Ceyhan TARAKÇIOĞLU, S. Rıfat YALÇIN, Ali BAYRAK, Mehmet KÜÇÜK, Hülya KARABACAK

Ordu Yöresinde Yetiştirilen Fındık Bitkisinin Corylus avellana L. Beslenme Durumunun Toprak ve Yaprak Analizleriyle Belirlenmesi

Bu araşt ı rmada Ordu yöresinde f ı nd ı k yetiştiriciliğ i yap ı lan topraklar ı n verimlilik ve bitkinin beslenme durumunu belirlemek amac ı yla 65 adet toprak, Tombul ve Palaz çe şit fı nd ı k bitkisine ait 65'er adet yaprak örnekleri al ı narak analizleri yap ı lm ışt ı r. Topraklar ı n baz ı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile bitkilerin besin maddesi içerikleri belirlenmiş ve elde edilen veriler s ı n ı r değerleri ile karşı laşt ı rı larak yeterlilik düzeyleri ortaya konmaya çal ışı lm ışt ı r. Araşt ı rmadan elde edilen sonuçlara göre, yöre topraklar ı n ı n asit reaksiyonlu, az kireçli, killi ve killi t ı nl ı bünyeye sahip, azot ve organik madde bak ı mı ndan yeterli oldu ğ u saptanmışt ı r. Yöre topraklar ı n ı n yaklaşı k %49.2'sinin P, %69.2'sinin K, %38.5'inin Ca, %12.3'ünün Mg bak ı mı ndan orta ve düşük; %75.4'ünün Zn, %93.9'unun B bak ı mı ndan noksan ve düşük olduğ u belirlenmiştir. Toprakları n Fe, Cu ve Mn içeriklerinin yeterli seviyelerde de ğişim gösterdiğ i tespit edilmiştir. Fı nd ı k bahçelerinden al ı nan yaprak örneklerinin yakla şı k %57.0'sinde N, %64.6's ı nda P, %66.2'sinde K, %58.5'inde Mg, %26.9'unda Zn ve %91.5'inde B içerikleri noksan iken; Ca, Fe, Cu ve Mn içeriklerinin yeterli ve fazla miktarlarda oldu ğ u saptanmıştı r.

Anahtar Kelimeler:

fı nd ı k, toprak özellikleri, bitki besin maddeleri, beslenme durumu

Evaluation of Nutritional Status of Hazelnut Corylus avellana L. Grown in Ordu District by Soil and Plant Analysis

In order to determine the fertility status of soil and nutritional status of hazelnut grown in the district of Ordu, 65 orchards in which Tombul and Palaz hazelnut species grown were sampled for soil and leaf. Some soil chemical and physical properties and plant nutrient levels of soil and leaf samples were determined. The data from plant and soil analysis were compared with the adequate ranges and then sufficiency levels were determined. According to the soil analysis, the soils of hazelnut orchards were commonly acid, low in lime, clay and clay loam in texture and, have sufficient nitrogen and organic matter. The soils were deficient especially B and P, K, Ca, Mg and Zn. The deficiency ranges for these nutrients as the percentage of soils sampled were 93.9%, 49.2%, 69.2%, 38.5%, 12.3% and 75.4% respectively for B, P, K, Ca, Mg and Zn. Iron, Cu and Mn contents of soil were in sufficiency ranges.ln the leaf samples taken from the hazelnut orchards, Ca, Fe, Cu and Mn contents were sufficient and excess levels while nitrogen in 57.0%, P in 64.6%, K in 66.2%, Mg in 58.5%, Zn in 26.9% and B in 91.5% were deficient levels.

Keywords:

hazelnut, soil properties, plant nutrients, nutritional status,

PDF

___

Alkoshab, O., T. L. Righetti and A. R. Dixon, 1988. Evaluation of DRIS for judging the nutritional status of hazelnut. J.Amer.Soc.Hort.Sci., 113 (4) 643-647.
Anonim, 1991. Türkiye Topraklar ı Verimlilik Envanteri. T.O.K.B. Köy Hiz. Gen. Müd. Yay ı nları .
Anonim, 2001.Tar ı mürünprofilleri. (http://www.igeme.org.tritur/foyler/tarinnitindik.htm)
Baron, L. C and R. L. Stebbins, 1978. Growing Filberts in Oregon. Ed. Oregon State University. Extension Service, 31p.
Baron, L. C., C. Riggert and R. L. Stebbins, 1985. Growing Hazelnut in Oregon. Ed. Oregon State University Ext.Serv. 20p.
Bergman, W. 1992. Nutritional Disorders of Plants. Gustav Fischer Verlag Jena, 741 p, New York.
Beyhan, N., T. Demir ve A. Sürücü, 1998. Farkl ı azot dozlar ı n ı n Palaz fı nd ı k çeşidinde verim, meyve kalitesi ve beslenme üzerine etkisi. Ondokuz May ı s Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 13 (1) 1-13.
Bouyoucos, G. D. 1951. A recalibration of the hydrometer method for making mechanical analysis of the soil. Agronomy Journal, 43, 434-438.
Bozkurt, M. A., K. M. Çimrin ve S. Karaca, 2000. Ayn ı koş ullarda yetiştirilen üç farkl ı elma çeşidinde beslenme durumlar ı n ı n değ erlendirilmesi. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Tar ı m Bilimleri Dergisi, 6 (4) 101-105.
Çaml ı bel, M. L. 1995. İ GEME Ürün Profili. Ihracat ı Geliştirme ve Etüt Merkezi. Tar ı m, Say ı : 1, 40 s., Ankara.
Eyüpoğ lu. F., N. Kurucu ve S. Talaz, 1998. Türkiye Topraklar ı n ı n Bitkiye Yaray ış l ı Baz ı Mikro Elementler (Fe, Cu, Zn, Mn) Bak ı mı ndan Genel Durumu. T.C. Ba şbakanl ı k K.H.G.M. Toprak ve Gübre Ara ş . Enst. Müd. 72 s., Ankara.
Eyüpoğ lu, F. 1999. Türkiye Topraklar ı n ı n Verimlilik Durumu. T.C. Başbakanl ı k K.H.G.M. Toprak ve Gübre Ara ş . Enst. Yay ı nları . Gen.Yay. No:220. 122 s., Ankara.
Facchinetti, M., R. L. Grassi and A. L. Diez, 1973. Extractable Cu, Zn, Mn and Fe in soils determined by atomic absorption spectrophotometry. Agrochimica, 17 (5) 413-423.
FAO. 1990. Mikronutrient, assesment at the country level: an international study. FAO Soils Bulletin 63, Rome.
Ferran, X., J. Tous., A. Romero., J. Lloveras and J. R. Pericon, 1997. Boron does not increase hazelnut fruit set and production. Hort Science, 32 (6) 1053-1055.
Genç, Ç. 1976. Giresun Tombul F ı nd ı k Çeşidinde Gübrelemenin Verim ve Kaliteye Etkisi Üzerinde Bir Ara ştı rma. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Enst. Toprak ABD. Doktora Tezi. Ankara.
Genç, Ç. 1987. Potasyumun Giresun Tombul f ı nd ığı nda verim ve meyvede baz ı kalite özelliklerine etkisi. IPI. Uluslararas ı Gübre Semineri. 6-7 Ekim , Ankara.
Güneş , A., A. Inal., M. Alpaslan ve S. Taban, 1999. Beypazar ı yöresinde yetiştirilen havuçları n beslenme durumlar ı ve besin değerleriyle toprak özellikleri aras ı ndaki ilişkiler. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Tar ı m Bilimleri Dergisi, 5 (1) 33-44.
Güneş , A., M. Alpaslan ve A. İ nal, 2000. Bitki Besleme ve Gübreleme. Ankara Üniv. Ziraat Fak.Yay.No:1514, 576 s.
Horuz, A. 1996. Terme-Ünye f ı nd ı k bahçesi topraklar ı n ı n besin element durumu ve bunları n toprak özellikleriyle olan ilişkileri. Ondokuz May ı s Üniv. Fen Bil. Enst. Toprak ABD. Yük. Lis. Tezi, Samsun.
İ nal, A., A. Güneş ve M. Alpaslan, 1999. Anamur ve Silifke yöresinde çilek yeti ştirilen alanlar ı n toprak özellikleri ile bitkilerin beslenme durumlar ı aras ı ndaki ilişkiler. Tr.J. of Agr. Forestry, 23 (3) 729-740.
Jackson, M. L. 1962. Soil Chemical Analysis. Prentice-Hall. Inc.Eng. Cliff, USA.
John, M. K., H. H. Chuah and J. H. Neufeld, 1975. Aplication of improved Azomethine-H method to the determination of boron in soils and plants. Anal. Lett., 8, 559-568.
Jones, Jr. J. B., B. Wolf and H. A. Milis, 1991. Plant Analysis Handbook. Micro-Macro Publishing, Inc.213p., USA.
Kacar, B. 1972. Bitki ve Topra ğı n Kimyasal Analizleri. II.Bitki Analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No:453,646s.
Kacar, B. 1994. Bitki ve Topra ğı n Kimyasal Analizleri. III.Toprak Analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak.E ğ itim Araşt ı rma ve Geliştirme Vakfı Yay.No:3,705s., Ankara.
Kowalenko, C. G. 1984. Derivation of nutrient requirements of filberts using orchard surveys. Can.J.Soil Sci., 64, 115-123.
Kurucu, N. 1986. Ordu İ li Çevresinde Yayg ı n Sararma Arazi Gösteren Fı nd ı k Alanları n ı n Makro ve Mikro Besin Maddeleri Bak ı m ı ndan Bitki Beslenme Sorunlar ı n ı n Teş hisi ve Giderilmesi. T.O.K.B. Köy Hiz. Gen. Müd. Toprak ve Gübre Ara ş . Enst. Müd. 37 s., Ankara.
Loue, A. 1968. Diagnostic petiolarie de prospection. 'Etudes sur la nutrition et la fertilisation potasigues de la vigne. Societe Commerciale des Potasses d'Alsace Services Agronomiques, 31-41.
MacLean, K. S. and W. M. Langille, 1976. The extractable trace elements content of acid soils and clay content. Commun. Soil Sci., Plant Anal., 7 (9) 777-785.
Martens, D. C. 1968. Plant availability of extractable boron, copper, and zinc as related to selected soil properties. Soil Sci., 106 (1) 23-28.
Misra, S. G. and P. Pande, 1974. Evaluation of a suitable extractant for available iron in soils. Indian J. Agric.Sci., 44 (12) 865-870.
Okay, A. N., N. Koç ve F. H. Kı lavuz, 1987. Boş Fı nd ı k Oluş um Sebepleri ve Giderilmesi Üzerine Ara şt ı rmalar. TC. TOKB. Fı nd ı k Araş . Enst. Müd. Giresun.
Olsen, J. 1997. Nitrogen management in Oregon hazelnuts. Acta Horticulturae, 445, 263-268.
Painter, J. H. and H. E. Hammer, 1963. Effects of differential levels of K and B on Barcelona filbert trees in Oregon. Proc.Amer.Soc.Hort.Sci., 82, 225-230.
Pizer, N. H. 1967. Some Advisory Aspect. Soil Potassium and Magnesium.Tech.Bull. No: 14:184.
Shrestha, G. K., M. M. Thompson and T. L. Righetti, 1987. Foliarapplied boron increases fruit set in 'Barcelona' hazelnut. J.Amer.Soc.Hort.Sci., 112 (3) 412-416.
Sillanpaa, M. 1982. Micronutrient and the Nutrient Status of Soils: A Global Study. FAO Soils Bulletin No: 48, Rome, Italy.
Stebbins, R. L. 1969. The Concept of Plant Analysis and How to Take a Leaf Sample. OSU. Fr.118. U.S.A.
Taban, S., M. Alpaslan., A. G. Hashemi ve D. Eken, 1997. Orta Anadolu'da çeltik tar ı m ı yapı lan topraklar ı n baz ı fiziksel ve kimyasal özellikleri. Pamukkale Üniv. Müh.Fak. Müh. Bilimleri Dergisi, 3 (3) 457- 466.
Tiwari, R. C and B.M Kumar, 1982. A. suitable extractant for assessing plant- available copper in different soils. Plant and Soil, 68, 131-134.
Tous, J., J. Girona and J. Tasias, 1994. Cultural practices and costs in hazelnut production. Acta Hortic., 351, 395-418.
Trierweiler, J. F and W. L. Lindsay, 1969. EDTA-ammonium carbonate soil test for zinc. Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 33, 49-54
Usta, S. 1995. Toprak Kimyas ı . Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 1387, 217 s., Ankara.
Wolf, B. 1971. The determination of boron in soil extracts, plant materials, composts, manures, water and nutrient solutions Soil Sci. and Plant Analysis, 2 (5) 363-374.
Yalç ı n, S. R., S. Usta., M. Yüksel ve B. Topçuo ğ lu, 1992. Gül Tarı m ı Yap ı lan Isparta Yöresi Topraklar ı n ı n Baz ı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Üzerinde Bir Ara şt ı rma. TOBITAK, Proje No:TOAG-GÜLAR 2. Ankara.
Yurtsever, N. 1980. Do ğ u Karadeniz Bölgesinde Ticaret Gübrelerinin Fı nd ığı n Verim ve Kalitesine Etkileri. Toprak Gübre Ara ş . Enst. Yay ı nları Genel Yay ı n No: 83, Ankara.