Mehmet TOPAKCI, Murad ÇANAKCI, Davut KARAYEL, Bora AĞSARAN

Kuyruk milinden hareketli budama artığı parçalama makinasının temel işletmecilik verilerinin belirlenmesi

Bu araştırmada, kuyruk milinden hareketli budama artığı parçalama makinasının temel işletmecilik verilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada bağ, nar, portakal ve avokado olmak üzere dört farklı ürüne ait budama artığında ve üç farklı besleme yoğunluğunda çalışılmıştır. Makinanın güç ve enerji gereksinimleri, parçalanan materyallerin ortalama geometrik çapları belirlenmiş ve makinaya ait gider hesapları yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, besleme yoğunluğu artışının tüm ürünlerde toplam güç gereksinimi değerlerini artırdığı belirlenmiştir. En yüksek besleme yoğunluklarındaki toplam güç gereksinimi değerleri, portakal, avokado, bağ ve nar artıkları için sırasıyla 28.15, 19.05, 16.82 ve 15.66 kW olarak hesaplanmıştır. Birim alan başına düşen enerji gereksinimi değerleri besleme yoğunluğuyla artış göstermiştir. Parçalanan birim kütle başına düşen enerji gereksinimi değerleri, bağ ve narda besleme yoğunluğu artışına bağlı olarak azalmıştır. Bu değerler bağda 5.98, 4.39 ve 3.90 kWh t-1 ve narda 5.95, 4.54 ve 3.82 kWh t-1 değerlerinde gerçekleşmiştir. Portakal ve avokado budama artıklarında parçalanan birim kütle başına düşen enerji gereksinimi değerleri besleme yoğunluğu artışına bağlı olarak önce azalmış, ancak en yüksek yoğunluk değerlerinde artış göstermiştir. Bu değerler portakalda 8.11, 6.48 ve 8.61 kWh t-1, avokadoda ise 8.48, 5.53 ve 7.09 kWh t-1 olarak belirlenmiştir. Parçalanmış budama artıklarının ortalama geometrik çap değerleri besleme yoğunluğuna bağlı olarak bağda 9.35-9.96 mm, narda 10.41-11.04 mm, portakalda 12.57-13.76 mm ve avokadoda 11.44-13.09 mm arasında değişmiştir. Makinaya ait sabit gider değeri 1114 TL yıl-1, değişken gider toplamı ise 28.0 TL h-1 olarak hesaplanmıştır.

Determination of basic machinery management data for PTO driven pruning residue chopper

The aim of this research was to determine basic management data of PTO (Power take off) driven pruning residue chopper. The machines was studied on four different pruned material (grape, pomegranate, orange and avocado) at three different feeding density. Power and energy requirement, average geometric diameter of pruned material were determined along with associated machinery costs. The increased material density raised total power values needed for all plant materials. The highest power requirement values were 28.15, 19.05, 16.82 and 15.66 kW on high density of pruned material from orange, avocado, grape and pomegranate orchards, respectively. Energy requirement values per unit area increased with increasing material density. In grape and pomegranate, energy requirement values of chopped material per unit mass decreased with incresaing feeding density. These values were 5.98, 4.39 and 3.90 kWh t-1 for grape and 5.95, 4.54 and 3.82 kWh t-1 for pomegranate, respectively. In orange and avocado materials, increasing feeding density, first energy requirement values per unit area decreased, then they were increased to the highest densities. These values were 8.11, 6.48 and 8.61 kWh t-1 for orange and 8.48, 5.53 and 7.09 kWh t-1 for avocado, respectively. Depending on materials and feeding density, the average geometric diameters of pruned grape, pomegranate, orange and avocado materials ranged from 9.35 to 9.96 mm, 10.41 to 11.04 mm, 12.57 to 13.76 mm and 11.44 to 13.09 mm, respectively. The fixed and variable machine costs were calculated as 1114 TL year-1 and 28.0 TL h-1, respectively.

PDF

___

Akıncı Đ, Çanakcı M, Topakcı M, Özmerzi A, Đpkin B, Alagöz Z & Aydemir O N (2001). Antalya Bölgesinde Sulu Tarım Tarla Đşletmeleri Đçin Optimum Traktör ve Tarım Makinaları Büyüklüklerinin Belirlenmesi. Proje No:TUBĐTAK- TOGTAG-TARP-1932, Antalya
ASAE (2001a). Standards D496.2 JAN 01. Agricultural machinery management
ASAE (2001b). Standards D497.4 JAN 98. Agricultural machinery management data
Beyhan M A (1995). Diskli değirmenlerle fındık kabuğunun kırılmasında etkili bazı faktörlerin ve güç gereksiniminin belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 16. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı: 98-109, 5-7 Eylül, Bursa
Bilgen H & Sungur N (1992). Ege bölgesi koşullarında yerli yapım silajlık hasat makinası üzerinde bir araştırma. Tarımsal Mekanizasyon 14. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı: 317-326, 14-16 Ekim, Samsun
Demir O & Çarman K (2008). Anız parçalama makinalarında parçalama etkinliğinin saptanması. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22(45):40-45
Durduyev D & Dursun E (2002). Sap parçalama ve farklı toprak işleme yöntemlerinin mısır saplarının toprağa karışmasına etkilerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 8(1): 79-87
Evcim (1990). Tarımsal Mekanizasyon Đşletmeciliği ve Planlaması Veri Tabanı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 495, Bornova, Đzmir
Hoki M, Burkhardt T H, Wilkinson R H & Tanoue T (1988). Study of PTO driven powered disk tiller. Transactions of the ASAE 31(5): 1355-1360
Işık A (1988). Sulu Tarımda Kullanılan Mekanizasyon Araçlarının Optimum Makina ve Güç Seçimine Yönelik Đşletme Değerlerinin Belirlenmesi ve Uygun Seçim Modellerinin Oluşturulması Üzerinde Bir Araştırma. Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Adana
Işık A, Sabancı A & Ağanoğlu V (1988). Tarımsal mekanizasyonda satınalma ve kiralamaya etkili faktörlerin Çukurova koşullarında değerlendirilmesi. Tarımsal Mekanizasyon 11. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı: 114-123, 10-12 Ekim, Erzurum
Kocabıyık H & Kayışoğlu B (2005). Sap parçalama makinalarının performans ve enerji maliyetlerinin değerlendirilmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 1(3): 183-188
Önal Đ & Aykas E (1997). Hasat sonrası pamuk saplarının toprağa kazandırılmasında kullanılan teknik ve makinalar. Tarımsal Mekanizasyon 17. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı:290-297, 17-19 Eylül 1997, Tokat
Rotz C A & Muhtar H A (1992). Rotary power requirements for harvesting and handling equipment. Applied Engineering in Agriculture 8(6): 751-757
Sayın S & Özgüven F (1995). Ülkemizde yaygın kullanılan tarım makinalarının yapımı ve kullanım maliyetlerinin hesaplanması üzerine bir araştırma. Tarımsal Mekanizasyon 16. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı: 585-594, 5-7 Eylül, Bursa
Sındır K O (1999). Tarımda Makina Seçimi ve Ortak Kullanım Modelleri. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları: 110, Ankara
Şeflek A Y, Çarman K & Özbek O (2006). Budama atıklarının parçalanmasında kullanılan makinanın performans değerlerinin irdelenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 2(3): 219-224
Witney B (1996). Choosing & Using Farm Machines. Land Technology Ltd. Edinburgh, Scotland
Yazıcı (1998). Bahçe Bitkilerinin Su ve Besin Maddesi Gereksinimleri. Yüksek Lisans Semineri. Akdeniz Üniv. Fen Bilimleri Enst. Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Antalya