Çiklodekstrinlerin tekstil boyama ve yıkama işlemlerinde kullanımı

Çiklodekstrinler özel kimyasal molekül yapıları sayesinde farklı moleküllerle inklüsyon kompleksi oluşturabilmektedir. Kompleks oluğumu sonrası moleküllerin fiziksel ve kimyasal özellikleri değişebilmektedir. Bu özellik, çiklodekstrinlerin farklı sanayi dallarında kullanılabilmesini sağlamıştır. Çalışma kapsamında çiklodekstrinlerin tekstil yıkama ve boyama işlemlerinde kullanılabilirliği incelenmiştir. Bu amaçla pamuğun direkt boyarmaddelerle boyanmasında ve boyanmış mamulün yıkanmasında $\beta$-çiklodekstrin kullanılmıştır. Boyama prosesinde $\beta$-çiklodekstrinin literatürde bildirilen retarder/egaliz özelliği incelenmiş ve sonuçlar ticari bir ürünle karşılaştınlmıştır. Yıkama işlemlerinde genel olarak Çiklodekstrinler mamul üzerine absorbe olmuş yüzey aktiflerin uzaklaştırılmasında kullanılmıştır. Bu etkinin boyanmış numunelerin yıkanmasında da benzer olup olmadığı araştırılmıştır. Boyama ve yıkama işlemlerinde kimyasal yapısı bilinen sekiz farklı direkt boyarmadde kullanılmış ve $\beta$-çiklodekstrinin farklı kimyasal yapılar üzerindeki etkisi incelenmiştir.

The use of cyclodextrin in textile dyeing and washing processes

Cyclodextrin are cyclic oligosaccharides, which can from inclusion complexes with many organic molecules. The physical and chemical properties of the "guest" can be changed after this complexation. This speacial type of interaction, gives cyclodextrins possibility of using for several purposes in different industries. The aim this study is to investigate the effect of cyclodextrins in the textile washing and dyeing processes. For this purpose $\beta$-cyclodextrin is used in direct dyeing of cellulosic fabrics and in rinsing processes of direct dyed fabrics. The retarder effect of $\beta$-cyclodextrin in dyeing process is studied and the results are compared with a commercial product. Generally cyclodextrin are used to remove adsorbed surfactants from fabrics in washing processes. This effect is investigated in rinsing of dyed fabrics. Eight different direct dyes are used in trials to determine the effect of $\beta$-cyclodextrin on different chemical constitutions. Some direct dyes are used in both studies and the effectiveness of $\beta$-cyclodextrin is tried to be determined.

___