Değişken Debili Sulama Pompaj Tesislerinde Enerji Etkinliğinin Belirlenmesi
Bu çalışmada, sabit basınç ve değişken debili sulama pompaj tesislerinde verimlilik ve özgülenerji tüketimi bakımından üç farklı senaryonun kullanılabilirliği araştırılmıştır.Senaryolar arasındaki fark, debi ve basınç değiştirmek için kullanılan ekipmanlardankaynaklanmaktadır. Buna göre; Senaryo I. değişken hızlı pompa (DHP) ve hidrolik basınç yükselticisi(HBY); senaryo II. DHP ve servo motorlu ayar vanası (SMAV); senaryo III. sabit hızlı pompa (SHP)ve basınç düşürücü vanayı (BDV) içermektedir.Araştırmadan elde edilen sonuçlar aşağıda verilmiştir.Senaryo I, nominal debinin % 70’inde sabit basınç elde edilmiştir ancak nominal değerlere göre%30.49 seviyesinde sistem veriminde azalma ve özgül enerji tüketiminde artış görülmüştür. Busenaryoda HBY, nominal debinin % 60’ında istenilen basıncı geliştirememiştir.Senaryo II. sabit basınç nominal debinin % 60’ına kadar değişken debiler elde edilmiştir. Nominaldebinin % 80’inde, nominal verime göre % 15 düzeyinde daha yüksek sistem verimi ve % 15düzeyinde daha düşük özgül enerji tüketimi sağlanmıştır.Senaryo III. nominal debinin sadece % 63.7’sinde sabit basınç elde edilebilmiştir. Bu debi oranında,nominal sistem verimine göre % 6.9 düzeyinde daha yüksek sistem verimi ve % 6.9 düzeyindedaha düşük özgül enerji tüketiminde elde edilmiştir.Sonuç olarak; sabit basınç ve değişken debili basınçlı sulama sistemlerinde, debi değişkenliği,sistem verimi ve özgül enerji tüketimi bakımından Senaryo II’nin kullanılması önerilebilir.
___
- Ackermann, K., 2003, Minimizing life cycle cost of
wastewater pumps, Engineering in Life Sciences, 3(5),
233-236.
- Anonim, 2002, TS EN ISO 9906 Rotadinamik pompalarhidrolik
performans kabul deneyleri, sınıf I ve sınıf II,
Ankara.
- Anonim, 2005, AC Induction motors platts, a division of the
McGraw-Hill companies,
- http://www.reliant.com/en_US/Platts/PDF/P_PA_35.pdf,
[Çevrimiçi Erişim: 11.05.2012].
- Anonim, 2008, www.tuik.gov.tr [Çevrimiçi Erişim:
12.11.2012].
- Anonim, 2012, www. dsi.gov.tr [Çevrimiçi Erişim:
26.11.2012].
- Alegre, H., Baptista, J.M., Cabrera E., Cubillo, F., Duarte,
P.,Hirner, W., Merkel, W. and Parena, R., 2006,
- Performance indicators for water supply services, IWA
Publishing, London, 289.
- Barutçu, F., Lamaddalena, N., and Fratino, U., 2007, Energy
saving for a pumping station serving an on-demand
irrigation system: A Study case,water saving in
mediterranean agriculture and future research needs,
options mediterraneennes, Bari, Serie B 56(1), 367-379.
- Barutçu, F., 2011, Basınçlı sulama sistemlerinde değişken
hızlı pompalarla enerji kazanım olanaklarının
araştırılması, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi,
Adana.
- Bilgen, İ.H., ve Eralp, O.C.,1996, Santrifüj pompalardaki
kavitasyonun deneysel incelenmesi ve analizi, 2. Pompa
Kongresi, İstanbul 98-107.
- Bouabe, Z., 1996, Etude des possibilites d'economie
d'energie a travers la conversion de la regulation d'une
station de pompage par reservoir sureleve a la vitesse
variable, (Master Science Thesis), CIHEAM, Bari
Institute, 116.
- Bower, j., Geoff, B., Houstadius, G., Warren, L., ve ark.,
2006, Değişken hızlı pompalama,(Çeviri) Europump ve
Hidrolik Enstitüsü, Pomsad Yayınları, İstanbul.
- Çalışır, S., Sungur, C., Hacıseferoğulları, H., Yıldız, M.U.,
2004, Pompaj tesislerinde enerji etkinliğini iyileştirme
yöntemleri, II. Ulusal Ege Enerji Sempozyumu,
Kütahya, 431-441.
- Çalışır S., Hacıseferogullar, H., and Gezer, I., 2005a, Specific
energy consumption at vertical turbine deep well
irrigation pumping plants, 9 th International Congress on
Mechanization and Energy in Agriculture&27 th
International Conference of CIGR Section IV: The
Efficiency Of Electricity And Renewable Energy Sources,
İzmir, 270-275.
- Çalışır, S., Topak, R., ve Acaroglu, M., 2005b, Specific
energy consumption of motopumps in irrigation, 9 th
International Congress On Mechanization And Energy İn
Agriculture&27 the International Conference Of Cıgr
Section IV: The Efficiency Of Electricity And Renewable
Energy Sources, İzmir, 276-280.
- Çalışır, S., Acaroglu, M., and Hacıseferoğulları, H., 2005c,
Determination of specific energy consumption of the
centrifugal pumps used in irrigation, 4rd International
Advanced Technologies Symposium, Konya, 527–533.
- Çalışır, S., 2007, The evaluation of performance and energy
usage in submersible deep well irrigation pumping
plants, Agricultural Mechanization in Asia, Africa, and
Latin Amerika (AMA), Vol. 38, No.1, 9–17.
- Clement, R., and Galand, A., 1979, Irrigation par aspersion
et reseaux collectifs de distribution sous pression,
Eyrolles Editeur,Paris, 182.
- Duymus, E., ve Ertöz, A.Ö., 2001, Değişken devirli pompa
seçimi, 4. Pompa Kongresi, İstanbul, 24-32.
- Fernandez Garcia, I.,Rodriguez Diaz, J.A., Camacho Poyato,
E.and Montesinos, P., 2013, Optimal Operation of
Pressurized Irrigation Networks with Several Supply
Sources,Water Resources Management Volume: 27
Issue: 8, 2855-2869.
- Frenning, L., Hovstadius, G., Alfredsson, K., Beekman, B.,
Angle, T., Bower, J., Hennecke, F.W., Mckane, A.,Doolin,
J., and Romanyshyn, G., 2001, Pompalarda ömür
boyu maliyet, (O. Konuralp Çev.) , Pomsad, İstanbul.
- Hanson, B., Weıgand, C., and Orloff, S., 1996, Performance
of electric ırrigation pumping plants using variable
frequency drives, Journal of Irrigation and Drainage
Engineering, 122(3), 179-182.
- Karadoğan, H., 2001, Değişken devirli pompa kullanan büyük
pompa istasyonlarını bekleyen bazı sorunlar, 4. Pompa
Kongresi, İstanbul, 61-68.
- King, B.A. and Wall, R.W., 2000, Distributed ınstrumentation
for optimum control of variable speed electric pumping
plants with center pivots, Applied Engineering in
Agriculture, 16(1), 45-50.
- Lamaddelena, N. and Khila, S., 2011, Energy saving with
variable speed pumps in on-demand irrigation systems,
Irrigation Science, Online,
- http://www.springerlink.com/content/4357mwjt123ml52
1/fulltext.pdf, [Çevrimiçi Erişim: 26.11.2012].
- Lambeth, J. and Houston, J., 1991, Adjustable frequency
drives save energy. Water Environment and Technology,
34.
- Little, K.W. and Mccrodden, B.J., 1989, Minimization raw
water pumping costs using milp, Journal of Water
Resources Planning and Management, 115(4), 511-522.
- Moreno, M.A., Carrıon, P.A., Planells, P., Ortega, J.F. and
Tarjuelo J.M., 2007, Measurement and ımprovement of
the energy efficiency at pumping stations, Biosystems
Engineering, 479-486.
- Moreno, M.A., Planells, P., Córcoles, J.I., Tarjuelo, J.M. and
Carrıon, P.A., 2009, Development of a new methodology
to obtain the characteristic pump curves that minimize
the total cost at pumping stations, Biosystems
Engineering, 95-105.
- Reca, J.,Garcia, M., A.andMartinez, J.,2014, Optimal
Pumping Scheduling for Complex Irrigation Water
Distribution Systems, Journal of Water Resources
Planning and Management Volume: 140 Issue: 5, 630-
637.
- Rocamora, C.,Vera, J. And Abadia, R., 2013, Strategy for
Efficient Energy Management to solve energy problems
in modernized irrigation: Analysis of the Spanish case,
Irrigation Science Volume:31 Issue:5, 1139-1158.
- Rodriguez, J.A.D, Lopez, R.L, Carrıllo, M.T.C, Montesınos, P.,
and Camacho, E.P., 2009, Exploring energy saving
scenarios for on-demand pressurised ırrigation networks,
Biosystems Engineering, 104(4), 552-561.
- Serven, E.J., 1979, Pompalar ve enerji tasarrufu, 1. Ulusal
Pompa Kongresi, İstanbul, 295 – 316.
- Stambouli, T.,Faci, J.M. and Zapata, N. 2014, Water and
energy management in an automated irrigation district,
Agrıcultural Water Management Volume: 142,66-76.
- Şen, M., 1979, Santrifüj pompaların girişindeki ters akış ve
buna etki eden dizayn parametreleri, 1. Pompa Kongresi,
İstanbul, 159-175.
- Tezer, E., 1978, Sulama pompaj tesisleri (Proje seçim ve
işletme yöntemleri), Çukurova Üniversitesi Ziraat
Fakültesi, Adana.
- Thorne, T., Bonn P., Bristow, D., Emnenbach, F., Gibbs, K.,
Holz, F., Neveril, J., Stoffel, B., Went, B., Wilde, G., and
Yates, M., 2006, Sistem verimi, (Çeviri) Europump
yayınları, Pomsad, İstanbul, 29-61.