Şerit testere makinesi ile eğmeçli parçaların kesilmesinde eğmeç derinliği ve parça kalınlığının besleme oranı üzerine etkisi

Bu araştırmada, eğmeçli formlara sahip parçaların şerit testere makinesi ile kesilmesinde, eğmeç derinliği ve parça kalınlığının besleme oranı üzerindeki etkileri analiz edilerek, bu verilerin standart veri ve formüle dönüştürülmesi hedeflenmiştir. Araştırmadaki veri tabanı, özellikle Siteler olmak üzere, Ankara'daki bazı küçük ve orta ölçekli işletmelerin gerçek üretim süreçlerinde işlem gören sandalye, masa, sehpa, vb. mobilyaların Kayın (Fagus Orientalis Lipsky) masif eğmeçli parçalarına göre oluşturulmuştur. İşlemin gerçekleştirilmesinde etkili olan işle işçi ile, makine ile, işin yapılışı ve çalışma ortamı ile ilgili faktörler kontrol altında tutularak, araştırmanın amacına bağlı olarak işlemin sadece "Ana faaliyet" olarak adlandırılan "Parçanın kesilmesi" alt işlem süreci göz önüne alınmıştır. Tek zamanlı elektronik kronometre kullanılarak 39 adet farklı genişlik ve eğmeç yüksekliğindeki parçaların her birinden 5'er adet olmak üzere toplam 195 adet gözlem yapılmıştır. Beşerli gruplar halindeki gözlemlerin öncelikle aritmetik ortalaması alınmış, bu şekilde elde edilen değerler SPSS bilgisayar paket programına aktarılarak regresyon analizi yapılmış, korelasyon katsayıları bulunmuş ve değişkenler arası ilişkiye ait regresyon eşitliği çıkarılarak sonuçlar yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, eğmeç derinliği ile besleme oram arasında tama yakın kuvvetli bir negatif ilişki vardır. Yani, eğmeç derinliği arttıkça besleme oram üzerinde önemli azalışlar meydana getirmektedir. Parça kalınlığı ile besleme oranı arasında da negatif bir ilişki olmasına rağmen etkileşim çok daha azdır. Parça kalınlığı arttıkça besleme oranındaki azalış önemli derecede düşüktür.

Effect of curve depth and stock thickness to the feeding rate while sawing pieces from stocks with band-saw machine

In this study, the effect of curve depth and stock thickness to the feeding rate while sawing curved pieces from stocks with band-saw machine and derivation of standard data and formula from the data obtained were examined. The data base of the study was formed from the curved stocks from Beech (Fagus Orientalis Lipsky) of chair, table, coffee table, etc. which are used at real manufacturing process of some small- and medium-scale furniture manufacturing firms in Ankara, especially in Siteler which is the largest furniture manufacturing centre in Turkey. The factors which influence the realisation of the operations in relation with stock, operator, machine, method of operation and work place ergonomics were put under control, and only one element of process of "Sawing of curved pieces from the stocks ", which is called " Cutting the form laid out on stock guiding curved line " was considered. This operation only relates to the operator and called " Main task". A total of 195 observations were made under real manufacturing conditions for different thickness' and curve heights as 5 observations per stock from 39 stocks. A stop watch or electronic timer, CASIO-Module No 972, was used for measuring work with 1 / 1000 th of a second accuracy. First, arithmetic means of observations in sets of 5 were calculated and then values from these calculations were analysed with regression analysis by using SPSS computer program. Correlations among variables and regression equation were found and results were interpretted. According to the analysis, there is a negative relation near to absolute between curve depth and feeding rate. That is to say, so curve depth increases feeding rate decreases rapidly. Although there is also a negative relation between stock thickness and feeding rate interaction is fairly less.

___

MPM REFA, "İş Etüdü Yöntem Bilgisi", MPM, Ankara, 1979.

Prak, A., L., Myers, T., W., Furniture Manufacturing Process", Second Edition, Department Of Industrial Engineering, North Caroline State University, Raleigh 1979.

Burdurlu, E., Mobilya Endüstrisinde İş Etüdü Uygulamaları Üzerine Araştırmalar, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İ. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 1995.

Barnes, M., R., Motion And Time Study, Design And Measurement Of Work, Seventh Edition, John Wiley And Sons, New York 1980.

Öncer, M., Asil, N., İş Örneklemesi Yöntemiyle Dört Modern Mobilya Fabrikasında Kayıp Zamanların Saptanması ve Önleme Yolları, MPM, Ankara, 1992.

Willard, R. And Myers T. W., Estimating and Analysing for Manufacturing_Decisions, North Carolina State University, Raleigh, N. C, 172p., 1976.

Dizdar, E. N., İş Etüdü Kavramı İeçerisinde Zaman Etüdünün İncelenmesi ve Mobilya Endüstrisinde Uygulanması, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1994.

Şahin, E., Bir İşyerinde Metot Ve Zaman Etüdü İle Verimliliğin Belirlenmesi, Teknoloji Yıl- 6 Savı 3-4,sf. 59-65,2003

Dizdar, E. N., Özen, R., Ahşap Mobilya Endüstrisinde İş Etüdü Uygulaması, Teknoloji, Yıl: 4, Sayı 1-2, sf. 1-9, 2001.

Feirer, J. L. and Hutchings, G., Advanced Woodwork and Furniture Making, Chass A. Bennet Co Inc., Peoria, Illinois, 528p., 1978.

Dizdar, E., İstatistik, Kale Ofset, Ankara, 2000.