OSMANLIDAN GÜNÜMÜZE TÜRK TOPLUMUNUN AİLE KURUMUNA BAKIŞI VE AİLE YAPISINDAKİ DEĞİŞİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Aile, toplumu oluşturan en küçük birim, toplum yapısının en temel göstergesidir. Önce eşlerle başlayan daha sonra çocuk ve diğer akrabalarla büyüyen aile, toplumu oluşturmaktadır. Toplumda insanın kalbi konumunda olan aile, karşılıksız sevgi ile fedakarlığın ilk ve en yoğun hissedildiği, bilgi ve görgünün, örf ve adetlerin yakın biçimde öğrenildiği, milli, manevi ve ahlaki değerlerin aktarılarak kodlandığı, toplumda önemli bir değere sahip olan sevgi, saygı ve hoşgörü gibi temel tutumların yerleştirildiği önemli bir kurumdur. Bu nedenle aile ile ilgili araştırmalar yapmak ve aile sorunlarına çözüm aramak sağlıklı bir toplumsal oluşum için kaçınılmazdır. Bu düşünceden hareketle, Türk toplumunun aile kurumuna bakışını Osmanlı döneminden günümüze kadar inceleyerek, zaman içinde aile yapısındaki değişimin değerlendirilmesi yapılmıştır. Araştırmada Türk toplumunda aile kurumu toplumun temel taşı olarak görüldüğü, ancak Osmanlı'nın son dönemindeki yenileşme hareketinden aile kurumunun da etkilendiği sonucuna varılmıştır.

Family Corporate Overview from the Ottoman Turkish Society Present and Evaluation of Changes in Family Structure

The family constitutes the smallest unit of society is the most basic indicator of social structure. Then starting first with co-growing family with children and other relatives constitute the society. families who are the heart of the people in the community, sacrifice and unrequited love first, and the most intense feeling, knowledge and experience of, closely learned the customs and traditions, national, is encoded by transferring the spiritual and moral values, love is an important value in the society, fundamental as respect and tolerance it is important that an institution placed attitude. Therefore, do research on the family and seek solutions to family issues is essential for a healthy social development. With this in mind, studying the Turkish community in the Ottoman era until the present day the perspectives of the family institution is made to evaluate the change in family structure over time. In the study it concluded that the family institution in Turkish society is seen as the cornerstone of society, but from the late Ottoman period to the conclusion that the reform movement affected the family institution.

___

  • Aile Yapısı Araştırması 2006, EDAM Baskı, Genel Yayın No 146, Birinci Baskı, İstanbul, 2010.
  • Akyüz, Hüseyin, Eğitim Sosyolojisinin Temel Kavram ve Alanları Üzerine Bir İnceleme, MEB Yay, İstanbul, 1991.
  • Akyüz, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, Alfa Basım Yayım Dağıtım, 8. Baskı, İstanbul, 2001.
  • Arı, Haluk Sena, Osmanlı'da Aile Hayatı, Nesil Yay., İstanbul, 2001. Atsız, Nihal, Aşıkpaşazade Tarihi, Mostar Yay., İstanbul, 1990. Aydın, Mehmet Akif, "Aile" Maddesi, Diyanet İslam Ansiklopedisi, c. II. İstanbul, 2000.
  • Ayhan, Rıza, Ailenin Hukuk Kılavuzu, Seha Neşriyat, İstanbul, 1995. Baykara, Tuncer, "Değişme ve Medeniyet Anlayışı Açısından XIX.
  • Asırda Osmanlı Yöneticilerinin Aile Yapısı", Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi I, BAAK Yay., Ankara, Aralık 1992.
  • Budak, Gönül, "Endüstrileşme Süreci İçinde Ailenin Yeri ve Önemi", I. Aile Şurası, Aile Araştırma Kurumu Yayını, Ankara, 1990.
  • Canatan, Kadir -Ergün Yıldırım, Aile Sosyolojisi, Açılım Yay., İstanbul, 2009.
  • Cebeci, Dilaver, Tanzimat ve Türk Ailesi, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1993.
  • Celkan, Hikmet Y., "Türklerde Aile Telakkileri", Türk Aile Ansiklopedisi, BAAK Yayınları, Ankara, 1991.
  • Demirel, Ömer-Adnan Gürbüz-Muhiddin Tuş, "Osmanlılarda Ailenin Demografik Yapısı", Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi I, Ankara, BAAK Yayınları, 1992.
  • Develioğlu, Ferit, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, 2. Baskı, Ankara, 1970.
  • Doğan, İsmail, Dünden Bugüne Türk Ailesi, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara, 2009.
  • ------, Osmanlı Ailesi, Yeni Türkiye Yay., Ankara, 2001.
  • Duben, Alan, "19. ve 20. Yüzyıl Osmanlı-Türk Aile ve Hane Yapıları", Türkiye'de Ailenin Değişimi, Maya Matbaacılık ve Yayınları, 1984. Erdentuğ, Aygen, "Çeşitli İnsan Topluluklarında Aile Tipleri", Aile Yazıları I, BAAK Yayınları, Ankara, ss. 321-357.
  • Erdentuğ, Nermin, Türkiye Türk Toplumlarında Kültürel ve Etnolojik İncelemeler, Ankara Üniversitesi Eğitim Fak. Yay., No: 29, 1972.
  • Erkal, Mustafa, Sosyoloji (Toplumbilim), Der Yayınları, İstanbul, 2006.
  • Eröz, Mehmet -Ali Güler, Türk Ailesi, AKM Yay., Yayın No: 150, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, 1998.
  • Gordon, Marshall, Sosyoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yay., (Terc. Osman Akınhay, Derya Kömürcü) Ankara, 2003.
  • Gökçe, Birsen "Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme", Hacettepe Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, c. 8, S. 12, Mart- Ekim 1976.
  • -------, "Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme", Aile Yazıları I (Derleyen; Beylü Dikeçligil, Ahmet Çiğdem), BAAK Yay., Ankara, 1991.
  • -------, "Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme", AileYazıları I, Derleyen: Beylü Dikeçligil-Ahmet Çiğdem, BAAK, Ankara, 1991.
  • Güllü, İsmail, Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi, "Gençlik Dindarlığı", edit: Prof. Dr. Ünver Günay, Doç. Dr. Celalettin Çelik, Karahan Yayınları, Adana, 2006.
  • İnalcık, Halil, Devlet-i Aliyye, Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar I, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2010.
  • Kağıtçıbaşı, Çiğdem, İnsan, Aile, Kültür, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1998.
  • Karataş, Kasım "Toplumsal Değişme ve Aile", Toplum ve Sosyal Hizmet, S. 2, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Yayını, Ankara, 2001.
  • Kennel, William, F., The Family in Perspective, Meredith Publishing Company, Sociology Series, New York, 1966.
  • Kurt, Abdurrahman, Bursa Sicillerine Göre Osmanlı Ailesi, U.Ü. Basımevi, Bursa, 1998.
  • Mehmetoğlu, Yurdagül, Tanzimat Sonrasında Okullarda Din Eğitimi, İFAV Yayınları, İstanbul.
  • Meydan Larousse, "Aile" maddesi, Meydan Yay., İstanbul, 1979, c. I., s. 190.
  • Necdet, Subaşı, "Dindarın ve Yoksulun Yaşam Dünyası Aile Odaklı Stratejiler", IV. Aile Şurası "Aile ve Yoksulluk Bildirileri", Ankara, 2004.
  • Nirun, Nihat, Aile ve Kültür, AKM Yay., Ankara, 1997.
  • Ortaylı, İlber, "Osmanlı Toplumunda Ailenin Yeri", Türk Aile Ansiklopedisi, BAAK Yay., Ankara, 1991.
  • ------, Osmanlı Toplumunda Aile, Timaş Yay., İstanbul, 2009, s. 18.
  • Ozankaya, Özer, Toplumbilim, Tekin Yayınevi, İstanbul, 1996.
  • Özgüven, Ethem, Ailede İletişim ve Yaşam, PDREM Yay., Ankara, 1994.
  • Parmaksızoğlu, İsmet, İbn-i Battuta Seyahatnamesinden Seçmeler, Milli Eğitim Basımevi, 1971.
  • Pınar, İbrahim, En Son Değişiklikleriyle 1982 Anayasası, Alfa Yayınları, İstanbul, 2010.
  • Tabakoğlu, Ahmet, "Osmanlı Toplumunda Aile", Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi I, BAAK Yay., Ankara, Aralık 1992.
  • Topçu, Nurettin, Sosyoloji, Dergah Yay., (Haz. Ezel Elverdi, İsmail Kara), İstanbul, 2001.
  • Turan, Refik, "Osmanlıların Kuruluş Dönemlerinde Türk Ailesi", Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, BAAK Yayınları, Ankara, Aralık 1992.
  • Turan, Şerafettin, "Tanzimat Döneminde Evlenme", İş ve Düşünce Dergisi, S. XXII, İstanbul, 1956.
  • Türk Aile Ansiklopedisi, BAAK Yayınları, Ankara, 1991, c.1, ss. 23-36.
  • Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, (9.Basım), TDK Yay., Ankara, 1998
  • Zimmerman, Carle, Yeni Sosyoloji Dersleri, (çev. A. Kurtkan) İÜ Yay., No:1102, İstanbul, 1964.
  • www.aile.gov.tr/, http://kadininstatusu.gov.tr.