Doğu Kilisesi Erken Yüzyılları Özelinde Bir Değerlendirme
Hıristiyanlık Miladî takvimin erken asırlarında Roma
İmparatorluğu dışında mevcudiyetini en geniş çaplı olarak Geç Antikçağ
öncesinde ve sırasında sırasıyla Part ve Sâsânî hanedanlarınca idare edilen
eski İran sahasında hissettirmişti. Anlaşılan o ki, bu dinin eski İran’daki
erken dönemi büyük oranda Süryânîce ve bir ölçüde de Yunanca’yı kullanan Hıristiyanlar
tarafından ayrı hiyerarşiler halinde şekillendirilmişti. Ancak Hıristiyanlığın
söz konusu bu coğrafyada ilk defa ortaya çıkışına dair Kilise rivayetleri tartışmalıdır.
Hıristiyanların Part ve Sâsânî hanedanlarıyla ilişkileri ile Kilise
organizasyonu bağlamında teşkilatlanmaları ise nevi şahsına münhasır arkaplânlar
barındırmaktadır.
___
- Agapius, Universal History, Vasiliev’in Fransızca tercümesinin İngilizce varyantı: Roger Pearse, Ipswich 2008 (tertullian.org).