DİSİPLİNLER ARASI ETKİLEŞİM ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: MODA VE MİMARİ ARASINDAKİ ETKİLEŞİM

Tasarımın en kuvvetli iki dalı mimarlık ve moda her zaman iç içe olmuştur. Kimi zaman çok belirgin bir şekilde kaynaşan bu iki disiplinin temelinde insan ölçeği vardır ve her ikisi de estetik değerlere hitap etmeyi amaçlayan iki paralel sektördür. Başlangıçta giysiler, sonrasında da inşa edilen korunaklar, ilkel çağlardan günümüze, insan bedeni için, onu koruyacak bir barınak sağlamak amacıyla üretilmiştir. İlkel insanın hem estetik hem de fonksiyonel olarak ‘ev’ kavramını yaratırken giysilerdeki tekstil malzemeden ilham aldıkları bir gerçektir. Ayrıca her iki disiplin de temelde iki boyutlu malzemelerden, üç boyutlu tasarımsal ürünler üretmektedir. Disiplinler arası moda ile mimarlık arasındaki paylaşımlar, benzerlikler, ortak tasarımlar iki disiplinin etkileşimini görünür hale getirmiştir. Bu iki tasarım disiplini, aralarındaki ölçek ve kullanılan malzeme farklılığına rağmen, ortak tasarım öğelerinden beslenmekte, ortak konseptleri kullanmakta ve tasarımlarını oluşturmaktadır. Moda ve mimarlık disiplinlerinin ortak kavram ve yöntemlere; sezgisel tavırlarını, bilimsel, sosyal, ekonomik, kültürel, teknolojik, sanatsal ve estetik yaklaşımlarını birbirleriyle paylaşmakta, bu işbirliğiyle alanlarına yeni aktarımlar sağlamaktadırlar. Kavramlar, tasarım yöntemleri, terminoloji, formlar, strüktürler, yüzeyler her iki alanın güncel yansımaları olarak mimari ve tekstil alanında kendini göstermektedir. Bu ortaklık ve paylaşım, her iki disiplinin de bir diğeri için bir gelişim kaynağına dönüşmesine imkân vermektedir. Bu makale ile mimarlık ve moda tasarımı disiplinleri arasındaki tarihsel paralelliklerin altı çizilmiş, moda ve mimarlık disiplinin ortak noktaları anlatılmaya çalışılarak, benzerlikleri, birbirlerinden etkileşimleri vurgulanmıştır.  Her iki sanat dalı için ortak kavramlar tasarımcılarının ürünlerinde nasıl kullandıkları incelenmiştir.

A STUDY ON THE INTERACTION BETWEEN DISCIPLINES: THE INTERACTION BETWEEN FASHION AND ARCHITECTURE

Architecture and fashion have always been intertwined. These two disciplines, which sometimes coalesce very clearly, are based on human scales, both of which are two parallel sectors aimed at addressing aesthetic values. The clothes at the beginning, the shelter that was built afterwards, were produced in order to provide a shelter that protects it from the primitive ages for day-to-day, human body. It is a fact that primitive people are inspired by textile materials in their garments while creating the concept of 'home' both aesthetically and functionally. In addition, both disciplines mainly produce three-dimensional design products from two-dimensional materials. The interactions between the interdisciplinary fashion and the architecture, the similarities, the common designs have made the interaction of the two disciplines visible. These two design disciplines utilize common concepts and create their designs, fed by common design elements, despite the differences in scale and materials used. Common concepts and methods of fashion and architecture disciplines; They share their intuitive attitudes, scientific, social, economic, cultural, technological, artistic and aesthetic approaches with each other and provide new transfers to their fields with this cooperation. Concepts, design methods, terminology, forms, structures, surfaces reflect themselves in the field of architecture and textiles as current reflections of both fields. This communion and sharing allows both disciplines to turn into a source of development for the other. In the present paper, the historical parallels between architecture and fashion design disciplines are underlined and the common points of fashion and architecture discipline are tried to be explained, and their similarities and interactions are emphasized. The common concepts used by their designers from both disiplins are explored.

___

  • Bozkurt, B. ve Karadağ, D. (2006). Mimarlık ve Moda Ortaktır. Wallpaper Dergisi, 29(35).
  • Quinn, B. (2003). The Fashion of Architecture, Berg, New York, USA.
  • Erdinç, C. Z. (2011). Moda ve Mimarlığın Ortak Kavramlar Üzerinden Okunması. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Franck, K. A (2000). Yes, We Wear Buildings, Architectural Design Fashion –Architecture, 70, 94-97.
  • Harmankaya, H., Yılmaz, A., Çetin, A. ve Ercan, D. (2014). Moda ve Mimari. Zeitschrift Für Die Welt
  • Der Türken / Journal of World of Turks, 6(1),193.
  • Hodge, B., Mears, P. and Sıdlauskas, S. (2011). Skin And Bones: Parallel Practices In Fashion And Architecture. Thames & Hudson, New York, USA.
  • İzgi, U. (1999). Mimarlıkta Süreç, Kavramlar- İlişkiler. Yem Yayın, İstanbul.
  • Şener, Y. (2005). Modadaki-Mimarlık-Mimarlıktaki-Moda. Art&Decor Dergisi, 143(116).
  • Tanglay, Ö. (2007). Modaya Tasarım Penceresinden Bakan Yazılar, Yasemin Şener Söyleşisi. Tasarım Merkezi Dergisi, 2(59).
  • Tezcan, M. (1983). Giyim Olgusuna Sosyo-Kültürel Bakış ve Türklerde Giyim. Ankara Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(1), 258.