Borsa İstanbul Mali Sektör Pay Senetleri Fiyatlarına Etki Eden Makroekonomik Faktörlerin Belirlenmesi

Finansal bağlantılılık kapsamında tesis edilecek görece proaktif risk yönetim sistemlerinin kurulmasında, kullanılması uygun olabilecek faktörlerin tespit edilmesinin amaçlandığı çalışmada 2011:01 – 2018:12 dönemi için TCMB EVDS’den seçilen ayılık verilerle Borsa İstanbul mali sektör endeksi ve Borsa İstanbul ulusal endeksi getirilerinin çoklu doğrusal regresyon modeliyle açıklanabilirliği araştırılmıştır. Borsa İstanbul ulusal endeksi için kurulan modelin istatistiki olarak anlamlı olmadığı, Borsa İstanbul mali sektör endeksi için kurulan modelin ise istatistiki olarak anlamlı olmasına rağmen modelin açıklama gücünün düşük olduğu ve M2 haricinde diğer tüm değişkenlerin istatistiki olarak anlamsız görüldüğü tespit edilmiştir. Değişen varyans probleminin bulunma ihtimaline yönelik bulguların tespit edilmesiyle risk gözetim mekanizması tesis edilmeye çalışırken uygun olabilecek faktörlerin belirlenmesi için farklı modellerle çalışmanın daha uygun olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Finansal bağlantılılık, risk yönetim sistemleri, pay senedi getirileri

Determination of Macroeconomic Factors Influencing Borsa Istanbul Financial Sector Stock Prices

In the study, which aims to determine the factors that may be suitable for the establishment of relatively proactive risk management systems within the scope of financial connectivity, the explanoratory power of the Borsa Istanbul financial sector index returns and the Borsa Istanbul national index returns was investigated. Multiple linear regression models were established from the selected CBRT EDDS monthly data for the period 2011: 01 - 2018: 12 . It was found that the model established for Borsa Istanbul national index was not statistically significant, although the model established for Borsa Istanbul financial sector index was statistically significant, the explanatory power of the model was low and all other variables except M2 were considered statistically insignificant. It was concluded that it would be more appropriate to work with different models in order to determine the factors that may be appropriate when trying to establish a risk surveillance mechanism by identifying the findings regarding the possibility of changing variance problem.

Keywords:

Financial interconnectedness, risk management systems, stock returns,

PDF

___

Alper, D., & Kara, E. (2017). Borsa İstanbul’da Hisse Senedi Getirilerini Etkileyen Makroekonomik Faktörler: BIST Sınai Endeksi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), 713–730. Retrieved from http://iibfdergi.sdu.edu.tr/assets/uploads/sites/352/files/yil-2017-cilt-22-sayi-3-yazi06-17082017.pdf
BenMim, I., & BenSaïda, A. (2019). Financial contagion across major stock markets: A study during crisis episodes. The North American Journal of Economics and Finance, 48, 187–201. https://doi.org/10.1016/J.NAJEF.2019.02.005
Brooks, C. (2008). Introductory Econometrics for Finance (Second Edi). Cambridge University Press.
Camilleri, S. J., Scicluna, N., & Bai, Y. (2019). Do stock markets lead or lag macroeconomic variables? Evidence from select European countries. North American Journal of Economics and Finance, 48(August 2018), 170–186. https://doi.org/10.1016/j.najef.2019.01.019
Çankaya, S. (2013). Konut Fiyatları ve Makroekonomik Faktörler Arası İlişkiye Global Bakış. Maliye ve Finans Yazıları, 27(100), 143–154. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/mfy/issue/16280/170761
Ceylan, N. B. (2005). G-7 Ülkelerinin Borsalarının İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Üzerindeki Etkileri. İMKB Dergisi, 8(32), 37–56. Retrieved from https://www.borsaistanbul.com/kurumsal/yayinlar/borsa-istanbul-review/makaleler-sayi-32
Chen, Y., Eaton, G. W., & Paye, B. S. (2018). Micro(structure) before macro? The predictive power of aggregate illiquidity for stock returns and economic activity. Journal of Financial Economics, 130(1), 48–73. https://doi.org/10.1016/J.JFINECO.2018.05.011
Coşkun, M., Kiracı, K., & Muhammed, U. (2016). Seçilmiş Makroekonomik Değişkenlerle Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Ampirik Bir İnceleme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(616), 61–64. Retrieved from http://www.ekonomikyorumlar.com.tr/files/articles/152820006115_5.pdf
Durukan, M. B. (1999). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Makroekonomik Değişkenlerin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi. İMKB Dergisi, 3(11), 19–47. Retrieved from https://www.borsaistanbul.com/datum/imkbdergi/IMKB_Dergisi_Turkce11.pdf
Gençtürk, M. (2009). Finansal Kriz Dönemlerinde Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 127–136. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/sduiibfd/issue/20831/223140
Kao, Y.-S., Chuang, H.-L., & Ku, Y.-C. (2019). The empirical linkages among market returns, return volatility, and trading volume: Evidence from the S&P 500 VIX Futures. The North American Journal of Economics and Finance. https://doi.org/10.1016/J.NAJEF.2018.10.019
Karacaer, S., & Topuz, Y. V. (2009). ABD Doları Değerindeki Değişmenin Gelişmekte Olan Ülkelerin Hisse Senedi Endekslerine Etkisi:Ocak 2001-Kasım 2006 Örneği. İMKB Dergisi, 11(42), 1–18. Retrieved from https://www.borsaistanbul.com/datum/imkbdergi/IMKB_Dergisi_Turkce42.pdf
Kaya, A., & Öndeş, T. (2013). Türkiye’de Yabancı Portföy Yatırımlarının Belirleyicileri. İMKB Dergisi, 13(52), 19–39. Retrieved from https://www.borsaistanbul.com/datum/imkbdergi/IMKB_Dergisi_Turkce52.pdf
Kırbaş Kasman, S. (2005). Hisse Senedi Getirilerinin Oynaklığı ile Makroekonomik Değişkenlerin Oynaklığı Arasındaki İlişki Türkiye’de Ödeyememe Riski: Ekonometrik Yaklaşım. İMKB Dergisi, 8(32), 1–10. Retrieved from https://www.borsaistanbul.com/datum/imkbdergi/IMKB_Dergisi_Turkce32.pdf
Koçyiğit, M., & Kılıç, A. (2008). Leasing Sektöründe KDV Oranı Değişikliğinin İMKB’de İşlem Gören Leasing Şirketlerinin Hisse Senedi Getirisine Etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (40), 165–174. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/mufad/issue/35615/395773
Omağ, A. (2009). Türkiye’de 1991-2006 Döneminde Makro Ekonomik Değişkenlerin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi. Öneri, 32(8), 283–288. Retrieved from http://dosya.marmara.edu.tr/sbe/Öneri dergisi arşivi 2/2009_neri_Say_32.pdf
Özer, A., Kaya, A., & Özer, N. (2011). Hisse Senedi Fiyatları ile Makroekonomik Değişkenlerin Etkileşimi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 163–182. Retrieved from http://deu.dergipark.gov.tr/deuiibfd/issue/22731/242593
Sakarya, Ş., & Sezgin, H. (2015). Sendikasyon Kredisi Kullanımının Bankaların Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: Olay Çalışması Yöntemiyle BİST’de Bir Uygulama. Bankacılar Dergisi, 26(92), 5–24. Retrieved from www.tbb.org.tr
Sayılgan, G., & Süslü, C. (2011). Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: Türkiye ve Gelişmekte Olan Piyasalar Üzerine Bir İnceleme. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 5(1), 73–97.
Singhal, S., Choudhary, S., & Biswal, P. C. (2019). Return and volatility linkages among International crude oil price, gold price, exchange rate and stock markets: Evidence from Mexico. Resources Policy, 60, 255–261. https://doi.org/10.1016/J.RESOURPOL.2019.01.004
Topaloğlu, E. E., & Karakozak, Ö. (2018). Makroekonomik Faktörler ve Pay Senedi Getirisi: BIST Banka Endeksi Firmaları Üzerine Panel Veri Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (78), 199–216. https://doi.org/10.25095/mufad.412693
Uçan, O., Güzel, F., & Acar, M. (2017). Makroekonomik Göstergelerin Borsa Endeksi Üzerine Etkisi: Panel Veri Analizi İle Borsa İstanbul’da Bir Uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(2), 509–523. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=a9h&AN=124102885&lang=tr&site=eds-live
Varlık, S. (2017). Ülke Risk Primi Şokunun Bankacılık Sisteminin Sağlamlığına Etkisi: SVAR Modeli Çerçevesinde Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, 25(33), 103–126. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.286476
Yüksel, S., & Özsarı, M. (2017). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Döviz Rezervlerine Etki Eden Makroekonomik Faktörlerin Belirlenmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(631), 41–53. Retrieved from http://www.ekonomikyorumlar.com.tr/files/articles/1528455771.pdf