Asma, Sığır Kuyruğu ve Yarpuz Bitkileriyle Boyanmış Yün Hali İpliklerinin Kopma Mukavemetleri

Asma, s ığı r kuyru ğ u ve yarpuz bitkileri yüne göre %100 oran ı nda al ı narak ön mordanlama yöntemi ile boyama yap ı lm ışt ı r. Boyama s ı ras ı nda yüne göre %3 ve %5 oranlar ı nda al ı nan potasyum bikromat, demir sülfat ve bak ı r sülfat mordanlar ı 30 dakika ve 60 dakika uygulanarak toplam 36 boyama elde edilmiştir. Boyanm ış yün ipliklerden elde edilen renkler adland ı rı larak ipliklerin kopma mukavemetleri de ğerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

bitkisel boya, asma Vitis vinifera L. , s ığı r kuyruğ u Verbascum mucronatum , yarpuz Mentha longıfolia L. , kopma mukavemeti

Tensile Strength of Wool Carpet Yarns Dyed with Grape Leaves, Mullein and Pennyroyal

Grape leaves, mullein and pennyroyal plants were prepared in the ratio of 100% according to the weight of the wool with pre-mordanting were dyed. During the dyeing process potassium-bicromate, ferro-sülfate and copper-sülfate mordants were taken in the ratios of 3% and 5% according to the weight of the wool and processed for 30 and 60 minutes. Totally 36 processes were done. Colours which are obtained from dyed wool carpet yarns were labeled and evaluated tensile strength

Keywords:

vegetable dye, grape leaves Vitis vinifera L. , mullein Verbascum mucronatum , pennyroyal Mentha longifolia L. , tensile strength,

PDF

___

Anonim, 1991. Bitkilerden Elde Edilen Boyalarla Yün Liflerinin Boyanmas ı . T. C. Sanayi ve Ticaret Bakanl ığı . Küçük Sanatlar Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlü ğ ü, 167 s, Ankara.
Anonim, 1996. Tekstil-Paketlerden Al ı nan iplikler-Tek İ pliğ in Kopma Mukavemetinin ve Kopma Uzamas ı n ı n Tayini. Türk Standartlar ı Enstitüsü, TS 245 EN ISO 2062/Nisan, Ankara.
Eyüboğ lu, Ü., I. Okaygün ve F. Yara ş, 1983. Doğ al Boyalarla Yün Boyama Uygulamal ı ve Geleneksel Yöntemler, Ozkur Bas ı mevi, 138 s, Istanbul.
Harmanc ı oğ lu, M. 1955. Türkiye'de Bulunan Önemli Bitki Boyalar ı ndan Elde Olunan Renklerin Çeşitli Müessirlere Karşı Yün Üzerindeki Hasbi< Dereceleri, Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay ı nları :77, Çal ışmalar: 41, Ankara Üniv. Bas ı mevi, Ankara.
Kayabaşı , N. ve S. Etikan, 1999. Baz ı üzüm çeşitleri ve Amerikan asma anaçları ndan farkl ı olgunlukta al ı nan yapraklar ı n bitkisel boyac ı l ı kta kullan ı mı . Ankara Üniv. Ziraat Fak. Tarı m Bilimleri Dergisi, 5 (2) 36-40.
Kayabaşı , N., S. Etikan ve H. S. Şanl ı , 1999. Yün hal ı ipliklerinin mordan ile işlem görme şeklinin baz ı bitkilerin renkleri ve hasl ı kları üzerine etkisi. 2000'li Yı llarda Türkiye'de Geleneksel Türk El Sanatlar ı n ı n Sanatsal, Tasar ı msal ve Ekonomik Boyutu Sempozyumu Bildirileri. Kültür Bakanl ığı Yay ı nları : 2301, Ankara.
Şanl ı , H. S. 2001. Baz ı Boya Bitkileriyle İ pekli Tekstil Ürünlerinin Boyanmas ı ve Hasl ı k Değerlerinin Belirlenmesi. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi (Bas ı lmamış).
Uğ ur, G. 1988. Türk Hal ı ları nda Doğal Renkler ve Boyalar. Türkiye İş Bankas ı Kültür Yay ı nları , Genel Yay ı n No:289, Sanat Dizisi: 42, Ajans-Türk Matbaac ı l ı k Sanayi A. Ş., Ankara.