Bu çalışmada hava jetli dokuma makinelerinde atkı ipliğinin havanın iplik üzerinde oluşturduğu sürtünme kuvveti ile tanışması sırasında, iplik özellik/erinin atkı ipliğinin anlık hızına etkisi tüp boyunca incelenerek bulanık mantıkla tespitini içermektedir. Hava jetli dokuma makinesinde, atkı ipliğinin ağızlık içerisinde dokuma genişliği boyunca (başta bulunan ana jet ve sonda bulunan vakum yardımıyla, 330 cm boyundaki deney tüpü içinde) hareketi ve atkının bu yol boyunca iplik numarası (tex) ve iplik tipinin (Open-end ve Ring) etkisi ile atkı hızındaki değişim bulanık mantıkla tespit edilmiştir. Tüp boyunca atkı ipliği hızı açısından OE ipliklerinin ring ipliklerine göre daha iyi performans gösterdikleri görülmüştür. Elde edilen diğer bir gözlem de; OE iplikleri daha yüksek bir ortalama hıza sahip olmalarına rağmen atkı yolunun haslarında ring ipliklerinin daha yüksek bir hıza sahip olmalarıdır.

In this study, the effects of yarn properties on the velocity of weft yarn while it is carried by the friction between weft yarn and air in air-jet weaving throughout the tube were investigated and studies were made about determining these effects by fuzzy logic system. Weft insertion in the shed along the machine width (by the help of main jet at the beginning and vacuum at the end of a 330 cm air tube) and changes in the weft velocity by the effects of lineer density (tex) and yarn structure (rotor and ring yarns) were controlled by fuzzy logic system. As a result, it was reported that OE-rotor yarns had a better performance about the weft velocity along the tube. Another interesting result is that, despite OE-rotor yarns have a higher mean velocity, at the beginning ring yarns have higher velocity at the beginning of the air tube.