Türk Fındık (Corylus avellana L.) Çeşitlerinin Yapraklarında Stoma Yoğunluğu ve Dağılımının Belirlenmesi

Bu çalışmada, 18 Türk fındık çeşidinin yapraklardaki stoma sayısı ve dağılımı incelenmiştir. Stomalar yalnızca yaprakların alt yüzeyinde gözlenmiştir (hipostomatik). Yapraklardaki stoma sayısı 83.08 (Kalınkara) - 117.73 (Sivri) adet/mm arasında değişmiştir. Stoma boyu 22.00-27.45 µm arasında ve stoma eni 17.00-22.61 µm arasında ölçülmüştür. Stoma boyu ve stoma eni bakımından en yüksek değerler Yassı Badem çeşidinde tespit edilmiştir. Stoma indeksi en yüksek Sivri (% 17.15) ve en düşük Kalınkara (% 10.55) çeşitlerinde belirlenmiştir. Yapraklardaki epidermis hücre sayısı çeşitlere göre 567-681 adet/mm arasında değişmiştir. Stoma sayısı ile stoma boyu (-0.407) ve eni (-0.380) arasında negatif korelasyon belirlenmiştir. Bu sonuçlar Türk fındık çeşitlerinin kendine özgü stoma özelliklerine sahip olduğunu ve bunun çeşit tanımlamasında kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Fındık, Stoma, Stoma yoğunluğu, Stoma indeksi

Determination of Stomatal Density and Distribution on Leaves of Turkish Hazelnut (Corylus avellana L.) Cultivars

This study was carried out to determine stomatal distribution and density in leaves of 18 Turkish hazelnut cultivars. Stomata were detected only on the lower leaf surface (hypostomatous). The number of stomata varied between 83.08 (Kalınkara) and 117.73 (Sivri) per mm2. The length and the width of stoma in the cultivars were within the ranges of 22.00-27.45 μm and 17.00-22.61 μm, respectively. The longest and the widest stoma were measured in Yassı Badem. Among the cultivars, Sivri had the highest stoma index (17.15%) while Kalınkara had the lowest (10.55%). The number of epidermal cells varied between 567 and 681 per mm2. There were negative correlations for number of stomata with the stoma length (-0.407) and with stoma width (-0.380). The results showed that hazelnut cultivars have a unique stoma features which might be important in varietal identification.Keywords: Hazelnut; Stoma; Stomatal density; Stoma index

Keywords:

Hazelnut; Stoma; Stomatal density; Stoma index;Fındık; Stoma; Genetik ilişki; Stoma yoğunluğu; Stoma büyüklüğü.,

PDF

___

Aksoy U & Mısırlı A (1994). Sarılop incir klonlarının yaprak özellikleri ve stoma dağılımı üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 31(1-2): 57-63
Aminian R, Mohammadi S, Hoshmand S A & Khodambashi M (2010). The genetic analysis of stomatal frequency and size, stomatal conductance, photosynthetic rate and yield in wheat (Triticum aestivum L.) using substitution lines series. Wheat Information Service 110: 25–34
Brownlee C (2001). The long and short of stomatal density signals. Trends in Plant Science 6: 41-442
Chandra K & Das A K (2000). Correlation and interaction of physiological parameters in rice under rainfed transplanted condition. Journal of Research Assam Agriculture University 19: 251–254
Cali İ Ö (2009). The effect of fosetyl-Al application on stomata in tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) plant. Journal of Plant Breeding and Crop Science 1(3): 45-48
Çağlar S & Tekin H (1999). Farklı Pistacia anaçlarına aşılı antepfıstığı çeşitlerinin stoma yoğunlukları. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23(5): 1029-1032
Çağlar S, Sütyemez M & Bayazit S (2004). Seçilmiş bazı ceviz (Juglans regia) tiplerinin stoma yoğunlukları. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17(2): 169-174 459 Düring H (1980). Stomatafrequenz bei Blattern von VitisArten und -Sorten, Vitis 19: 91-98
Düzgüneş O, Kesici T & Gürbüz F (1983). İstatistik
Metotları I. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 861, Ankara Gülen H, Köksal N & Eriş A (2004). Farklı anaçlar üzerine aşılı bazı kiraz ve elma çeşitlerinde stoma yoğunluğu ve stoma boyutları. Bahçe 33(1-2): 1-5
Hoover W S (1986). Stomata and stomata clusters in
Begonia: ecological response in two Mexican species. Biotropica 18(1): 16-21 Iotsova-Baurenska N (1975). Stomatal numbers and size in Juglans regia in relation to ecological conditions. Fitologiya 1: 19-24
Kara S & Özeker E (1999). Farklı anaçlar üzerinde aşılı yuvarlak çekirdeksiz üzüm çeşidinin yaprak
özellikleri ve stoma dağılımı üzerinde araştırmalar. Anadolu Journal of Agriculture 9(1): 76-85 Marasalı B & Aktekin A (2003). Sulanan ve sulanmayan bağ koşullarında yetiştirilen üzüm çeşitlerinde stoma sayısının karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 9(3): 370-372
Meidner H & Mansfield T A (1969). Physiology of stomata. Mc Graw-Hill, Newyork, USA
Mert C, Barut E & Uysal T (2009). Farklı anaçlar
üzerine aşılı elma çeşitlerinin stoma morfolojilerinin araştırılması. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 2(2): 61-64 Ohsuni A, Kanemura T, Homma K, Horie T & Shiraiwa T (2007). Genotypic variation of stomatal conductance in relation to stomatal density and length in rice (Oryza sativa L.). Plant Production Science 10: 322–328
Sarwar A K M, Golam Abdul Karim A & Masud Rana S M A (2013). Influence of stomatal characteristics on yield and yield attributes of rice. Journal of Bangladesh Agricultural University 11(1): 47-52
Sophie Y D, Marron N, Barbra K & Reinhart C (2008). Genetic Variation of Stomatal Traits and Carbon Isotope Discrimination in Two Hybrid Poplar Families (Populus deltoides ‘S9-2’ × P. nigra ‘Ghoy’ and P. deltoides ‘S9-2’ × P. trichocarpa ‘V24’). Annals of Botany 102: 399-407
Warrit B, Landsberg J J & Thorpe M R (1980). Responses of apple leaf stomata to environmental factors. Plant, Cell and Environment 3:13–22
Yentür S (1984). Bitki Anatomisi. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları İstanbul, No: 191, s. 89-105
Yousufzai M N K, Siddiqui K A & Soomro A Q (2009). Flag leaf stomatal frequency and its interrelationship with yield and yield components in wheat (Triticum aestivum L.). Pakistan Journal of Botany 41: 663-666 Zhatkanbaev Z & Khazhmuratov M K (1982). Some Anatomical-Physiological Characteristics of Apple Trees in Zailiiskii-Alatau (Nothern Tian-Shan). 1 Vsesoyuznaya Konferentsiya po Anatomi Rastenii, Leningrad, 59