SİVAS KONGRESİ’NE GİDEN NİĞDE VE NEVŞEHİR MURAHHASLARININ TUTUKLANMASI VE SEÇİMLERE GİDEN SÜREÇ

Millî Mücadele yıllarında Niğde, Nevşehir başta olmak üzere diğer kazaları ile birlikteişgallere tüm gücüyle direnmiştir. Özellikle İzmir’in işgali bölgedeki teşkilatlanmaçalışmalarını arttırmış, Niğde halkı gerek padişaha çektikleri telgraflarla gerekse bölgeselfaaliyetlerle Millî Mücadele’de yerini almıştır. Temsil Heyeti ve Mustafa Kemal Paşa’daSivas Kongresi ve seçimlere giden bu kritik süreçte Niğde ve kazaları ile haberleşmeyikesmeden teşkilatlanma çalışmalarına destek vermiştir. Hem Niğde halkının hem deTemsil Heyeti’nin gayretleriyle Niğde ve kazalarından Sivas Kongresi’ne murahhasgönderilebilmiştir. Murahhaslar yollarını eşkıyaların kesmesi ve tutuklanmalar da dâhilyolda karşılaştıkları tüm zorluklara rağmen Sivas Kongresi’ne katılmış burada alınankararların Niğde ve kazalarında uygulanması için ellerinden geleni yapmışlardır. Böyleceseçimler yapılmış ve Sâbık Mebus Niğde’li Muhiddin Bey, Nevşehir’li Ata Ataullah Beyve Darü-l Fünun Edebiyat Fakültesi Müdürü Mehmed Emin Bey mebus olarakseçilmiştir. Mebuslar 16 Mart 1920 tarihinde meclisin işgal edilmesine kadar Son Meclisi Mebusan da görev yapmış sonra da TBMM’ne girmişlerdir.

The Arrest of Niğde and Nevşehir Delegates from the Sivas Congress and The Process to the Elections

During the years of the War of Independence, he resisted the occupations with all his might, along with other boroughs, especially in Niğde and Nevşehir. Especially the occupation of İzmir increased the organizational activities in the region, and the people of Niğde took their place in the National Struggle with the telegrams they sent to the sultan and regional activities. The Representation Committee and Mustafa Kemal Pasha supported the organizational efforts without interrupting communication with Niğde and its borougs during this critical process leading to the Sivas Congress and elections. With the efforts of both the people of Niğde and the Representation Committee, a delegate could be sent to Sivas Congress from Niğde and its districts. The executive directors attended the Sivas Congress, despite all the difficulties they encountered on the road, including the interceptions of bandits and their arrests, and did their best to implement the decisions taken here in Niğde and its districts. These elections were held and Sâbık Deputy Niğdeli Muhiddin Bey, Nevşehirli Ata Ataullah Bey and Darü-l Fünun Literature Faculty Director Mehmed Emin Bey were elected as MPs. The MPs served in the Last Parliament until the occupation of the parliament on March 16, 1920, and then they entered the Turkish Grand National Assembly.

___

  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:21, B:15.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G21, B:21-15aa.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G21, B:21-15ab.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:15, B:15ac.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:15, B:15ad.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:15, B:15af.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:15, B:15ae.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:10, B:10aa.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:10, B:10ab.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:22, G:74, B:74-1.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:20, G:206, B:206cd.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:20, G:206, B:206ce.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:22, G:10, B:10.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:15, B:15ag.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol. K:20, G:206, B:206cj.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:15, B:15aj.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:23, G:46, B:46dj.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:23, G:46, B:46dv.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:18, G:9, B:9af.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:18, G:9, B:9aa.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:18, G:9, B:9.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:18, G:23, B:23.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:18, G:9, B:9aj.
  • ATASE, Arşivi. ATAZB. Kol, K:21, G:15, B:15ai.
  • BOA. HR. SYS, 2543-11-36.
  • BOA. İ. DUİT, 43-30, B:1.
  • TİTE, Arşivi. K:315, G:25, B:25-1.
  • TİTE, Arşivi. K:295, G:35, B:35001.
  • TİTE, Arşivi. K:295, G:35, B:35-1.
  • TİTE, Arşivi. K:302, G:30, B:30-1.
  • TİTE, Arşivi. K:298, G:28, B:28-1.
  • TİTE, Arşivi. K:301, G:60, B:60-1.
  • TİTE, Arşivi. K:301, G:70, B:70-1.
  • TİTE, Arşivi. K:301, G:72, B:72-1.
  • TİTE, Arşivi. K:302, G:19, B:19-1.
  • TİTE, Arşivi. K:302, G:60, B:60-1.
  • TİTE, Arşivi. K:303, G:27, B:27-1.
  • TİTE Arşivi. K:297, G:49, B:49-1.
  • TİTE Arşivi. K:308, G:15, B:15-1.
  • Alemdar, 1 Teşrinievvel 1335.
  • Yenigün, 27 Ekim 1919.
  • TBMM ZC. C.9, D. 1, İçt. 2, 24.03. 1337.
  • TBMM ZC. C.9, D. 4, İçt.1, 26.01. 1336.
  • M.M. Z.C, C. 1, D. 4, İçt. 1, İn.1, 12 Kânunusani 1336.
  • M.M. Z.C, C. 1, D. 4, İçt. 1, İn.19, 6 Mart 1336.
  • Bilgen, B. (2011). Dönemin Basınına Göre 1919 Yılı Seçimleri ve Meclis-i Mebusanın Oluşturulması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çamur, S. (2009). Birini Dönem Niğde Milletvekilleri ve Siyasi Faaliyetleri, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çetin, N. (2016). Salih Paşa Hükümeti, basın ve siyasi çevrelerin hükümete yaklaşımı. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 25(9), 869-898.
  • Çolak, F. (2015). Son Osmanlı Mebusan meclisi’nde İzmir vekilleri ve faaliyetleri. Tarih Okulu Dergisi, (22), 189-212.
  • Denizli, H. (1996). Sivas Kongresi Murahhasleri ve Heyet-i Temsiliye Üyeleri.
  • Doğan, H. (2012). II. Meşrutiyet Dönemi Meclislerinde Niğde Mebusları. Gazi Mustafa Kemal (2016). Nutuk.
  • Kaya, M. (2006). XX. yüzyıl başlarında Niğde Sancağının nüfusuna dair. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (19), 193-210.
  • Küçük, C. (2005). Mîsâk-ı Millî, İslâm Ansiklopedisi içinde (Cilt.30. s.173- 175.
  • Olgun, K. (2011). Türkiye’de Cumhuriyetin ilanından 1950’ye genel seçim uygulamaları. ATAM Dergisi, 27(79), 1-36.
  • Öncel, K. (2009). Mehmet Millî Mücadele'de Niğde.
  • Öztürk, İ. (1995). Niğde Sancağı’nın İdari ve Demografik yapısı (1868-1923). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Selvi, H. (2000). Millî Mücadele’de Erzurum (1918-1923), ATAM.
  • Uyar, H. & Korkmaz Ç. C. (2015). Birinci ve ikinci dünya savaşı’nın İşbirlikçi hükümetleri: Damat Ferit Paşa ve Vichy hükümetleri. Belgi, 10(10), 1331-1341.