İKİNCİ MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE İKTİDARIN YENİ SEMBOLÜ OLARAK HAZIRLANAN KANUN-I ESASİ MADALYASI

İletişimin en önemli unsurları olan semboller, iktidarın toplumsal birlikteliğisağlama aracı olarak da kullanılmışlardır. Osmanlı padişahları, saraylarda icra edilentörenlerde ve Cuma ve bayram selamlıkları gibi halkla temas esnasında bu sembollerdenfazlasıyla yararlanmışlardır. Sultan II. Abdülhamid, merkezden uzak şehirlerde tesis ettiğibinalara koydurduğu devlet armasıyla, sembolik olarak gücünü taşrada göstermekistemiştir. Kanun-ı Esasi madalyası da bu simgelerden biri olarak tasarlanmıştır.Madalya, Sultan II. Abdülhamid’in talimatıyla ilk Osmanlı anayasasının hatırasınıyaşatmak amacıyla tanzim edilmiştir. Kadınlar ve erkekler için ayrı türleri yapılmış vegeniş halk kitlelerine ulaşabilmesi için gerekli ödenek desteğinde bulunulmuştur. BöyleceOsmanlı siyasi tarihinin en önemli vesikalarından birinin ilanında padişahın ne kadaretkili olduğu gösterilmek istenmiştir. Ancak 31 Mart Hadisesi sonrasında Sultan II.Abdülhamid, tahtından indirilmiştir. Yeni iktidar, madalyayı sahiplenmek için üzerindeciddi değişiklikler yapmıştır. İlk olarak madalyada yer alan Birinci Meşrutiyetin ilantarihi olan 1876 yılı silinmiş, sadece İkinci Meşrutiyetin ilan tarihi olan 1908 yılına yerverilmiştir. Böylece Kanun-ı Esasi madalyası, hem II. Abdülhamid devrinde hem de V.Mehmed Reşad zamanında iktidarı sembolize eden en önemli enstrüman haline gelmiştir.Bu çalışmada, söz konusu madalyasının fiziksel niteliği, hazırlanma süreci ve sembolikdeğeri hususları incelenmiştir.

The Medal Of Constitution Prepared As A New Symbol Of Political Authority During The Second Constitutional Era

Symbols, which are the most significant elements of communication, were used by governments as a tool for ensuring social unity. Ottoman sultans often used these symbols in the ceremonies organized at palaces and during contact with the society, such as the greetings of Friday prayers and religious feasts. Sultan Abdulhamid II put the emblem of the state on the buildings in suburban areas in order to show his power in a symbolic way. The Ottoman constitution medal was designed to serve as one of these symbols. The medal was prepared with the order of the Sultan Abdulhamid II, with the purpose to cherish the memory of the first Ottoman Constitution. It was designed in different forms for men and women and was well-funded to ensure that it reached a large number of people. In this way, it was aimed to show the influence of the emperor in the announcement of one of the most significant documents of the Ottoman political history. However, Sultan Abdulhamid II was dethroned after the 31 March Incident. The new government made important changes to own the medal. First of all, the year 1876, which is the announcement date of the First Constitutional Period, was erased from the medal and instead, 1908, which is the announcement date of the Second Constitutional Period, was written. Thus, the Ottoman Constitution Medal became the most significant instrument symbolizing the government in the periods of Abdulhamid II and Mehmed Reşad V. In this research, the physical features, the preparation process and the symbolic value of the medal were analyzed.

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
Bâb-ı âli Evrâk Odası (BEO), nr. 3383 / 253664, 3392 / 254390, 3394 / 244523, 3396 /254673, 3397 / 254751.
BOA. Dosya Usulü İrâde Tasnifi (İ. DUİT). nr.38 / 32.
BOA. Mâliye Nezâreti (ML). Emlâk-ı Emiriye Müdüriyeti (EEM). nr. 701 /44, 705 /62, 724 / 66.
Düstur I. Tertip, Cilt 6, Devlet Matbaası, Ankara 1939.
Düstur, II. Tertip, Cilt I, Matbaa-ı Osmaniye, Dersaadet 1329.
İkdam Gazetesi, Numro 5113, 6 Ağustos 1324 [19 Ağustos 1908].
Tanin Gazetesi, Numro 19, 6 Ağustos 1324 [19 Ağustos 1908 ]; Numro 31, 18 Ağustos 1324 [31 Ağustos 1908].
Akarsu Bedia; Felsefe Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara 1975
Akyıldız Ali, Osmanlı Bürokrasisi ve Modernleşme, İletişim Yayınları, İstanbul 2006.
Artuk İbrahim, “Kanûn-ı Esâsî ve Hâtıra-ı Âbide-i Meşrutiyet Madalyaları”, VIII. Türk Tarih Kongresi (Ankara: 11-15 Ekim 1976), Ankara: 1983, ss. 1797-1815.
Artuk İbrahim, “Madalya”, DİA, C.XIV, İstanbul 1996.
Aydın Mehmet Akif “Kanun-i Esasi”, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), cilt 24, İstanbul 2001, ss.328-330.
Baykal Bekir Sıtkı, “ 93 Meşrutiyeti”, Belleten, cilt 6, sayı 21-22, Ankara 1942, ss. 45-83.
Berkes Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Ankara 1973.
Butler Judith, İktidarın Psişik Yaşamı Tabiyet Üzerine Teoriler, çev. Fatma Tütüncü, Ayrıntı Yayınları, 2.Baskı, İstanbul 2015.
Çeğin Güney, Özpolat Gürhan, “Tabiyet ve Simgesel Şiddet Kavramları Üzerinden Foucault ve Bourdieu’yu Birlikte Okumak”, Praksis, sayı 42, İstanbul 2016, ss.683-695.
Çelebi Vedat, “Michel Foucault’da Bilgi, İktidar ve Özne İlişkisi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, cilt 5, no 1, Nevşehir 2013, ss.512-523.
Deringil Selim, İktidarın Sembolleri ve İdeoloji II. Abdülhamid Dönemi (1876-1909), çev. Gül Çağlalı Güven, YKY Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2007.
Eldem, Edhem İftihar ve İmtiyaz Osmanlı Nişan ve Madalyaları Tarihi, Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi Yayınları, İstanbul 2004.
Eralp Nejat, “Osmanlılarda Nişan ve Madalya”, Türkler, Cilt XIII, Edit. Hasan Celal Güzel v.d., Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, ss. 683-686.
Erüreten Metin, Osmanlı Madalyaları ve Nişanları - Ottoman Medals and Orders Documented History- Belgelerle Tarihi, çev. Erhan Uzsay, İstanbul 2001.
Foucault Michel, Özne ve İktidar Seçme Yazılar 2, çev. Işık Ergüden, Osman Akınbay, 5. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2016.
İbnülemin Mahmut Kemal İnal, Son Sadrazamlar, cilt I, İstanbul 1982.
Köker Osman, Yâdigâr-ı Hürriyet Orlando Carlo Calumeno Koleksiyonu’ndan Meşrutiyet kartpostalları ve Madalyaları, Bir zamanlar Yayıncılık, İstanbul 2008.
Kutay Cemal, Üç Paşalar Kavgası, İstanbul 1964.
Pakalın Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, cilt 2, MEB Yayınları, İstanbul 1983.
Ruth A. Wallace, Alison Wolf, Çağdaş Sosyoloji Kuramları Klasik Geleneğin Genişletilmesi, çev. Leyla Elburuz, Rami Ayas, Doğu Batı Yayınları, 6. Baskı Ankara 2015.
Türkkahraman Mimar, “Siyasal İktidarların Meşrulaşmasında Sembollerin Rolü”, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya 1987.
Yb, Muhtelif Madalyalar Hakkında Bilgi Fişleri, İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar Bel_Mtf_58446.
Yb. Muhtelif Madalyalar Hakkında Tanıtıcı Bilgi Fişleri, İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar Bel_Mtf_58447.