Çorum Çat Deresi aylık aylık akım serisinin farklı stokastik modellerle incelenmesi

Bu çalışma, aylık akımların modellenmesi amacıyla yapılmıştır. Aylık akımların modellenmesinde ARMA (p,q) modelleri ile Thomas-Fiering modeli kullanılmıştır. ARMA (p,q) modellerinin seçiminde, ARMA (p,q) modellerinden hesaplanan kalıntıların bağımsız olup olmadıkları göz önüne alınmıştır. Aylık akımlar için, ARMA (1,0), ARMA (2,0), ARMA (1,1), ARMA (1,2) ve ARMA (3,0) modelleri uygun olmuştur. Ancak aylık akımlara ARMA (2,0) modeli daha fazla uyum göstermiştir. ARMA (2,0) modeli ve Thomas-Frieng modelinden tahmin edilen aylık akımlar ile gözlenen akımlar, korelasyon katsayılarına göre karşılaştırmıştır. ARMA (2,0) modeli için bu katsayılar daha yüksek olmuştur. Bu nedenle aylık akımların tahmininde ARMA (2,0) modeli uygun bulunmuştur.

Evaluation of Çorum Çat Stream's monthly flows series via different stochastic models

This study was made to model monthly flows. ARMA (p,q) models and Tomas-Fiering model were used in modeling monthly flows. In selecting ARMA (p,q) models, it was taken into account whether the residuals calculated from ARMA (p,q) models were independent. For monthly flows, ARMA (1,0), ARMA (2,0), ARMA (1,1), ARMA (1,2) ve ARMA (3,0) models were appropriate. But, ARMA (2,0) model was fitted better to monthly flows. The monthly flows forecasted from ARMA (2,0) model and Thomas-Fiering model were compared to the observed flows considering their correlation coefficients. The correlation coefficients for ARMA (2,0) model were very high. Therefore, ARMA (2,0) model in forecasting monthly flows was preferred.

PDF

___

Anonim, 1970. Yeşilırmak Havzası Toprakları. Topraksu Genel Müdürlüğü Yayınları. Yayın No: 241, Ankara, 141s.
Bartlett, M.S. 1946. On the theoretical specification of sampling properties of autocorrelated time series. Royal Statistical Society J., Ser. B, 8, 27-41.
Bayazit, M. 1981. Hidrolojide istatistik Yöntemler, istanbul Teknik Üniv. Yay. 1197, istanbul, 223 s.
Box, G. E. P. and G. M. Jenkins, 1976. Time Series Analysis Forecasting and Control. Holden-Day, San Francisco, 575 s.
Box, G. E. P. and D. A. Pierce, 1970. Distribution of residual autocorrelation in autoregressive-integrated moving average time series models. J. of the American Statistical Association, 65,1509-1526.
Chow, V. T. 1964. Handbook of Applied Hydrology. McGraw-Hill Book Company, New York.
Clark, R. T. 1988. Mathematical Models in Hydrology, FAQ, 275.
Çevik, O. 1999. Zaman Serileri Analizinde Box-Jenkins Yöntemi ve Turizm Verileri Üzerine Bir Uygulama, Doktora Tezi (Basılmamış), 193 s.
Haan, C. T. 1977. Statistical Methods in Hydrology. Iowa State Press, Iowa, 378
Hipel, K. W., A. I. McLeod and W. C. Lennox, 1977. Advances in Box-Jenkins Modeling. 1.Model Construction. Water Resources Research, 13 (3) 567-575.
Janacek, G. and L. Swift, 1993. Time Series Forecasting, Simulation, Application. Ellis Horwood, New York, 333 s.
Ljung, G.M. and G.E.P.Box, 1978. On a measure of lack of fit in time series models. Biometrika, 65 (2) 297-303.
McKerchar, A.I. and J.W. Delleur, 1974. Application of seasonal parametric linear stochastic models to monthly flow data, Water Resources Research, 10 (2) 246-255.
McLeod, A. I., K. W. Hipel and W. C. Lennox, 1977. Advances in Box-Jenkins Modeling. 2.Applications. Water Resources Research, 13(3)577-586.
McMichael, F.C. and J.S.Hunter, 1972. Stochastic modeling of temperature and flow in rivers. Water Resources Research, 8(1)87-98.
Okman, C. 1994. Hidroloji. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. 1388, Ankara, 359 s.
Tao, P. C. and J. W. Delleur, 1976. Seasonal and nonseasonal ARMA models in hydrology. J. of the Hydraulics Division, HY10, 1541-1559.
Topaloğlu, F., A. Yücel, K. Tülücü ve M. Çetin, 1999. Anlık maksimum akım miktarlarının taşkın frekans analizinde kullanılması. TÜBİTAK Türk Tarım ve Orm. Dergisi, 23, Ek-1,187-192.
Yücel, A., F. Topaloğlu ve K. Tülücü, 1999. Adana ilinin standart sürelerdeki yağış şiddetlerinin istatistiksel olarak kullanabilirliklerinin incelenmesi. TÜBİTAK Türk Tarım ve Orm. Dergisi, 23, Ek-1,179-185.