MİRAS HUKUKUNDA TASARRUF ÖZGÜRLÜĞÜ VE TENKİS DAVASI

Bu çalışmamızın amacı, miras bırakanın mal varlığı üzerindeki tasarruf serbestisini sınırlarıyla birlikte araştırmak ve bu sınırların aşılması halinde izlenecek dava yolunu irdelemektir. Türk Medeni Kanunu’nun konuya ilişkin hükümleri, doktrindeki farklı görüşler ve Yargıtay kararlarının değerlendirilmesiyle sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır. Uygulamada birçok miras bırakanın, mal varlığı üzerinde sınırlama olmaksızın özgürce tasarrufta bulunabileceğini düşünerek hareket ettiği görülmektedir. Bu düşünce neticesinde ise, kanun koyucu tarafından hak sahibi olduğu kabul edilen bazı mirasçıların, haklarının ihlali sonucu doğmaktadır. Benzer şekilde bir kısım miras bırakanın da, kanun tarafından koyulan sınırlamayı bilmesine rağmen, mirasçısı aleyhine işlem yaparak, kasten bu sonucun doğmasına neden olduğu görülmektedir. Miras bırakanın tasarruf oranını aştığını tespit edebilmek için öncelikle terekenin tamamı sonra ise saklı pay oranı belirlenmelidir. Bu belirlemeler neticesinde ise tasarruf oranına ulaşılacak ve onun aşılıp aşılmadığı tespit edilebilecektir. Tenkis davası ile birlikte, saklı pay hakkı ihlal edilmiş olan mirasçının hükümsüzlük talebi karara bağlanacaktır. Dava sonucunda verilen karar ile tasarrufun tamamı hükümsüz bırakılabileceği gibi, ihlalin giderilmesine olanak tanıyacak şekilde kısmen de hükümsüz kılınabileceği sonucuna ulaşılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Tenkis, Tenkis Davası, Saklı Pay, Saklı Pay İhlali, Tasarruf Özgürlüğü

FREEDOM OF SAVING AND ACTION FOR REDUCTION IN INHERITANCE LAW

The purpose of this study is to investigate the freedom of disposition on the assets of the inheritor along with its limits and to examine the way to be followed if these limits are exceeded. It will be tried to reach a result by evaluating the provisions of the Turkish Civil Code on the subject, different opinions in the doctrine and the decisions of the Supreme Court. In practice, it is seen that many heirs act by thinking that they can freely evaluate their existence without restrictions. As a result of this thought, it arises as a result of the violation of the rights of some heirs, who are accepted as rightful by the legislator. Similarly, it is seen that some of the inheritors, despite knowing the limitation imposed by the law, act against the heir, deliberately causing this result. With the Action for reduction, the invalidation request of the heir whose share right protected by law has been violated will be resolved. With the decision taken as a result of the case, it will be concluded that all the acts may be null or partially void in order to allow the violation to be remedied.

Keywords:

Reduction, Action for Reduction, Reserved Portion, Breach of Reserved Portion, Freedom of Disposition,

PDF

___

Albaş H, ‘Miras Hukukunda İptal ve Tenkis Def’i’ (2012) 18 (3) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 143-162
Antalya OG, Miras Hukuku (1. Baskı, Vedat Kitapçılık 2009)
Antalya OG ve Sağlam İ, Miras Hukuku (Genişletilmiş 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019)
Ayan M, Miras Hukuku (10. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2020)
Ayan M, ‘Saklı Pay Sahibi Mirasçılar ve Saklı Payları’ (2002) 10 (1-2) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7-18
Çekin MS, ‘Mal Rejimi Hukukunda Gerçekleştirilen Tasarrufların Miras Hukukuna Etkisi’ (2017) 4 (2) İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 189-207
Dalcı Özdoğan N, ‘Sağlararası Kazandırma Konusu Taşınmazların Tenkisi’ (2017) 8 (2) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 363-392
Demir R, ‘4721 Sayılı Türk Medeni Kanunumuza Göre Açılan Tenkis Davası İle Mirasçıların Açabileceği Diğer Davaların Karşılaştırılması’ (2020) (1) Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 341-364
Deniz H, Miras Hukuku Pratik Çalışmaları (4. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2020)
Dural M ve Öz T, Türk Özel Hukuku Cilt IV Miras Hukuku (15. Baskı, Filiz Kitapevi 2020)
Eren F, Türk Medeni Hukukunda Tenkis Davası (1. Baskı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1973)
Ersöz O, ‘Tenkis Defi’ (2017) 15 (170) Legal Hukuk Dergisi, 601-628
Genç AA, ‘Saklı Paylı Mirasçıların Alacaklılarının ve İflas Dairesinin Tenkis Davası Açma Hakkı’ (2020) 28 (2) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 511-542
Günal AE, Mirasın Reddi Ve Hukuki Sonuçları (2. Baskı, Platon Hukuk Yayınları 2020)
Günay E, Miras Hukukunda Tenkis (İndirim) Davaları (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019)
Günay E, Soru ve Cevaplarla Miras El Kitabı (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019)
İmre Z ve Erman H, Miras Hukuku (13. Baskı, Der Yayınları 2017)
İnan AN, Ertaş Ş ve Albaş H, Türk Medeni Hukuku Miras Hukuku (10. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019)
İnal E, ‘Denkleştirme ve Tenkis Davalarında Parası Mirasbırakan Tarafından Ödenerek Mirasçılardan Biri Adına Alınan Taşınmazların Durumu’ (2007) 65 (2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 275-298
İşgüzar H, Demir M ve Yılmaz S, Miras Hukuku (1. Baskı, Yetkin Yayınları 2019)
Karakaş FT, ‘Saklı Paylı Mirasçılara Yapılan Kazandırmalar Ve Artık Terekenin Paylaşılması Sorunu’ (2014) 63 (4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 813-832
Keskin D ve Demircioğlu R, Medeni Hukuk II (Eşya Hukuku – Miras Hukuku) (1. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2018)
Kocayusufpaşaoğlu N, Miras Hukuku (3. Baskı, Filiz Kitapevi 1987)
Köroğlu A, ‘Tenkis Def’inin Yargılamada İleri Sürülmesi ve Sonuçları (Gizli İnşaî Hüküm Kavramı Üzerine Bazı Tespitler)’ (2020) 28 (2) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 575-602
Kurtbaş S, Tenkise Esas Alınan Tereke (1. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2017)
Nar A, Türk Miras Hukukunda Tenkis (1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık 2016)
Oğuzman MK, Miras Hukuku (6. Baskı, Filiz Yayınevi 1995)
Oral A, ‘Miras Hukukunda Tenkis Davası’ (Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, 2018)
Özkan H, Asliye Hukuk Davaları ve Tatbikatı Miras Hukuku (1. Baskı, Legal Yayıncılık 2015)
Öztan B, Miras Hukuku (8. Baskı, Turhan Kitapevi 2017)
Öztürkler C, Mirasta Denkleştirme İade ve Tenkis Davalarında Hesap Teknikleri (1. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2004)
Özuğur Aİ, Tenkis, Mirasta Denkleştirme ve Muvazaa Davaları (5. Baskı, Adalet Yayınları 2015)
Petek H, ‘Mirasçılık Sıfatını Sona Erdiren Sebeplerin Mirasbırakanın Serbestçe Tasarruf Edebileceği Kısım Üzerindeki Etkisi’ (2002) 4 (2) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 139-172
Polat E, Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde Muvazaa ve Tenkis (1. Baskı, Adalet Yayınevi 2021)
Polater S, ‘İntifa Hakkının Denkleştirilmesi ve Tenkisi’ (2018) 8 (2) Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 138-166
Ruhi AC ve Ruhi C, Vasiyetname Ve Miras Sözleşmesi (1. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2017)
Serozan R ve Engin Bİ, Miras Hukuku (Güncellenmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019)
Sert Sütçü S, Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemleri Ve Sonuçları (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019)
Tekdoğan A, Mirasta Denkleştirme Ve Tenkis Davaları (4. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2021)
Tokur Z, Tenkis Davası (1. Baskı, Yetkin Yayınları 2020)
Tuncer Kazancı İ ve Öcal Apaydın B, ‘Mirasçıların Alacaklılarını Koruyan Davalar ile Tasarrufun İptali Davası İlişkisi’ (2015) 6 (4) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 775-808
Turan Başara G, ‘Ölüme Bağlı Tasarrufların Tenkisi ve Tenkis Davası’ (2016) (27) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 365-408
Yazar İ, ‘Miras Hukukunda Tenkis’ (Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, 2017)