Nilsun DEMİR, Hülya YAVUZ, Altunay PERENDECİ, Cem ÇAKIROĞLU, Serdar S. ÇELEBİ

Pınarbaşı Göleti'nde (Afşin-Elbistan, Kahramanmaraş) su bitkileri biyokütlesinin incelenmesi ve yönetim metotlarının değerlendirilmesi

Afşin Elbistan A termik santraline soğutma suyu temin eden Pınarbaşı Göleti'nde aşırı su bitkisi gelişimi görülmektedir. Bu sorunun tespiti ve çözümü amacıyla, gölette bitki biyokütlesinin en fazla olduğu Ağustos, Eylül 2000 aylarında su kalitesi, sediment yapısı ve bitki kompozisyonu incelenmiştir. Göletin kaynak kısmında bulunan Groenlandia densa (L.) Fourr., Nasturtium officinale R. Br. gibi su bitkilerinin yerlerini göletin genişlediği kesimde Myriophyllum spicatum L. ve Chara globularis Thuill. gibi bitkilerin aldığı belirlenmiştir. Gölette su yüzeyini kaplayarak çirkin bir görüntü oluşturan bitki ise Cladophora fracta (DiIIw.) Kuetz. türüdür. Bu bitki gölet yüzey alanının yaklaşık % 42'sini kaplamaktadır. Gölette bulunan toplam bitki kuru madde ağırlığının ise 27 t olduğu tahmin edilmiştir. Bu makalede, bitkilerin yönetimi için göletin su kalitesi ve yapışma uygun olabilecek metotlar tartışılmıştır.

An ivestigation on the biomass of aquatic plants and evaluation of management methods in Pınarbaşı Reservoir (Afşin-Elbistan, Kahramanmaraş)

The aquatic plants were grown excessively in Pınarbaşı reservoir supplying cooling water to Afsin Elbistan A thermal plant. In order to understand the problem and suggest solutions, water quality, sediment structure and composition of plants were investigated in August and September 2000 since the plant biomass is the highest in the reservoir in this term. Water plants like Groenlandia densa (L.) Fourr. and Nasturtium officinale R. Br. in spring part of reservoir were replaced by Myriophyllum spicatum L. and Chara globularis Thuill. in the enlarged part. The plant covered the water surface was Cladophora fracta (DiIIw.) Kuetz. It covered 42% of the water surface area approximately. Estimated total dry weight of aquatic plants in reservoir was 27 t. The plant management methods suitable for water quality and type of reservoir were discussed in this paper.

PDF

___

Anonim, 1988. TS 6231, Su kalitesi-Nitrat tayini-2,6 Dimetilfenol spektrofometrik metot, 8 s.
Anonim, 1989a. TS 6288, Su kalitesi-Permanganat indeksinin tayini, 7 s. Anonim, 1989b. DİN 38409, Water quality-Chemical oxygen demand-Chromosulphuric oxidation method.
Anonim, 1992. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği. Türk Çevre Mevzuatı, TÇV Yay., Ankara, 2, 667-1275.
Anonim, 1995. Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 19th Ed. APHA Publ., Washington, 1108 p.
Asaeda, T., V. K. Trung and J. Manatunge, 2000. Modelling the effects of macrophyte growth and decomposition on the nutrient budget in shallow lakes. Aquatic Botany, 68, 217-237.
Atay, D. 1997. Kabuklu Su Ürünleri ve Üretim Tekniği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 1478, 348 s.
Aysel, V., U. Gezerler-Şıpal ve F. Aysel, 2000. Türkiye Tatlısu Alglerinin Kontrol Listesi. Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Su Ürünleri Derg. (Baskıda).
Baran, İ. ve S. Seçer, 1979. Sakaryabaşı balık üretim ve araştırma istasyonundaki yoğun bitki populasyonunun biyolojik mücadelesinde ot balığı (Ctenopharyngodon idella Val.) kullanılmasıyla ilgili uygulamalar. Vet. Hek. Dergisi, 49 (1) 1-9.
Casper, S. J. and H. D. Krausch, 1980. Pteridophyta und Anthophyta. 1. Teil; Lycopodiaceae bis Orchidaceae, Susswasserflora von Mitteleuropa. Band 23, Gustav Fisher Verlag, Stuttgart, 403 p.
Casper, S. J. and H. D. Krausch, 1981. Pteridophyta und Anthophyta. 2. Teil; Saururaceae bis Asteraceae, Susswasserflora von Mitteleuropa. Band 24, Gustav Fisher Verlag, Stuttgart, 942 p.
Cooke, G. D., E. B. Welch, S. A. Peterson and P. R. Newroth, 1993. Restoration and Management of Lakes and Reservoirs. 2nd Ed. Lewis Publ. Boca Raton, 548 p.
Duarte, C. M., J. Kalff and R. H. Peters, 1986. Patterns in biomass and cover of aquatic macrophytes in lakes. Can. J. Fish. Aquat. ScL, 43,1900-1908.
Eiseltova, M. and J. Pokorny, 1994. Filamentous algae in fish ponds of Trebon Biosphere, Reserve-ecophysiological study. Vegetatio,, 113 (2) 155-170.
Enell, M. and S. Löfgren, 1988. Phosphorus in interstitial water, methods and dynamics. Hydrobiologia, 170,103-132.
Erk'akan, F. ve S. V. Yerli, 1988. Yabancı ot tehdidi altında olan ötrofik karakterli göllerde uygulanabilecek savaşım yolları ve Mogan gölü (Ankara) örneği. Tabiat ve İnsan, 4,19-29.
Fassett, N. C. 1966. A Manual of Aquatic Plants. 4th Ed. Univ. of Wisconsin Press, Wisconsin, 405 p.
Gangstad, E. O. 1986. Freshwater Vegetation Management. Thomas Publ., US, 380 p.
Harper, D. 1992. Eutrophication of Freshwaters, Principles, problems and Restoration. Chapman & Hall, London, 327 p.
Kesici, E., R. İkiz ve A. Günlü, 1999. Eğirdir Gölü'nün (Isparta-Türkiye) bazı hidrolojik değişimlerinin karaot makroflorası ye Cyprinidae populasyonları üzerine etkisi. X.UIusal Su Ür. Semp. 22-24 Eylül, Adana, Cilt II Poster Özetleri, 826-837.
Koksal, G. 1988. Astacus leptodactylus in Europe. (In) Holdich, D. M. and Lowery, R. S. (Eds). Freshwater Crayfish, Biology, Management and Exploitation, Crom Helm, London, 365-400.
Lund, J. W. G., C. Kipling and E. D. Le Cren, 1958. The inverted microscope method estimating algal numbers and statistical basis of estimations by counting. Hydrobiologia, 11, 143-170
Mason, C. F. 1991. Biology of Freshwater Pollution. 2nd Ed. Longman, UK, 351 p.
Planas, D., S. C. Maberly and J. E. Parker, 1996. Phosphorus and nitrogen relationships of Cladophora glomerata in two lake basins of different trophic status. Freshwater Biology, 35, 609-622.
Prescott, G. W. 1973. Algae of the Western Great Lakes Area, 5th Ed. WM.C Brown Co. Publ. Dubuque, 977 p.
Reimer, D. N. 1984. Introduction to Freshwater Vegetation. Van Nostrand Reinhold Comp., New York, 51-82.
Round, F. E. 1981. The Ecology of Algae. Cambridge Univ. Press, Cambridge, 557-558.
Seçmen, Ö. ve E. Leblebici, 1997. Türkiye'nin Sulak Alan Bitkileri ve Bitki Örtüsü. Ege Üniv. Fen Fak. Yay. No:158.
Strickland, J. D. H. and T. R, Parsons , 1972. A Practical Handbook of Seawater Analysis. 2 Ed. Research Board of Canada, Ottawa, 310 p.
Tchobanoglus, G. and F. L. Burton, 1991. Wastewater Engineering: Treatment, Disposal, Reuse., 3rd. Ed., Metcalf and Eddy, McGraw-Hill. Inc., NY., USA., 438 p.
Wade, P. M. 1994. Management of Macrophytic Vegetation. ln:Calow, P. and Petts, G. E.(Eds). The Rivers Handbook. Hydrological and Ecological Principles. Vol. 2. Blackwell Sci. Publ., Oxford, 363-400.
Wetzel, R. G. and G. E. Likens, 1991. Limnological Analysis. 2nd Ed. Springer Verlag, New York, 391 p.
Wetzel, R. G. 1983. Limnology. 2nd Ed. W.B. Saunders, Philadelphia,767p.