, M., van der Heijden, B., Camerino, D., Fry, C., Le Nezet, O., Conway, P.M., Hasselhorn, H. M. (2008). Violence risk in nursing – results from the European “Next” Study. Occupational Medicine, 58 (2), 107-114. doi: 10.1093/occmed/kqm142
Ferri, P., Silvestri, M., Artoni, C,, Di Lorenzo, R. (2016). Workplace violence in different settings and among various health professionals in an Italian general hospital: a cross-sectional study. Psychology Research and Behavior Management, 9, 263-275. doi: 10.2147/PRBM.S114870
Gates, D. M. (2004). The epidemic of violence against healthcare workers. Occupational and Environmental Medicine, 61, 649-650. doi: 10.1136/oem.2004.014548
Gillespie, G.L., Gates, D.M., Miller, M., Kunz-Howard, P. (2010). Workplace violence in healthcare settings: risk factors and protective strategies. Rehabilitation Nursing, 35 (5), 177-184. doi: 10.1002/j.2048-7940.2010.tb00045.x
Gülalp, B., Karcıoğlu, Ö., Köseoğlu, Z., Sarı. A. (2009). Dangers faced by emergency staff: experience in urban centers in southern Turkey. Turkish Journal of Trauma & Emergency Surgery, 15 (3), 239-242.
Günaydın, N., Kutlu, Y. (2012). Experience of workplace violence among nurses in health-care settings. Journal of Psychiatric Nursing, 3 (1),1-5. doi: 10.5505/phd.2012.32042
Hansen, C. D., Rasmussen, K., Kyed, M., Nielsen, K. J., Andersen, J. H. (2012). Physical and psychosocial work environment factors and their association with health outcomes in Danish ambulance personnel – a cross-sectional study. BMC Public Health, 12, 534. doi: 10.1186/1471-2458-12-534
İlhan, M. N., Çakır, M., Tunca, M.Z., Avcı, E., Çetin, E., Aydemir, Ö., Bumin, M.A. (2013). Toplum gözüyle sağlık çalışanlarına şiddet: nedenler, tutumlar, davranışlar. Gazi Tıp Dergisi, 24, 5-10. doi: 10.12996/gmj.2013.02
Keser Özcan, N., Bilhin, H. (2011). Türkiye’de sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: sistematik derleme. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, 31 (6), 1142-56. doi:10.5336/medsci.2010-20795
Kılıç, M. (1991). Belirti tarama listesinin (SCL-90-R) geçerlilik ve güvenirliği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1 (2), 45-52.
Magnavita, N., Heponiemi, T. (2012). Violence towards health care workers in a Public Health Care Facility in Italy: a repeated cross-sectional study. BMC Health Services Research, 12, 108. doi: 10.1186/1472-6963-12-108
Maguire, B.J. (2018). Violence against ambulance personnel: a retrospective cohort study of national data from Safe Work Australia. Public Health Research and Practice, 28 (1). doi: 10.17061/phrp28011805
Naude, J. L. P., Rothmann, S. (2006). Work-related well being of emergeny workers in Gauteng. South African Journal of Psychology, 36 (1), 63-81.
Nelson, R. (2014). Tackling violence against health-care workers. Lancet, 383 (9926), 1373-4.
Oliver, A., Levine, R. (2015). Workplace violence: a survey of nationally registered emergency medical services proffessionals. Epidemiology Research International. doi: 10.1155/2015/137246
Özgür, G., Babacan Gümüş, A., Gürdağ, Ş. (2011). Hastanede çalışan hemşirelerde ruhsal belirtilerin incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 24, 296-305. doi: 10.5350/DAJPN2011240405
Öztunç, G. (2001). Adana ilindeki çeşitli hastanelerde çalışan hemşirelerin çalışma saatlerinde karşılaştıkları sözel ve fiziksel taciz olaylarının incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5 (1), 1-9.
Petrie, K., Gayed, A., Bryan, B. T., Deady, M., Madan, I., Savic, A., Harvey, S. B. (2018). The importance of manager support fort he mental health and well-being of ambulance personnel. PLoS ONE, 13 (5). doi: 10.1371/journal.pone.0197802
Petzall, K., Tallberg, J., Lundin, T., Suserud, B. O. (2011). Threats and violence in the Swedish pre-hospital emergency care. International Emergency Nursing, 19, 5-11. doi: 10.1016/j.ienj.2010.01.004
Piyal, B., Kaya, M., Çelen, Ü. (2006). Occupational correlates of fear of violence, harassment and threats among 112 emergency aid health workers (Ankara, Turkey). The Anatolian Journal of Clinical Investigation, 1 (1), 1-6.
Richards, J. (2003). ILO, ICN, WHO,PSI joint programme on workplace violence in the health sector: management of workplace victim. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2018, http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/interpersonal/en/WVmanagementvictimspaper.pdf.
Roldan, G. M., Salazar, I. C., Garrido, L., Ramos, J. M. (2013). Violence at work and its relationship with burnout, depression and anxiety in healthcare professionals of the emergency services. Health, 5 (2). doi: 10.4236/health.2013.52027
Shepherd, L., Wild, J. (2014). Cognitive appraisals, objectivity and coping in ambulance workers: a pilot study. Emergency Medicine Journal, 31 (1), 41-44. doi: 10.1136/emermed-2011-200511
Suserud, B.O., Blomquist, M., Johansson, I. (2002). Experiences of threats and violence in the Swedish ambulance service. Accident and Emergency Nursing, 10 (3), 127-35. doi: 10.1054/aaen.2002.0361
Şahin, B., Gaygısız, Ş., Balcı, F. M., Öztürk, D., Sönmez, M. B., Kavalcı, C. (2011). Yardımcı acil sağlık personeline yönelik şiddet. Türkiye Acil Tıp Dergisi, 11 (3),110-114. doi: 10.5505/1304.7361.2011.87597
Talas, M. S., Kocaöz, S., Akgüç, S. (2011). A survey of violence against staff working in the emergency department in Ankara, Turkey. Asian Nursing Research, 5, 197-203.
Taylor, J. L., Rew, L. (2011). A systematic review of the literature: workplace violence in the emergency department. Journal of Clinical Nursing, 20, 1072-1085.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Araştırma Komisyonu. (2013). Sağlık çalışanlarına yönelik artan şiddet olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla oluşturulan Meclis Araştırma Komisyonu Raporu. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018, http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss454.pdf.
Van der Ploeg, E., Kleber, R. J. (2003). Acute and chronic job stressors among ambulance personnel: predictors of health symptoms. Occupational and Environmental Medicine, 60, 40-46. doi: 10.1136/oem.60.suppl_1.i40
Wieclaw, J., Agerbo, E., Mortensen, P. B., Burr, H., Tüchsen, F., Bonde, J. P. (2006). Work related violence and threats and the risk of depression and stress disorders. Journal of Epidemiology Community Health, 60, 771-775. doi: 10.1136/jech.2005.042986
- ISSN: 2149-309X
- Yayın Aralığı: Yıllık
- Başlangıç: 2013
- Yayıncı: Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü